Bohdan Kozij

Bohdan Kozij
Богдан Козій
Data i miejsce urodzenia

23 lutego 1923
Pusakowce

Data i miejsce śmierci

30 listopada 2003
San José

Przebieg służby
Formacja

III Rzesza Ukraińska Policja Pomocnicza

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Bohdan Kozij (w dokumentach procesowych również Bohdan Koziy, Bogdanus Kosij, Bohdan Jozij) (ur. 23 lutego 1923 w Pusakowcach, zm. 30 listopada 2003 w San José) – ukraiński zbrodniarz wojenny, policjant nazistowski w czasie II wojny światowej.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był członkiem Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów od 1939 roku. Według ustaleń Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Kozij od 1 kwietnia 1942 do 31 stycznia 1944 służył w policji ukraińskiej współpracującej z niemieckimi nazistami i jesienią 1943 roku zabił w miejscowości Łysiec osiem osób[1]

Po wojnie Kozij utrzymywał, że w sierpniu 1943 roku zdezerterował do UPA, gdzie nosił pseudonim Jarema[2].

W 1944 roku wyjechał z Polski wraz z niemieckimi żołnierzami do Niemiec, gdzie nadano mu status uchodźcy. W listopadzie 1949 roku zatajając członkostwo w policji i w OUN otrzymał wizę do Stanów Zjednoczonych, gdzie udał się w grudniu tegoż roku. 9 lutego 1956 roku dostał obywatelstwo amerykańskie. W USA po kilkunastu latach pracy został właścicielem pensjonatu na Florydzie. Miał dwoje dzieci[3].

W 1977 roku Departament Sprawiedliwości wszczął przeciwko Kozijowi dochodzenie w związku z podejrzeniem zatajenia przez niego członkostwa w policji i w OUN. W wyniku procesu na skutek świadectw przedstawionych przez Polaków 29 marca 1982 roku odebrano mu amerykańskie obywatelstwo[3][4].

Świadek Anton Wakeba zeznał przed sądem Stanów Zjednoczonych:

Kozija widziałem jak wyszedł z pomieszczenia policji i w prawej ręce niósł, trzymając za szyję i włosy, dziewczynkę. Kozij wyniósł dziecko na dwór, postawił koło budynku policji, niedaleko studni. Dziewczynka po polsku o coś prosiła Kozija, a on, odszedłszy o kilka metrów, dwoma strzałami z pistoletu zabił ją[5].

Według innego zeznania:

Kozij odkrył miejsce ukrycia trzynastoletniej dziewczynki Lusi Rozner i tutaj, na oczach licznych mieszkańców osiedla Łysiec zabił ją strzałem z karabinu. Wcześniej Kozij krwawo rozprawił się z trzyletnią córką lekarza Zingera[6].

Syn Kozija dowiedziawszy się o przeszłości ojca popełnił samobójstwo[3].

Od 1985 roku Kozij mieszkał w Kostaryce. 23 listopada 2002 roku na podstawie dokumentów przedstawionych przez Centrum Szymona Wiesenthala IPN wszczął śledztwo przeciwko Kozijowi[1]. 21 listopada 2003 roku władze polskie zwróciły się do rządu Kostaryki z wnioskiem o aresztowanie Kozija i ekstradycję. Kostarykański sąd zgodził się na deportację za zabicie czteroletniej dziewczynki i udział w zamordowaniu całej rodziny żydowskiej pod koniec 1943 roku, na znajdujących się wówczas pod okupacją niemiecką terenach wschodniej Polski.

Bohdan Kozij nie doczekał ekstradycji. Na wieść o wniosku ekstradycyjnym doznał wylewu i został przyjęty w śpiączce do szpitala. Zmarł 30 listopada 2003 roku nie odzyskawszy przytomności[7].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b Investigation into the Case S. 45/02/Zn. IPN, 2003-03-18. [dostęp 2011-12-28]. (pol.).
  2. ↑ John-Paul Himka: The Organization of Ukrainian Nationalists, the Ukrainian Police, and the Holocaust. Academia.edu. [dostęp 2011-12-28]. (ang.).
  3. ↑ a b c Ekstradycja z raju. Wprost.pl. [dostęp 2011-12-28]. (pol.).
  4. ↑ Akta sprawy Kozija w USA. [dostęp 2011-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-15)]. (ang.).
  5. ↑ Post imeni Jarosława Hałana, knyha 20, Lwów 1986
  6. ↑ Post imeni Jarosława Hałana, knyha 19, Lwów 1986
  7. ↑ Piotr Zychowicz: Łowca nazistów krytykuje Polskę. rp.pl, 2011-01-14. [dostęp 2011-12-28]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Koziy zmarł przed procesem, „Rzeczpospolita”, 2 grudnia 2003.
  • Zmarł oskarżony o zbrodnie wojenne Ukrainiec, Serwis PAP, 1 grudnia 2003.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Bohdan_Kozij&oldid=69227401”