Bank BPH

Bank BPH Spółka Akcyjna
Ilustracja
Oddział banku w Białymstoku (2014)
Forma prawna

spółka akcyjna

Data założenia

1988

Państwo

 Polska

Siedziba

Gdańsk

Adres

ul. Cypriana Kamila Norwida 1, 80-280 Gdańsk

Nr KRS

0000010260

Prezes

Paweł Bandurski

Rodzaj banku

bank uniwersalny

Kapitał własny

214 421 460 zł

Strona internetowa

Bank BPH SA (wcześniej Bank Przemysłowo-Handlowy, Bank Przemysłowo-Handlowy PBK) – ogólnopolski bank uniwersalny z siedzibą w Gdańsku, należący w 100% do General Electric Company. Zajmuje się wyłącznie obsługą oferowanych do dnia 4 listopada 2016 roku kredytów hipotecznych. Nie oferuje usług dla nowych klientów.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Działalność banku w XX w. i prywatyzacja[edytuj | edytuj kod]

Bank Przemysłowo-Handlowy z siedzibą w Krakowie powstał jako bank państwowy w formie spółki akcyjnej, na skutek wydzielenia w 1988 roku ze struktur NBP[1]. Prace nad organizacją banku od początku prowadził Janusz Quandt, który został pierwszym prezesem zarządu banku[2]. W 1993 Rada Ministrów podjęła decyzję o rozpoczęciu procesu prywatyzacji banku[3]. Prywatyzacja odbyła się poprzez wejście banku na Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie w 1995. Głównymi akcjonariuszami BPH zostały Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju, Bank Śląski, oddział ING w Polsce, Daiwa Europe i Wielkopolski Bank Kredytowy[4]. Prezesem banku została Henryka Pieronkiewicz[5].

W 1998 był siódmym bankiem w Polsce pod względem wielkości aktywów i funduszy własnych[6].

W 1999 bank współtworzył powszechne towarzystwo emerytalne Commercial Union OFE BPH CU WBK. W tym samym roku odbyła się także druga faza prywatyzacji banku. Większościowy pakiet akcji zakupił Bayerische Hypo- und Vereinsbank[7]. W procesie prywatyzacji BPH zakupił również 100% akcji dwóch pozostałych banków należących do niemieckiego właściciela i działających w Polsce: HypoVereinsbank Polska S.A. i HYPO-BANK S.A., banku nieprowadzącego wówczas działalności operacyjnej[6][8]. HypoVereinsbank Polska S.A. został wchłonięty przez BPH, a HYPO-BANK przekształcony w 2000 w specjalistyczny bank hipoteczny HypoVereinsbank Bank Hipoteczny, który w tym samym roku przeprowadził pierwszą w historii niematerialną emisję listów zastawnych w Polsce[8][9]. Po zakończeniu procesu prywatyzacji nastąpiła trzecia w historii banku zmiana prezesa zarządu, które objął Józef Wancer[10].

W latach 90. XX wieku bank był inwestorem w wielu spółkach spoza branży finansowej, np. stacji radiowej RMF FM, terminalu przeładunkowym w Małaszewiczach, spółkach budowlanych Hydrobudowa i Polnord. W 1999 rozpoczął się proces porządkowania portfela inwestycyjnego i zbywania udziałów w tego rodzaju przedsiębiorstwach[11].

Połączenie BPH i PBK[edytuj | edytuj kod]

Placówka banku w Busku-Zdroju (2007)
Logo banku do 2009 roku
Placówka banku w Łodzi (2006)

Duże znaczenie miała przeprowadzona 31 grudnia 2001 r. fuzja dwóch banków giełdowych Banku Przemysłowo-Handlowego SA i Powszechnego Banku Kredytowego SA w Warszawie (PBK), które jako osobne banki komercyjne zostały wydzielone ze struktur Narodowego Banku Polskiego 1 lutego 1989 r. Proces połączenia BPH i PBK był skutkiem integracji kapitałowej ich inwestorów strategicznych: HypoVereinsbank AG i Banku Austria Creditanstalt AG (BA-CA), przeprowadzonej pod koniec 2000 roku[12]. Po sfinalizowaniu fuzji prawnej BPH i PBK, udział Grupy HVB w strukturze własności Banku wynosił 71,2%, udział Skarbu Państwa 3,7%, natomiast reszta akcji znajdowała się w wolnym obrocie. W wyniku fuzji prawnej powstał trzeci bank w Polsce pod względem wielkości aktywów pod nazwą Bank Przemysłowo-Handlowy PBK S.A.[11] Łączne aktywa banku na koniec 2002 r. wyniosły ponad 42,5 mld zł. Udział rynkowy w podstawowych produktach bankowych banków komercyjnych przekraczał 10%, w tym udział w kredytach mieszkaniowych dla osób prywatnych wynosił niemal 17%. Bank obsługiwał 2,6 miliona klientów, posiadającym około 600 placówek zlokalizowanych[13]. W połączonym banku kierownicze stanowiska zajmowali między innymi Wojciech Sobieraj i Mariusz Grendowicz[14][13].

W 2003 podjęto decyzję o zamknięciu oddziałów w Ostrawie (otwartego w 1997) i Bratysławie (otwartego w 1999)[11].

W 2004 roku bank zakończył trwający od 1997 proces przejmowania Spółdzielczego Banku Rozwoju „Samopomoc Chłopska” w Warszawie[11].

Podział banku między UniCredit i GE[edytuj | edytuj kod]

W listopadzie 2005 r. inwestor strategiczny banku BPH-PBK, grupa HVB, została przejęty przez UniCredit, będącym inwestorem strategicznym w Banku Pekao SA. Pomimo akceptacji transakcji przez Komisję Europejską, Ministerstwo Skarbu Państwa nie wyraziło początkowo na nią zgody z uwagi na planowaną fuzję polskich banków należących do obu podmiotów. Zastrzeżenia dotyczyły potencjalnego ograniczenia konkurencji przez połączony bank[15]. Pekao było wówczas drugim a BPH trzecim co do wielkości bankiem w Polsce, a wspólnie stworzyłyby największy bank w Polsce[16]. Ponadto, strona polska powoływała się na umowę prywatyzacyjną Pekao SA, w której UniCredit zobowiązywał się do powstrzymania się od zakupu konkurencyjnego banku w Polsce do 2009[15].

Polski rząd naciskany przez Komisję Europejską ostatecznie wyraził zgodę na fuzję obu banków w kwietniu 2006, lecz w wyniku podpisanej przez z UniCredit umowy:

  • większa część banku (285 oddziałów) została w 2007 włączona do Banku Pekao SA, z jednoczesnym przeniesieniem wszystkich klientów korporacyjnych banku,
  • pozostałych 200 oddziałów BPH miało zostać wyłączonych z fuzji, zachować dotychczasową nazwę i zostać odsprzedanych przez UniCredit innemu bankowi[15],
  • BPH Bank Hipoteczny (do 2004 pod nazwą HypoVereinsbank Bank Hipoteczny) zostaje zakupiony przez UniCredit i włączony do grupy kapitałowej Banku Pekao SA[17].

W zamian za przenoszone na Pekao składniki majątku Banku BPH-PBK, akcjonariusze Banku BPH-PBK 18 grudnia objęli akcje Pekao przy zachowaniu stosunku 1: 3,3 (z tytułu posiadania jednej akcji Banku BPH-PBK akcjonariusz Banku BPH-PBK otrzymał 3,3 Akcji Emisji Podziałowej Pekao, przy zachowaniu dotychczasowego stanu posiadania akcji Banku BPH-PBK)[18].

W sierpniu 2007 UniCredit i General Electric poprzez spółkę zależną GE Money ogłosiły porozumienie dotyczące sprzedaży Banku BPH-PBK, a w 2008 roku Komisja Nadzoru Bankowego wyraziła zgodę na tę transakcję[19][20].

Grupa kapitałowa GE Money[edytuj | edytuj kod]

Identyfikacja wizualna banku od 2009

31 grudnia 2009 nastąpiło połączenie Banku BPH z GE Money Bank i połączony bank przyjął nazwę Bank BPH S.A. W maju 2010 zarząd i rada nadzorcza przyjęły nową strategię banku i właściciel rozpoczął negocjacje w sprawie zwolnień grupowych, które do końca 2011 miały objąć ponad 1500 pracowników[21]. W konsekwencji zakończenia procesu połączenia banków z funkcji prezesa zarządu zrezygnował Józef Wancer[10].

W 2013 BPH był 12. największym bankiem w Polsce pod względem wartości aktywów[22].

W 2014 przeniesiono siedzibę banku z Krakowa i Warszawy do Gdańska[23].

Sprzedaż zorganizowanej części BPH Alior Bankowi i zakończenie akwizycji nowych klientów[edytuj | edytuj kod]

W 2015 ogłoszono plan transformacji, który zakładał zwolnienie około 1/3 pracowników banku. W wyniku transformacji w sieci oddziałów banku mają zostać 53 sztandarowych oddziałów własnych, a reszta ma zostać zamknięta lub też ma zmienić model działania na placówki partnerskie[24].

W kwietniu 2016 Alior Bank zakupił wydzieloną część działalności BPH. Z transakcji wyłączono portfel kredytów hipotecznych oraz BPH Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA[25]. W listopadzie 2016, z chwilą dokonania wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym, nastąpiło prawne połączenie wydzielonej części Banku BPH SA z Alior Bank SA[26]. W grudniu 2016 spółka została wycofana z Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie[27]. Bank kontynuował działalność wyłącznie w zakresie obsługi istniejących produktów[28].

W 2017 roku ogłoszono sprzedaż BPH Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych SA spółce Altus TFI. Działalność BPH TFI jest kontynuowana pod marką Rockbridge Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych[29]. W 2020 roku likwidacji uległa ostatnia spółka z grupy kapitałowej Banku BPH, BPH PBK Zarządzanie Funduszami sp. z o.o.[30]

Akcjonariat[edytuj | edytuj kod]

Wyłącznym akcjonariuszem banku jest grupa kapitałowa GE Money (część korporacji General Electric) poprzez spółki zależne[31].

Akcjonariusz liczba akcji % akcji
GE Investments Poland sp. z o.o. 599 737 025 99,40
Selective American Financial Enterprises LLC 3 548 003 0,60

W przeszłości akcje banku dopuszczone były do obrotu na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych oraz na London Stock Exchange – w formie Globalnych Kwitów Depozytowych, których depozytariuszem był Bank of New York (jeden kwit depozytowy stanowił 0,5 akcji zwykłej banku). Ostatnie notowanie akcji banku miało miejsce 19 września 2016 roku[32].

Prezesi banku[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Historia polskiej bankowości cz. 2 [online], Parkiet [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  2. a b Prezes Quandt odwołany – Archiwum Rzeczpospolitej [online], archiwum.rp.pl [dostęp 2022-11-17].
  3. Bilans prywatyzacji [online], Bankier.pl, 4 września 2007 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  4. Jacek Ramotowski, EBOR mobilizuje do szybszej transformacji, „Obserwator Finansowy”, 14 maja 2014 [dostęp 2022-11-17].
  5. a b Kandydat na prezesa PKO [online], Parkiet [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  6. a b Najwyższa Izba Kontroli, Informacja o wynikach kontroli wywiązywania się przez inwestorów strategicznych z zobowiązań pozacenowych zawartych w umowach prywatyzacyjnych niektórych banków, kwiecień 2016.
  7. Bartłomiej Leśniewski, Trzysta procent normy [online], Wprost, 19 września 1999 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  8. a b Narodowy Bank Polski. Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego, SYTUACJA FINANSOWA BANKÓW W 1999 R. SYNTEZA, kwiecień 2000, s. 4–5.
  9. Historia Pekao Bank Hipoteczny [online], www.pekaobh.pl [dostęp 2022-11-17].
  10. a b c Redakcja PRNews.pl, Józef Wancer doradcą Deloitte [online], PRNews.pl, 2 sierpnia 2010 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  11. a b c d Jarosław Poteraj, Consolidation Processes: Raiders & Targets in Polish Financial Institutions [online], 2004 [dostęp 2022-11-20].
  12. Przed fuzją BPH? PBK? [online], Parkiet [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  13. a b 4 nowych członków zarządu połączonego BPH i PBK [online], Parkiet [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  14. Bankier z krwi i kości – umie budować od zera [online], Parkiet [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  15. a b c Historia fuzji Pekao-BPH [online], Parkiet [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  16. Redakcja PRNews.pl, Połączenie banków Pekao i BPH coraz bliżej [online], PRNews.pl, 8 czerwca 2005 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  17. Historia Pekao Bank Hipoteczny [online], www.pekaobh.pl [dostęp 2022-11-19].
  18. Grupa Wirtualna Polska, Akcje Pekao po 256, 69 złotych [online], www.money.pl [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  19. Grupa Wirtualna Polska, GE Money kupił 66 proc. nowego BPH [online], www.money.pl [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  20. Redakcja PRNews.pl, GE Money ma zgodę KE na zakup części Banku BPH [online], PRNews.pl, 20 października 2007 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  21. Bank BPH ponosi straty i planuje kolejne zwolnienia. money.pl, 2010-05-07. [dostęp 2011-01-05].
  22. „50 największych banków w Polsce”, Miesięcznik Bank, czerwiec 2014 (WP.pl: Największe polskie banki w 2013, data dostępu: 2014-07-07).
  23. Anna Umięcka, Bank BPH ma nową siedzibę [online], Gazeta Wyborcza, 18 września 2013 [dostęp 2022-11-17].
  24. BPH restrukturyzuje się. rp.pl, 2015-12-29. [dostęp 2016-03-28].
  25. Wojciech Boczoń, Alior Bank kupuje Bank BPH [online], Bankier.pl, 1 kwietnia 2016 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  26. Informacje o fuzji – Alior Bank w ramach działalności przejętej z Banku BPH [online], www.fuzja.aliorbank.pl [dostęp 2017-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-11].
  27. BANKBPH: Wykluczenie akcji spółki Banku BPH S.A. z obrotu na rynku regulowanym [online], Bankier.pl, 14 grudnia 2016 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  28. Redakcja PRNews.pl, Ważne zmiany w obsłudze kredytów hipotecznych po podziale Banku BPH [online], PRNews.pl, 20 października 2016 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  29. Altus TFI przejmuje BPH TFI [online], ANALIZY.PL [dostęp 2022-09-15] (pol.).
  30. BPH PBK ZARZĄDZANIE FUNDUSZAMI SP. Z O.O. W LIKWIDACJI (KRS 0000185789) – Ogłoszenia i wpisy do KRS – Internetowy Monitor Sądowy i Gospodarczy [online], www.imsig.pl [dostęp 2022-09-15].
  31. BPH Strona główna [online], www.bph.pl [dostęp 2022-09-15].
  32. Bank BPH SA (BPH). Podsumowanie, bankier.pl, dostęp 2017-01-30.
  33. Redakcja PRNews.pl, Richard Gaskin prezesem Banku BPH [online], PRNews.pl, 16 grudnia 2010 [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  34. Grzegorz Jurczyk [online], European Financial Congress [dostęp 2022-11-17] (pol.).
  35. Nowy prezes Banku BPH [online], Parkiet [dostęp 2022-11-17] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]