Brewiarz z Belleville
.jpg) Karta z brewiarza | |
| Data powstania | między 1323 a 1326 |
|---|---|
| Wydanie oryginalne | |
| Język | |
| Data wydania | |
Brewiarz z Belleville – iluminowany XIV-wieczny rękopiśmienny brewiarz. Znajduje się w zbiorach Francuskiej Biblioteki Narodowej (sygnatura MS lat. 10483-4)[1].
Księga została wykonana przypuszczalnie między 1323 a 1326 rokiem dla Joanny de Belleville, żony Oliviera de Clisson. Po jej śmierci znalazła się w posiadaniu króla Karola V Mądrego, później zaś trafiła do kolekcji Jana de Berry[1], a po jego śmierci do jego bratanicy Marii, zakonnicy w opactwie dominikańskim w Poissy[2]. Odtąd księga znajdowała się w posiadaniu klasztoru aż do czasów rewolucji francuskiej, kiedy to trafiła do zbiorów Francuskiej Biblioteki Narodowej[2].
Manuskrypt podzielony jest na dwa tomy. Zachował się z ubytkami, czego efektem jest brak części miniatur – z umieszczonego na początku księgi kalendarza zachowały się jedynie miesiące listopad i grudzień[1]. Ogółem zachowało się 79 miniatur[1]. Ponadto księgę zdobią bogate bordiury z motywami zwierzęcymi i roślinnymi[3]. Głównym programem ideologicznym zobrazowanym na ilustracjach jest zwycięstwo Nowego Przymierza nad Starym Przymierzem: w scenkach ukazanych na marginesach starotestamentowi prorocy stopniowo, wraz z upływem roku liturgicznego, rozbierają budynek symbolizujący Synagogę, przekazując cegły z niego w ręce apostołów[1]. Warstwa ilustracyjna księgi jest ceniona przez badaczy za harmonijną kompozycję tekstu i obrazu[3].
Z umieszczonych na marginesach not znane są imiona iluminatorów pracujących nad księgą: Mahiet, Ancelot, Jean Chevrier i Jean Pucelle[2]. Dokładna rola Pucelle’a jest trudna do ustalenia, przyjmuje się, że mógł być autorem ogólnego planu księgi, cechy formalne iluminacji zdradzają bowiem wyraźny wpływ jego szkoły malarskiej[1][2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. edited by Colum Hourihane. T. 1. Oxford: Oxford University Press, 2012, s. 297. ISBN 978-0-19-539536-5.
- ↑ a b c d Latin 10483-10484. archivesetmanuscrits.bnf.fr. [dostęp 2015-06-07]. (fr.).
- ↑ a b Svend Dahl: Dzieje książki. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1965, s. 98.