Beta Vukanović

Beta Vukanović
Бета Вукановић
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 kwietnia 1872
Bamberg

Data i miejsce śmierci

31 października 1972
Belgrad

Dziedzina sztuki

malarstwo, karykatura

Beta Vukanović, de domo Bachmeyer (ur. 18 kwietnia 1872 w Bambergu, zm. 31 października 1972 w Belgradzie) – serbska malarka i karykaturzystka niemieckiego pochodzenia.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 18 kwietnia 1872 roku[1][2] w Bambergu jako Babette Bachmeyer[1]. Studiowała malarstwo w monachijskiej Szkole Rzemiosła Artystycznego[2] i w szkole Antona Ažbe, w której poznała znaczenie malarstwa plenerowego, choć skupiła się na malowaniu portretów[1]. W 1897 roku wyjechała do Paryża, gdzie kontynuowała studia malarskie w pracowni Auguste’a Josepha Delécluse’a i zaczęła eksperymentować w swojej twórczości[1].

Fragment obrazu Letnji dan autorstwa Vukanović

W 1898 roku przyjechała do Belgradu, w którym spędziła większość życia[2]. Jej prace nabrały impresjonistycznego charakteru[2]. Należała do założycieli lokalnej grupy artystycznej Lada[1]. W 1900 roku[1], wraz z mężem, malarzem Ristą Vukanoviciem[1][2], założyła we własnym domu szkołę malarską, która była pierwszą niezależną szkołą artystyczną w Belgradzie i jedną z pierwszych placówek tego typu na terenie Serbii[1]. Studentami mogli zostać nie tylko mężczyźni, ale i kobiety[1]. Po kilku latach, z pomocą artystów Dorde Jovanovicia i Marka Murata, szkoła przeniosła się do nowej siedziby oraz zaczęła funkcjonować pod nową nazwą[1]. Beta uczyła studentki, a Rista, Jovanović i Murat prowadzili zajęcia dla studentów[1]. Szkołę zamknięto z wybuchem I wojny światowej i śmiercią Risty[1].

Po wojnie malarstwo Vukanović stało się bardziej realistyczne[2]. Stworzyła wiele pejzaży przedstawiających serbski krajobraz i portretów[2]. Dalej nauczała malarstwa, wychowując pokolenie serbskich artystek[1]. Wśród jej wychowanek były Vidosava Kovačević, Ljubica Sokić i Natalija Cvetković[1].

Vukanović dała początek serbskiej karykaturze artystycznej, pozostawiając po sobie około 500 humorystycznych portretów postaci z kręgów towarzyskich Belgradu[2].

Zmarła 31 października 1972 roku w Belgradzie w wieku stu lat[1].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o Anna Novakov, Trained Eye: Pavle Beljanski, Patronage and Serbian Women Artists, „Zbornik Matice Srpske za Likovne Umetnosti” (41), ProQuest, 2013 (ang.).
  2. a b c d e f g h Jure Mikuž, Vukanović, Beta, [w:] Grove Art Online, Oxford University Press, 2003 [dostęp 2021-04-04] (ang.).