Bolszaja Zasiecznaja Czerta

M. Priesniakow, Wielka Linia Zasieczna, 2010 rok, olej na płótnie
Mapa Wielkiej Linii Zasiecznej z XVII wieku

Bolszaja Zasiecznaja Czerta (ros. Большая засечная черта, w tłumaczeniu Wielka Linia Zasieczna) - system fortyfikacji zbudowany przez Wielkie Księstwo Moskiewskie i późniejsze Carstwo Rosyjskie w celu obrony przed najazdami krymsko-nogajskimi, które pustoszyły południowe prowincje kraju poprzez Szlak murawski w trakcie wojen rosyjsko-krymskich(inne języki)[1]. Czerta położona była na południe od wcześniejszej linii, wzdłuż rzeki Oka, i rozciągała się na setki kilometrów, tworząc tym samym granicę między państwem moskiewskim, a koczownikami stepowymi, analogicznie do Wielkiego Muru Chińskiego i rzymskich Limes.

Linię tworzyły zasieki powstałe z powalonych i ustawionych w barykady drzew, a także z rowów, ziemnych kopców, palisad, wież strażniczych i naturalnych elementów krajobrazu, takich jak jeziora oraz bagna. Szerokość zasiek dochodziła do kilkuset metrów. W najbardziej narażonych na ataki miejscach zasieki podwajano lub potrajano, tworzono bramy oraz małe drewniane fortece, chroniące podróżujących[2]. Mieszkającym w pobliżu chłopom zakazywano osiedlania się i wycinania drzew w okolicy, a w zamian władze nakazywały im poświęcanie części swojego czasu na wspieranie i odnawianie fortyfikacji[3]. Jesienią duże obszary trawy stepowej poza linią był palone, aby pozbawić najeźdźców pożywienia.

Do Wielkiej Linii Zasiecznej włączono również kamienne i drewniane kremle okolicznych miast, takich jak Sierpuchow, Kołomna, Zarajsk, Tuła, Riazań i Bielow. Poza nimi były też mniejsze fortece w postaci ostróg.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Засечные черты [online], 7 maja 2005 [zarchiwizowane z adresu 2014-01-18] (ros.).
  2. Т. Беляева, Зеленые стены России, t. №5, Наука и Жизнь, 2004 [dostęp 2023-09-23] (ros.).
  3. Засечная черта [online] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-14] (ros.).