Autostrada A2 (Polska)
 | |
| Początek drogi | |
|---|---|
| Koniec drogi | |
| Proj. długość | 657[a] km |
| Zbudowano | 523,6[a] km |
| W budowie | 100,83 km |
| Województwa | |
| Mapa | |
 Odcinki istniejące Odcinki w budowie Odcinki planowane | |
| Zdjęcie | |
 Autostrada A2 w woj. wielkopolskim | |
Autostrada A2, Autostrada Wolności – polska autostrada częściowo płatna, przebiegająca równoleżnikowo przez centralne obszary kraju. Stanowi fragment drogi międzynarodowej E30. Kontynuuje przebieg niemieckiej autostrady A12 z kierunku Berlina na terenie Polski.
Przebiega od granicy z Niemcami w Świecku przez województwa lubuskie, wielkopolskie, łódzkie, mazowieckie i lubelskie do granicy z Białorusią w Kukurykach łącząc m.in. aglomeracje Poznania, Łodzi i Warszawy. W okolicach Strykowa pod Łodzią krzyżuje się z autostradą A1 (węzeł Łódź Północ). Od 2000 roku[8] jest częścią drogi krajowej nr 2, wcześniej stanowiła odrębną arterię[9]. Obecnie[kiedy?] istnieją 454,2-kilometrowy odcinek autostrady łączący Świecko z Konotopą w okolicach Warszawy oraz 35,8-kilometrowy odcinek między Majdanem a Kałuszynem.
4 czerwca 2014, w 25. rocznicę wyborów parlamentarnych z 1989, autostrada otrzymała nazwę „Autostrada Wolności”. Stosowną tablicę przy drodze na terenie gminy Brwinów uroczyście odsłonił prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski wspólnie z prezydentem Niemiec Joachimem Gauckiem[10].
Fragment odcinka między węzłami Łódź Północ a Konotopa, przebiegający przez obszar województwa mazowieckiego, nie posiada telefonów alarmowych oraz zastępczych tabliczek z numerami alarmowymi („numerami SOS”).
W lutym 2024 roku uruchomiono odcinkowy pomiar prędkości na odcinku między węzłami Poznań Komorniki i Poznań Krzesiny[11]. Pomiar prędkości odbywa się w obu kierunkach[11].
Istniejące odcinki[edytuj | edytuj kod]
Istniejącymi fragmentami autostrady są odcinki:
| Odcinek | Długość | Oddanie do użytku | Uwagi |
|---|---|---|---|
| granica państwowa PL/D – Świecko | 3,9 km | 30 września 2011 | oznaczony jako droga krajowa 2 |
| Świecko – Rzepin | 18,7 km | 30 września 2011 | bezpłatny |
| Rzepin – Nowy Tomyśl[12] | 84,4 km | 1 grudnia 2011 | płatny od 20 maja 2012 – 18 zł (Kategoria 1)[13] |
| Nowy Tomyśl – Poznań Zachód | 50,4 km | 27 października 2004 | płatny – 32 zł (Kategoria 1)[13] |
| Poznań Zachód – Poznań Wschód (Południowa Obwodnica Poznania) | 26,1 km | 13 września 2003 | bezpłatny |
| Poznań Wschód – Września | 37,5 km | 27 listopada 2003 | płatny od 27 listopada 2003 – 32 zł (Kategoria 1)[13] |
| Września – Sługocin (Golina) | 34,2 km | 9 października 1985 | zmodernizowany w 2002, płatny od 20 grudnia 2002 – 32 zł (Kategoria 1)[13] |
| Sługocin – Modła (Konin Zachód) | 13,8 km | 10 listopada 1988 | zmodernizowany w 2002, bezpłatny |
| Modła (Konin Zachód) – Stryków (dawniej Stryków II)[14][15] | 103 km | 26 lipca 2006 | od 1 lipca 2023 bezpłatny dla pojazdów o masie poniżej 3,5 tony[16] |
| Stryków – Łódź Północ (dawniej Stryków I) | 1,7 km | 22 grudnia 2008 | bezpłatny bezterminowo[17] |
| Łódź Północ | 2,5 km | 3 czerwca 2012 | budowany fragment A2 w ramach węzła |
| Łódź Północ – Skierniewice (dawniej Nieborów) | 32 km | 3 czerwca 2012 | bezpłatny bezterminowo[17] |
| Skierniewice – Grodzisk Mazowiecki (dawniej Tłuste) | 41,4 km | 6 czerwca 2012 | bezpłatny bezterminowo[17] |
| Grodzisk Mazowiecki – Pruszków | 12,6 km | 27 maja 2012 | bezpłatny bezterminowo[17] |
| Pruszków – Konotopa | 4,8 km | 23 maja 2012 | bezpłatny |
| Warszawa Lubelska – Choszczówka Stojecka | 15 km | 14 sierpnia 2020 | bezpłatny |
| Choszczówka Stojecka – Kałuszyn | 20,8 km | 29 sierpnia 2012 | bezpłatny |
Razem 502,8 km.
Węzły z drogami klas A i S[edytuj | edytuj kod]
| Nazwa | Drogi | Miejscowość | Schemat | Typ | Wiadukty | Otwarto |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Jordanowo | S3E65 | Jordanowo |  | podwójna trąbka | 6 | 2013 |
| Poznań Zachód | S5E261 S11 | Głuchowo |  | podwójna trąbka | 6 | 4 czerwca 2012 |
| Poznań Krzesiny | 433 S11 | Poznań |  | koniczynka | 2 | 2003 |
| Poznań Wschód | S5E261 | Nagradowice |  | trąbka | 2 | 4 czerwca 2012 |
| Emilia | S14 91 | Emilia |  | trąbka z rondem; planowana podwójna trąbka | 1 | 2006 / 2023 |
| Łódź Północ | A1E75 | Stryków |  | mieszany (koniczynka-turbina) | 12 | 1 czerwca 2012 |
| Konotopa | S2E30 S7E77 S8E67 | Konotopa |  | trójkąt | 4 | 2012 |
| Warszawa Lubelska | S2E30 | Majdan | ? | mieszany (koniczynka-turbina) | 3 | 14 sierpnia 2020 (relacje: Siedlce → Lublin oraz Lublin → Siedlce i Patriotów → Lublin) |
| Łukowisko | S19 | Łukowisko | ? | podwójna trąbka[18] | 6 | ? |
Opłaty[edytuj | edytuj kod]
| Odcinek | Zarządca | Ręczny pobór opłat | Wyłącznie elektroniczny pobór opłat | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Stan | Data wprowadzenia | Data wyłączenia | dla pojazdów ⩾3,5 t i autobusów | dla wszystkich pojazdów | ||
| Świecko – Rzepin | Autostrada Wielkopolska | nieprzystosowany | – | – | do decyzji koncesjonariusza | |
| Rzepin – Nowy Tomyśl | system zamknięty | 20 maja 2012 | ||||
| Nowy Tomyśl – Poznań Zachód | od 23 kwietnia 2012 system zamknięty, wcześniej otwarty | 3 listopada 2004 | ||||
| Poznań Zachód – Poznań Wschód | nieprzystosowany | – | – | |||
| Poznań Wschód – Sługocin | od 2 stycznia 2013 system mieszany, wcześniej otwarty, planowany zamknięty | 1 grudnia 2003 | ||||
| Sługocin – Modła | planowane przystosowanie do systemu zamkniętego | |||||
| Modła – Konin Wschód | Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad | przystosowany do systemu zamkniętego | od 1 lipca 2011 | planowany | ||
| Konin Wschód – Stryków | system zamknięty – wyłączony | 1 lipca 2011 | 1 grudnia 2021[19] | od 1 grudnia 2021 | ||
| Stryków – Łódź Północ | przystosowany do systemu zamkniętego; zlikwidowano niedokończone PPO Pruszków | planowany | ||||
| Łódź Północ – Pruszków | planowany | |||||
| Pruszków – Konotopa | nieprzystosowany | – | – | |||
| odcinki połączone drogą ekspresową S2 | ||||||
| Warszawa-Lubelska – Halinów | Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad | nieprzystosowany | – | – | planowany | |
| Halinów – Kałuszyn | przystosowany do systemu zamkniętego | |||||
| Kałuszyn – Dobryń | analiza systemu realizacji | planowany/do decyzji koncesjonariusza | ||||
| Dobryń – Kukuryki | nieprzystosowany | – | – | |||
1 grudnia 2021 r. na odcinku Konin Wschód – Stryków nastąpiła zmiana systemu poboru opłat na nowy model, oparty na zasadzie swobodnego ruchu, co oznacza m.in. wyłączenie miejsc poboru opłat na głównych jezdniach autostrady oraz węzłach[20].
1 lipca 2023 r. zniesiono pobór opłat dla pojazdów o masie poniżej 3,5 tony za przejazd między Koninem a Strykowem[16].
Przejazd autostradą między Świeckiem a Warszawą zgodnie z obowiązującym taryfikatorem GDDKiA oraz Autostrady Wielkopolskiej kosztuje 114 zł[j] dla pojazdów kategorii 1 (samochodowych o dwóch osiach)[13].
Wobec faktu, że umowa koncesyjna wygasa w marcu 2037 i odcinek Świecko – Nowy Tomyśl – Konin przejdzie w zarząd Generalnej Dyrekcji, Ministerstwo Infrastruktury w lutym 2024 oświadczyło, iż nie przewiduje zawierania kolejnej umowy na eksploatację tego odcinka autostrady oraz nie zakłada odpłatności za przejazd pojazdów osobowych i motocykli tym odcinkiem[21].
Historia budowy[edytuj | edytuj kod]
Już w latach trzydziestych XX wieku Niemcy w swoich planach budowy sieci autostrad umieścili połączenie Berlin–Poznań. Nosiło ono nazwę Reichsautobahn (RAB) 8. Pierwszy odcinek tej trasy, od autostradowej obwodnicy Berlina (wówczas RAB 7a, obecnie Berliner Ring, czyli A10) do Frankfurtu nad Odrą, został otwarty w 1937 (dziś jest to niemiecka autostrada A12). Po włączeniu Poznania do Rzeszy w 1939 podjęto intensywne prace nad budową odcinka do tego miasta. Wykonano wiele robót ziemnych, aż do rozpoczęcia budowy przez AWSA łatwo widocznych na zdjęciach satelitarnych i mapach topograficznych. Budowa autostrady ustała około 1942, gdyż gospodarka niemiecka skupiła cały swój wysiłek na produkcji wojennej.
W czasach PRL powstał pomysł budowy autostrady Berlin – Moskwa, tzw. Olimpijki, częściowo z okazji Olimpiady w Moskwie w 1980. Z powodu kryzysu gospodarczego ostatecznie zbudowano w Polsce tylko jeden krótki odcinek od Wrześni do Konina, oddany do użytku w latach 80. XX wieku. Odcinek Września – Sługocin (Golina) wybudowano w latach 1977–1985, otwarto 9 października 1985. Odcinek Sługocin (Golina) – Modła (Konin) wybudowano w latach 1986–1988, otwarto 10 listopada 1988 (odcinek otwarty z jedną jezdnią na dystansie 6 km między Osieczą i Modłą; druga dobudowana w 1989).
W latach 90. istniały dwa warianty budowy autostrady od Strykowa przez Warszawę do Siedlec:
- wariant I – odcinek obecnie istniejący (Stryków – Konotopa, Warszawa – Mińsk Mazowiecki) oraz w realizacji (Mińsk Mazowiecki – Siedlce)
- wariant II – autostrada miała omijać Skierniewice od południa, przeciąć drogę krajową nr 8 w miejscowości Kowiesy,