Brama Bernardyńska na Wawelu

Brama Bernardyńska
Symbol zabytku nr rej. A-07 z 20 lutego 1933[1]
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

Wawel

Architekt

Adolf Szyszko-Bohusz

Rozpoczęcie budowy

15 października 1942

Ukończenie budowy

grudzień 1942

Plan budynku
Plan budynku
Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Brama Bernardyńska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Brama Bernardyńska”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Brama Bernardyńska”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Brama Bernardyńska”
Ziemia50°03′10,4″N 19°56′07,5″E/50,052889 19,935417

Brama Bernardyńska – jedna z bram wjazdowych na wzgórzu wawelskim, położona w południowej części wzgórza, w pobliżu baszty Sandomierskiej. Zbudowana wg projektu architekta Adolfa Szyszko-Bohusza w okresie okupacji hitlerowskiej na miejscu bramy z mostem zwodzonym – jednej z 4 bram fortecznych wzniesionych w latach 1849–1854 przez Austriaków w trakcie przekształcania Wawelu w cytadelę twierdzy Kraków.

Projektowanie bramy rozpoczął Adolf Szyszko-Bohusz w kwietniu 1941 roku, jednak po odrzuceniu pierwszego projektu, powstał w okresie od sierpnia do września 1942 drugi projekt[2]. W czerwcu 1941 roku odbył się przetarg, który wygrała firma Hochtief. Firma ta po wyburzeniu bramy austriackiej zrealizowała prace budowlane do 13 marca 1943 roku[2]. Prace kamieniarskie takie jak detale z ciosów wapiennych wykonała krakowska firma H. Gryzmołowicza[2]. Na bramie miał być zamontowany orzeł, ale zamiaru tego nie zrealizowano[2]. Korpus bramy był gotowy z końcem grudnia 1942, a następnie otwór przejazdu zamknięto broną przesuwaną przy pomocy mechanizmu sporządzonego wg projektu fabryki Zieleniewskich w Krakowie[2].


Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2024-02-02].
  2. a b c d e Malopolska Biblioteka Cyfrowa [online], mbc.malopolska.pl [dostęp 2020-04-22].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Gwizdałówna Jadwiga, WAWEL PODCZAS OKUPACJI NIEMIECKIEJ 1939–1945. PRZEMIANY ARCHITEKTURY. ECHA ARCHITEKTURY NAZISTOWSKIEJ, Rocznik Krakowski, t. LXXVII, 2011, ISSN 0080-3499