Bohdan Wendorff

Bohdan Wendorff

Data i miejsce urodzenia	14 lutego 1904 Ryga
Data i miejsce śmierci	26 czerwca 1998 Londyn
Członek II Rady Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 29 marca 1958 do 28 marca 1963
Przynależność polityczna	Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji
Minister bez teki rządu RP na uchodźstwie
Okres	od 9 października 1963 do 14 czerwca 1965
Okres	od 26 czerwca 1965 do 19 stycznia 1968
Członek III Rady Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 9 września 1963 do 20 lipca 1968
Przynależność polityczna	Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji
Wiceprzewodniczący Rady Stanu Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 24 marca 1972 do 12 lipca 1972
Przynależność polityczna	Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji
Członek Komisji Tymczasowej Okresu Przejściowego
Okres	od 1 sierpnia 1972 do 20 czerwca 1973
Przynależność polityczna	Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji
Członek V, VI, VII i VIII Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 29 maja 1973 do 8 grudnia 1991
Przynależność polityczna	Stronnictwo Chrześcijańskiej Demokracji
Szef Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP
Okres	od 1 listopada 1975 do 22 grudnia 1990
P.o. ministra sprawiedliwości rządu RP na uchodźstwie
Okres	od 17 stycznia 1984 do 7 kwietnia 1986
Poprzednik	Bolesław Dziedzic
Następca	Stanisław Wiszniewski
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Bohdan Wendorff

kapitan
Data i miejsce urodzenia	14 lutego 1904 Ryga
Data śmierci	26 czerwca 1998
Przebieg służby
Lata służby	1920–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie, Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	10 Brygada Kawalerii Pancernej
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa

Bohdan Wendorff (ur. 14 lutego 1904 w Rydze, zm. 26 czerwca 1998 w Londynie) – polski prawnik i działacz państwowy na emigracji, jako szef Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP (1975-1990) organizator bieżącej pracy czterech kolejnych prezydentów RP na uchodźstwie, kapitan broni pancernych Polskich Sił Zbrojnych. Awansowany do stopnia podpułkownika przez władze emigracyjne.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Bohdan Wendorff urodził się 14 lutego 1904 roku w Rydze. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1921 roku i 19. lokatą w korpusie oficerów rezerwy samochodowych. W 1923 był oficerem rezerwy 2 dywizjonu samochodowego w Lublinie^[1].

W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Wilno-Miasto z przydziałem mobilizacyjnym do kadry 2 dywizjonu samochodowego w Lublinie^[2].

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, był sekretarzem osobistym wojewody wileńskiego Władysława Raczkiewicza, wicewojewodą oraz starostą brasławskim.

We wrześniu 1939 wydostał się przez Łotwę na zachód i służył w 10 Brygadzie Kawalerii Pancernej gen. Stanisława Maczka. Odznaczony Krzyżem Walecznych za kampanię we Francji. Służbę wojskową zakończył w stopniu kapitana, po II wojnie światowej awansowany do stopnia majora broni pancernej (1964)^[3], następnie podpułkownika^{[potrzebny przypis]}.

Z ramienia Ligi Niepodległości Polski wszedł do pozostającej w opozycji do Prezydenta RP Augusta Zaleskiego, utworzonej w 1954 roku Tymczasowej Rady Jedności Narodowej^[4]. W 1963 został ministrem bez teki w trzecim rządzie Antoniego Pająka jako przedstawiciel Prezydenta RP w rządzie i pełnił tę funkcję także w rządzie Aleksandra Zawiszy powołanym w 1965. Zrezygnował z funkcji ministerialnej w 1968. W latach 1958–1968 był członkiem Rady Rzeczypospolitej w Londynie (w II Radzie (1958-1963) z nominacji Prezydenta RP, w III Radzie (1963-1968) wybrany w wyborach powszechnych). W 1968 został Głównym Komisarzem Wyborczym w wyborach do Rady Rzeczypospolitej. W 1972 został powołany do Rady Stanu i był jej wiceprzewodniczącym. Należał do Ligi Niepodległości Polski, był członkiem jej Głównego Komitetu Wykonawczego.

1 listopada 1975 roku został szefem Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP, sprawując ten urząd do zakończenia działalności rządu RP na uchodźstwie (nazywano go „klucznikiem Zamku”). Od 1975 był równocześnie podsekretarzem stanu w kolejnych rządach Alfreda Urbańskiego, Kazimierza Sabbata i Edwarda Szczepanika, a w czwartym rządzie K. Sabbata powierzono mu obowiązki ministra sprawiedliwości (bez nominacji ministerialnej). Był także członkiem Komisji Likwidacyjnej Rządu RP na Uchodźstwie.

Zasiadał w Radzie Narodowej RP kolejnych kadencji w latach 1973–1991.

Po przekazaniu przez rząd na uchodźstwie prerogatyw wybranemu w kraju prezydentowi Lechowi Wałęsie, Wendorff osobiście przywiózł insygnia władzy prezydenckiej do Polski.

Pochowany na Gunnersbury Cemetery w Londynie (Sq. EA, gr. 71)^[5].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

• Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski – 1989^[6]
• Krzyż Walecznych „za czyny męstwa i odwagi wykazane w wojnie rozpoczętej 1 września 1939 roku”
• Złoty Krzyż Zasługi – 9 sierpnia 1957^[7]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Rocznik Oficerski 1923. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1923. [dostęp 2016-06-05].
• Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
• Rafał Habielski, Druga Wielka Emigracja 1945–1990. T. 3. Życie społeczne i kulturalne emigracji, Warszawa 1999 (tam nota biograficzna autorstwa Andrzeja Friszke)
• Romuald Turkowski Parlamentaryzm polski na uchodźstwie, 1973-1991, Warszawa 2002
• Bohdan Wendorff nie żyje
• Korporacja Akademicka Konwent Polonia. konwentpolonia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-29)].