Bodzechów
| wieś | |
 Kościół pw. św. Zofii | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2020) | 1506[2] |
| Strefa numeracyjna | 41 |
| Kod pocztowy | 27-420[3] |
| Tablice rejestracyjne | TOS |
| SIMC | 0229205[4] |
Położenie na mapie gminy Bodzechów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ostrowieckiego  | |
 50°54′32″N 21°26′22″E/50,908889 21,439444[1] | |
Bodzechów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, w gminie Bodzechów[5][4].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Bodzechów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Miejscowość leży na trasie 
zielonego szlaku rowerowego im. Witolda Gombrowicza.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1018568 | Bodzechów-Folwark | część wsi |
| 1018574 | Cegielnia | część wsi |
| 1018657 | Osiedle Robotnicze | część wsi |
| 1018663 | Papiernia | część wsi |
| 1018670 | Pod Szosą | część wsi |
| 1018752 | Zamłynie | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Na początku XIX w. Bodzechów należał do Jacka Małachowskiego. W późniejszym okresie przeszedł na własność rodziny Kotkowskich. W 1827 r. było tu 40 domów i 353 mieszkańców. W 1859 r. 63 domy i 413 mieszkańców, a w 1880 r. już 87 domów i 875 mieszkańców. Funkcjonowały tu kopalnie rudy żelaza, fryszerki i kuźnice. W 1836 r. wzniesiono wielki piec. W 1849 r. powstała walcownia i pudlingarnia. Przed 1860 r. w zakładach w Bodzechowie zatrudnionych było 250 robotników, a roczna produkcja miała wartość 120 000 rubli. W 1875 r. w Bodzechowie wytopiono 82 500 pudów (pud=16,38kg) żelaza surowego, 69 500 pudów żelaza kutego oraz 11 500 pudów wyrobów żelaznych. Zakłady w Bodzechowie napędzane były wodą rzeki Kamiennej.
16 grudnia 1863 miała miejsce ostatnia bitwa oddziału Zygmunta Chmieleńskiego z wojskami rosyjskimi podczas Powstania Styczniowego.
Od października 1942 do marca następnego roku działał tu obóz pracy przymusowej dla Żydów. 30 marca 1943 oddział partyzantów AK pod dowództwem Mieczysława Wąsa Rogacza opanował magazyn Wehrmachtu w Bodzechowie. Zginęło kilku żołnierzy niemieckich. Partyzanci nie ponieśli strat. Zdobyte zaopatrzenie wojskowe zostało wywiezione z Bodzechowa na kilku wozach[6].
W nocy z 29 na 30 czerwca 1944 roku Gestapo otoczyło wieś i aresztowało przebywających we wsi członków Armii Ludowej i PPR. Zatrzymanych wywieziono do Ostrowca, gdzie w więzieniu byli katowani a następnie rozstrzelani[7].
Po II wojnie światowej wielkoobszarnicze majątki ziemskie odebrano właścicielom i je znacjonalizowano.
W późniejszym czasie nastąpił rozwój wsi, położono drogi asfaltowe, kanalizację, linię telefoniczną i elektryczną.
W 1798 w Bodzechowie urodził się polski oficer, inżynier budownictwa lądowego i wodnego Feliks Pancer. W 1944 w Bodzechowie urodziła się wokalistka Mira Kubasińska.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- Drewniany kościół parafialny pw. Świętej Zofii z XVIII wieku, przeniesiony do Bodzechowa w 1932 roku ze wsi Wsola. Obok kościoła znajduje się drewniana dzwonnica z 1937, kamienny krzyż z 1848 i figura Najświętszej Marii Panny.
- Zespół dworski z I połowy XIX w., wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.594/1-4 z 11.12.1957 i z 15.04.1967). W jego skład wchodzą: piwnice dworu, stajnia, obora, park[8].
Wspólnoty wyznaniowe[edytuj | edytuj kod]
- Kościół rzymskokatolicki – parafia św. Zofii i św. Stanisława Kostki[9]
- Chrześcijańska Wspólnota Ewangeliczna – placówka misyjna w Bodzechowie[10]
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 7526
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 8 [dostęp 2022-04-18]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 71 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Antoni Sułowski, U podnóża Gór Świętokrzyskich, Instytut Wydawniczy „Pax”, Warszawa 1987, ISBN 83-211-0865-2, str 87.
- ↑ Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945”, Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 322
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 43 [dostęp 2015-12-17].
- ↑ Bodzechów – Św. Zofii [online], diecezjasandomierska.pl [dostęp 2023-08-15].
- ↑ Zbory i placówki [online], chwe.pl [dostęp 2023-08-15].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Bodzechów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 273.
- Siedziba gminy: Ostrowiec Świętokrzyski
