Belianska dolina (Mała Fatra)
Belianska dolina – dolina na północnej stronie Małej Fatry Krywańskiej w paśmie Mała Fatra na Słowacji[1]. Jest doliną walną. Górą podchodzi pod główną grań na odcinku Koniarky (1535 m) – Mały Krywań (1671 m). Opada w północno-zachodnim kierunku, niżej zakręcając bardziej na północ. Uchodzi do doliny rzeki Varínka w miejscowości Belá na wysokości około 510 m n.p.m. Orograficznie prawe zbocza doliny tworzy odchodzący od Koniarek grzbiet ze szczytami Hole, Kuriková, Vysoký vrch i Kykula, zbocza lewe grzbiet odgałęziający się nieco powyżej przełęczy Priehyb, ze szczytami Príslopok (1141 m), Prostá (1144 m), Bačínsky vrch (929 m) i Ploštiny (722 m)[2][3].
Belianska dolina wyrzeźbiona jest w skałach dolomitowo-wapiennych. Pod stromo opadającymi do niej północnymi zboczami Małego Krywania tworzą one liczne formacje skalne i niewielki cyrk lodowcowy[3]. W górnej części doliny, na wysokości ok. 460 m n.p.m., znajdują się 3 wywierzyska o łącznej wydajności ok. 200 l/s, które odwadniają nie tylko zamknięcie samej doliny, ale i część głównego grzbietu Krywańskiej Małej Fatry w masywie Małego Krywania. Próby speleologicznego spenetrowania tych wywierzysk, podejmowane od 50. lat XX w., dotychczas nie przyniosły sukcesu[4]. Doliną spływa Beliansky potok.
Dolina jest niemal całkowicie zalesiona. Tylko w najwyższych partiach, na grani sedlo Priehyb – Príslopok jest trawiasta. Są to pozostałości dawnych hal pasterskich[1]. Najniższa część doliny jest zamieszkała, znajduje się tutaj należące do miejscowości Belá osiedle Frankovci, do którego z Belej dochodzi szosa. Doliną nie prowadzą żadne szlaki turystyczne, a najwyższą część doliny obejmuje rezerwat przyrody Prípor.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Tomasz Darmochwał (red.): Mała Fatra. Warszawa: Agencja :TD” – Wydawnictwo Turystyczne, 2004. ISBN 83-88859-13-7.
- ↑ Turystyczna i satelitarna mapa Słowacji. [dostęp 2012-01-10].
- ↑ a b Mała Fatra. Mapa 1:50 000. Tatráplan s.r.o.. ISBN 978-80-89349-10-4.
- ↑ Hochmuth Zdenko: Krasové územia a jaskyne Slovenska, w: "Geographia Cassoviensis", ročník II., 2 / 2008, wyd. Univerzita Pavla Jozefa Šafárika v Košiciach, Košice 2008, ISSN 1337-6748, s. 32; [1];