Bolesław Jaśkowski
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 19 grudnia 1884 |
| Data i miejsce śmierci | 10 listopada 1939 |
| Proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Zdunach | |
| Okres sprawowania | 1918–1926 |
| Proboszcz parafii św. Mikołaja w Inowrocławiu | |
| Okres sprawowania | 1926–1939 |
| Wyznanie | rzymskokatolickie |
| Kościół | Kościół rzymskokatolicki |
| Prezbiterat | 14 lutego 1909 |
| Odznaczenia | |
  | |
Bolesław Jaśkowski (ur. 19 grudnia 1884 w Łobżenicy, zm. 10 listopada 1939 pod Zajezierzem k. Gniewkowa) – polski duchowny, obrońca polskości, działacz narodowy okresu zaborów i międzywojnia, organizator powstania wielkopolskiego w Zdunach.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 19 grudnia 1884 w Łobżenicy, pow. wyrzyskim, w rodzinie Franciszka i Seweryny Franciszki ze Springerów[1][2]. W 1905 ukończył gimnazjum w Wągrowcu i wstąpił do Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Poznaniu. W czasach szkolnych był członkiem Towarzystwa Tomasza Zana, prezesem rady głównej Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej w Poznaniu. Święcenia kapłańskie otrzymał 14 lutego 1909 w katedrze gnieźnieńskiej. Jako wikariusz pracował w parafiach: w Łagiewnikach Kościelnych (1909), św. Wawrzyńca w Parlinie (1909), św. Jana Chrzciciela w Chomiąży Szlacheckiej (1909–1911), św. Michała Archanioła w Gnieźnie (1911–1914), Świętej Trójcy w Strzelnie (1914–1917), św. Mikołaja w Witkowie (1917–1918)[3].
W latach 1918–1926 pełnił posługę proboszcza w parafii św. Jana Chrzciciela w Zdunach[4]. Zyskał miano życzliwego duszpasterza, obrońcy polskości oraz oddanego społecznika. W Zdunach założył Stowarzyszenie Młodzieży Polskiej, Kółko Rolnicze, Koło Śpiewacze „Harmonia”. Mieszkańcy nadali mu tytuł Honorowego Mieszkańca Zdun. Podczas powstania wielkopolskiego ks. Jaśkowski należał do Powiatowej Rady Ludowej w Krotoszynie. W Zdunach zorganizował Straż Ludową, pomagał powstańcom na froncie. Przyczynił się do napisania i wysłania kontrmemoriału w imieniu polskich mieszkańców Zdun, dotyczącego przynależności miasta do Polski. Najprawdopodobniej, dzięki temu pismu, Zduny znalazły się w granicach II Rzeczypospolitej. W II Rzeczypospolitej bronił praw niemieckich parafian w Zdunach do nabożeństw i pieśni w języku niemieckim, tłumacząc że nie może jako kapłan katolicki pozwolić, aby niemieccy parafianie, których tu zastał, odeszli od Boga.
1 listopada 1926 ks. Jaśkowski rozpoczął swoją posługę duszpasterską w parafii św. Mikołaja w Inowrocławiu. Założył i w latach 1933–1939 redagował „Miesięcznik Parafii Farnej św. Mikołaja”. Działał także w różnorodnych towarzystwach. Założył Ligę i Akcję Katolicką, Pomoc Duszpasterską, Trzeci Zakon i Towarzystwo Opieki nad Rodakami za Granicą. Był prezesem Rady Związkowej Stowarzyszenia Młodych Polek, Towarzystwa Robotników Polsko-Katolickich, wiceprezesem Związku Stowarzyszeń Polskich, członkiem zarządów Ligi Morskiej i Kolonialnej, Związku Kapłanów UNITAS i Zarządu Powiatowego, współzałożycielem Towarzystwa Ogrodów Działkowych. Z okazji srebrnego jubileuszu pełnienia posługi duszpasterskiej w 1934 otrzymał nominację na kanonika honorowego kapituły kruszwickiej[5].
Po wybuchu II wojny światowej, 10 września 1939 został aresztowany (pod zarzutem uprawiania antypruskiej działalności w okresie zaborów), a następnie przetrzymywany i torturowany w inowrocławskim więzieniu sądowym. 10 listopada 1939 rozstrzelany w lesie pod Zajezierzem, gmina Gniewkowo, łącznie z 500 innymi więźniami (Polakami i Żydami). Ciała zamordowanych spalono na drewnianym stosie oblanym łatwopalną cieczą[5].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 328-329. [dostęp 2021-07-28].
- ↑ a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 122. [dostęp 2021-07-28].
- ↑ Bolesław Jaśkowski - Martyrologium [online], www.swzygmunt.knc.pl [dostęp 2021-07-28].
- ↑ Historia kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Zdunach – www.parafia.zduny.pl.
- ↑ a b Ks. Bolesław Jaśkowski Kapłan, patriota, społecznik – www.przewodnik-katolicki.pl. przewodnik-katolicki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-04)]..
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.