August Mroczkowski

August Mroczkowski
Ilustracja
August Mroczkowski (1911)
Data i miejsce urodzenia

3 sierpnia 1845
Zatwarnica

Data i miejsce śmierci

29 stycznia 1920
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Narodowość

polska

Stanowisko

c. k. profesor gimnazjalny

Małżeństwo

Michalina z d. Łuszczyńska

Dzieci

Zofia Kłaczyńska

Faksymile
Odznaczenia
Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych
Multimedia w Wikimedia Commons

August Mroczkowski (ur. 3 sierpnia 1845 w Zatwarnicy, zm. 29 stycznia 1920 w Sanoku) – powstaniec styczniowy, nauczyciel, ziemianin.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 3 sierpnia 1845 w Zatwarnicy[1][2][a][3]. Jako student przystąpił do powstania styczniowego w 1863[1]. Służąc jako szeregowiec karabinierów w oddziale ochotników Franciszka Ksawerego Horodyńskiego brał udział w wyprawie na Radziwiłłów (zakończonej niepowodzeniem 2 lipca 1863)[1][4]. Jesienią znalazł się w partii pułkownika Wojciecha Komorowskiego i wraz z wyprawą 31 października 1863 przybył do wsi Żdżary nad Bugiem, pełnią wtedy funkcję tytularnego trębacza i hejnalisty (przyznanej mu w związku z wcześniejszej grze na trąbce w orkiestrze gimnazjalnej)[5]. Nocą na 1 listopada wyruszył z powstańcami w dalszą drogę na Poryck. Ugrupowanie składało się z oddziałów IV, VI i VII, a on służył w 1 kompanii 1 plutonu karabinierów w IV oddziale[6]. Wraz z powstańcami w południe tego dnia wkroczył do Porycka, po czym wraz ze swoją kompanią zajął pozycje w rowach przy szosie biegnącej równolegle do frontu nieprzyjaciela uczestnicząc w walce z nacierającymi siłami wroga[7][1][4]. Wieczorem pełnił jeszcze służbę na widecie, a około północy opuścił z powstańcami Poryck w myśl decyzji dowódcy Komorowskiego[8][9]. Potem wraz z towarzyszami został wyparty pościgiem rosyjskim na obszar Galicji, po czym w gronie powstańców odstawiony przez wojska austriackie do Sokala[10]. W trakcie powstania był ranny (miał przebity bok bagnetem)[11].

W 1871 uzyskał absolutorium na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego[12][13]. Podjął pracę w zawodzie nauczyciela 24 września 1873[2]. Od tego czasu w charakterze zastępcy nauczyciela pracował w C. K. Miejskim Wyższym Gimnazjum w Jaśle, gdzie uczył przyrody[14][15][16]. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 11 września 1876 w charakterze zastępcy nauczyciela został przeniesiony z Jasła do C. K. Gimnazjum św. Jacka w Krakowie[17][18]. W szkole uczył języka polskiego, matematyki, historii naturalnej, kaligrafii, nauk przyrodniczych[19]. Egzamin nauczycielski złożył 5 czerwca 1882[2].

Rozporządzeniem z 31 lipca 1883 C. K. Ministra Wyznań i Oświecenia został przeniesiony ze stanowiska zastępcy nauczyciela w C. K. Gimnazjum św. Jacka w Krakowie do C. K. Gimnazjum w Sanoku, gdzie został mianowany nauczycielem rzeczywistym 22 sierpnia 1883[2][20][21]. Reskryptem Wysokiego C. K. Prezydium Rady Szkolnej Krajowej z 10 września 1886 został zatwierdzony na stałe w zawodzie nauczycielskim i mianowany c. k. profesorem[22]. Jako profesor sanockiego gimnazjum wykładał historię naturalną, matematykę, język polski[23]. Nadzorował oddział filialny sanockiego gimnazjum od 22 listopada 1902[24] do 28 grudnia 1908[25][26]. W roku szkolnym 1909/1910 przebywał na urlopie[27]. Ponadto nauczał historii w Instytucie Wyższym Naukowo-Wychowawczym przygotowującym dziewczęta do zawodu nauczycielskiego[28] oraz języka polskiego i stylistyki w Szkole Przemysłowej Uzupełniającej w Sanoku, powołanej w 1893[29]. Otrzymał VIII rangę służbową 1 października 1899[30], następnie VII rangę 13 października 1903[2]. W sprawozdaniach szkolnych sanockiego gimnazjum w latach 1907 i 1908 ukazały się jego publikacje na temat higrometrów[31]. W zawodzie nauczyciela pracował przez prawie 40 lat[32]. Reskryptem C. K. Rady Szkolnej Krajowej z 18 marca 1911 został przeniesiony w stały stan spoczynku[33]. Postanowieniem cesarza Franciszka Józefa I z 26 grudnia 1915 otrzymał tytuł c. k. radcy szkolnego wraz z uwolnieniem od taksy[34]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Rada Szkolna Krajowa rozporządzeniem z dnia 10 października 1919 upoważniła do zajęcia w zakładzie (sanockiego gimnazjum) emerytowanego profesora Mroczkowskiego[35].

Był członkiem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych we Lwowie[36]. 17 listopada 1894 został wybrany zastępcą członka wydziału na rok 1895 koła jasielsko-sanockiego TNSW z siedzibą w Sanoku, z zastępstwem w Sanoku[37], był zastępcą przewodniczącego koła jasielsko-krośnieńsko-sanockiego[38], aktywistą koła sanockiego[39], w 1910 był jego przewodniczącym[40]. Był członkiem sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” od 1 stycznia 1899[41] i działał w jego strukturach[42], od 1908 pełnił funkcję zastępcy członków sądu honorowego, a od 1911 był sędzią w sądzie honorowym[43][44]. Jego nazwisko zostało umieszczone w drzewcu sztandaru TG Sokół w Sanoku, na jednym z 125 gwoździ upamiętniających członków[45]. Był działaczem Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka[46], w którym był członkiem komisji rewizyjnej od 18 marca 1905[47], wydziałowym[48], zastępcą prezesa (1910[49], 1911[50][51], 1912[52]). W lipcu 1912 uczestniczył w Zjeździe Związku Towarzystw Upiększania Kraju[53]. Był członkiem zwyczajnym Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego[54]. Zasiadł w radzie nadzorczej Towarzystwa Kasy Zaliczkowej w Sanoku[55]. 20 lipca 1904 został wybrany członkiem rady nadzorczej Powiatowego Towarzystwa Zaliczkowego w Sanoku[56]. W 1904, 1905 był wybierany członkiem wydziału „Towarzystwa Bursy”, sprawującego pieczę nad Bursą Jubileuszową im. Cesarza Franciszka Józefa w Sanoku[57][58]. 27 października 1905 został wybrany ponownie przewodniczącym wydziału Towarzystwa Pomocy Naukowej w Sanoku[59][60][61].

Posiadał gospodarstwo rolne z dworem w Krajowicach[62]. Do końca życia przez 44 lata był żonaty z Michaliną z domu Łuszczyńską (zm. 1936)[63][64]. Jego córką była Zofia, która została żoną duchownego greckokatolickiego Antoniego Jaksy Kłaczyńskiego[65].

Nagrobek Augusta Mroczkowskiego w Sanoku

August Mroczkowski zmarł 29 stycznia 1920 w Sanoku na zapalenie płuc[63]. 31 stycznia 1920 został pochowany na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku po pogrzebie pod przewodnictwem sanockiego proboszcza ks. Franciszka Salezego Matwijkiewicza[63][66]. Opiekę nad nagrobkiem Augusta Mroczkowskiego podjęli harcerze z Hufca Ziemi Sanockiej im. ks. hm. Zdzisława Peszkowskiego[67].

Wspomnienia powstańcze Augusta Mroczkowskiego (podpisane inicjałami „A. M.”) opisujące wyprawę na Poryck, walki tamże i odwrót, zostały wydrukowane na łamach „Tygodnika Ziemi Sanockiej” wiosną 1912[68]. O osobie Augusta Mroczkowskiego, w tym w kontekście udziału w powstaniu styczniowym, oraz nauki w sanockim gimnazjum wspominali w 1958 wychowankowie tego zakładu: Józef Stachowicz[4], dr Jan Świerzowicz[69] i prof. Karol Zaleski[70][71], Walerian Bętkowski[72], Franciszek Bielak[73].

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • O higrometrach i sposobie ich użycia (1907)
  • O higrometrach i sposobie ich użycia (dokończenie) (1908)[74][75]

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

austro-węgierskie

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Tu podano miejsce urodzenia: Brzeżany. Księga zmarłych i pochowanych w Sanoku na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej i Matejki od 1895 do 1952 r.. Sanok. s. 160 (poz. 2385).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Nieco szczegółów biograficznych dotyczących uczestników organizacyi i partyzantki r. 1863/64. W: Józef Białynia Chołodecki: Księga pamiątkowa opracowana staraniem Komitetu Obywatelskiego w czterdziestą rocznicę powstania r. 1863/1864. Lwów: 1904, s. 309. Biogram Augusta Mroczkowskiego autorstwa Józefa Białyni Chołodeckiego został wykorzystany jako identyczny w publikacjach: Sanoczanie w powstaniu. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 5, s. 2, 26 stycznia 1913.  oraz Edward Zając. Sanoczanie w powstaniu styczniowym 1863 r.. „Gazeta Sanocka – Autosan”. Nr 2 (473), s. 5, 10-20 stycznia 1989. 
  2. ↑ a b c d e Henryk Kopia: Spis nauczycieli szkół średnich w Galicyi oraz polskiego gimnazyum w Cieszynie. Lwów: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych, 1909, s. 82.
  3. ↑ Zatwarnica - historia i teraźniejszość. Rys historyczny Zatwarnicy. twojebieszczady.net. [dostęp 2014-06-29].
  4. ↑ a b c Józef Stachowicz: W służbie ojczyzny. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888-1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 113.
  5. ↑ A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 15, s. 1-2, 14 kwietnia 1912. 
  6. ↑ A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. II. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 16, s. 1-2, 21 kwietnia 1912. 
  7. ↑ A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. III. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 18, s. 2, 5 maja 1912. 
  8. ↑ A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. III. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 18, s. 3, 5 maja 1912. 
  9. ↑ A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. IV. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 20, s. 1-2, 19 maja 1912. 
  10. ↑ A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. V. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 22, s. 2, 2 czerwca 1912. 
  11. ↑ Karol Zaleski: Tradycje Powstania Styczniowego (wspomnienia z lat chłopięcych w Sanoku). W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 178.
  12. ↑ „Studia Historyczne”, Tom 22, 1979, s. 207.
  13. ↑ Ryszarda Czepulis-Rastenis: Inteligencja polska XIX i XX wieku. Studia, Tom 2. Warszawa 1981, s. 102, 104.
  14. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: 1874, s. 403.
  15. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1876. Lwów: 1876, s. 397.
  16. ↑ Księga pamiątkowa 70-lecia Państwowego Gimnazjum imienia króla Stanisława Leszczyńskiego w Jaśle 1868–1938. Jasło: 1938, s. 12, 113.
  17. ↑ Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1877. Kraków: 1877, s. 47.
  18. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: 1877, s. 381.
  19. ↑ Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1877. Kraków: 1877, s. 50.
    •Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1878. Kraków: 1878, s. 39.
    •Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1879. Kraków: 1879, s. 25.
    •Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1880. Kraków: 1880, s. 25.
    •Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1881. Kraków: 1881, s. 40.
    •Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1882. Kraków: 1882, s. 40.
    •Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1883. Kraków: 1884, s. 59.
  20. ↑ Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1884. Kraków: 1884, s. 7.
  21. ↑ Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1884. Sanok: Fundusz Naukowy, 1884, s. 103.
  22. ↑ Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1887. Sanok: Fundusz Naukowy, 1887, s. 15.
  23. ↑ Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1884. Sanok: Fundusz Naukowy, 1884, s. 101.
    •Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1885. Sanok: Fundusz Naukowy, 1885, s. 21.
    •Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1886. Sanok: Fundusz Naukowy, 1886, s. 59.
    •Sprawozdanie C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1887. Sanok: Fundusz Naukowy, 1887, s. 13.
    •Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1888. Sanok: Fundusz Naukowy, 1888, s. 67.
    •Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1889. Sanok: Fundusz Naukowy, 1889, s. 29.
    •Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1890. Sanok: Fundusz Naukowy, 1890, s. 39.
    •Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1891. Sanok: Fundusz Naukowy, 1891, s. 21.
    •Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1892. Sanok: Fundusz Naukowy, 1892, s. 23.
    •Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1893. Sanok: Fundusz Naukowy, 1893, s. 15.
    •Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1894. Sanok: Fundusz Naukowy, 1894, s. 33.
    •XIV. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1895. Sanok: Fundusz Naukowy, 1895, s. 43.
    •XVI. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1897. Sanok: Fundusz Naukowy, 1897, s. 33.
    •XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 65.
    •18. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1899, s. 1.
    •19. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1899/1900. Sanok: Fundusz Naukowy, 1900, s. 1.
    •20. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1900/1901. Sanok: 1901, s. 2.
    •21. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1901/1902. Sanok: 1902, s. 2.
    •22. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1902/1903. Sanok: 1903, s. 2.
    •23. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1903/1904. Sanok: 1904, s. 2.
    •24. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1904/1905. Sanok: 1905, s. 2.
    •25. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1905/1906. Sanok: 1906, s. 2.
    •26. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1906/1907. Sanok: 1907, s. 3.
    •XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 2.
    •XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 2.
    •XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 2.
    •Sprawozdanie Jubileuszowe z działalności Państwowego Gimnazjum w Sanoku w latach 1888-1938 wydane z okazji Wielkiego Zjazdu wychowawców i wychowanków Zakładu w 50 rocznicę pierwszego egzaminu dojrzałości. Sanok: 1938, s. 40.
    •Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888-1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 74.
    •Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku. Życie kulturalne. W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 462.
  24. ↑ 22. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1902/1903. Sanok: 1903, s. 5.
  25. ↑ XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 2.
  26. ↑ XXVIII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1908/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1909, s. 5.
  27. ↑ XXIX. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1909/10. Sanok: Fundusz Naukowy, 1910, s. 2, 5.
  28. ↑ Wojciech Sołtys: W epoce autonomii galicyjskiej. Oświata i szkolnictwo. W: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 83-86077-57-3, s. 435.
  29. ↑ Szkoła przemysłowa uzupełniająca w Sanoku. „Gazeta Sanocka”. Nr 59, s. 2-3, 17 maja 1896. 
  30. ↑ 19. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1899/1900. Sanok: Fundusz Naukowy, 1900, s. 3.
  31. ↑ Maria Myćka-Kril: Dorobek nauczycieli i uczniów Gimnazjum w Sanoku. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 98.
  32. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 26, s. 3, 18 czerwca 1911. 
  33. ↑ XXX. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1910/11. Sanok: Fundusz Naukowy, 1911, s. 8.
  34. ↑ XXXIV. Sprawozdanie Dyrekcyi c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1915/16. Sanok: Fundusz Naukowy, 1916, s. 13.
  35. ↑ XXXV. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Sanoku za rok szkolny 1920/1921 wraz z dodatkiem za lata 1917, 1918, 1919 i 1920. Sanok: Fundusz Naukowy, 1921, s. 37.
  36. ↑ Spis członków Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych we Lwowie. „Muzeum”. Z. 6-7, s. 21, 1895. 
  37. ↑ Sprawy Towarz. nauczycieli szkół wyższych. Koło jasielsko-sanockie. „Muzeum”. Z. 1, s. 48, 1895. 
  38. ↑ Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych za czas od 26. maja 1901 do 18. maja 1902. Koło jasielsko-krośnieńsko-sanockie. „Muzeum”. Z. 7-8, s. 8, 1902. 
  39. ↑ Ruch w kołach. Koło sanockie. „Muzeum”. 5, s. 158, 1908. 
  40. ↑ Zarządy kół. „Muzeum”. Z. 4, s. 8, 1910. 
  41. ↑ Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1898. Sanok: Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół” w Sanoku, 1898, s. 10.
  42. ↑ Lista członków z dniem 31 grudnia 1899. W: Sprawozdanie Wydziału Polskiego Towarz. Gimnastycznego „Sokół” w Sanoku za rok administracyjny 1899. Sanok: Polskie Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, 1900, s. 14.
  43. ↑ Władze. sokolsanok.pl. [dostęp 2014-06-29].
  44. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 14, s. 3, 2 kwietnia 1911. 
  45. ↑ Sztandar. sokolsanok.pl. [dostęp 2015-06-16].
  46. ↑ Zbigniew Koziarz. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka (1904 – 1994). „Rocznik Sanocki”. Tom VII, s. 10, 1995. Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka. ISSN 0557-2096. 
  47. ↑ Kronika. Tow. dla Upiększ. m. Sanoka. „Gazeta Sanocka”. Nr 65, s. 3, 26 marca 1905. 
  48. ↑ Kronika. Walne Zgr. Tow. Upiększ. miasta. „Gazeta Sanocka”. Nr 129, s. 3, 17 czerwca 1906. 
  49. ↑ Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 3, s. 3, 15 maja 1910. 
  50. ↑ Kronika. Tow. Upiększ. m. Sanoka. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 24, s. 3, 11 czerwca 1911. 
  51. ↑ Sprawozdanie Wydziału Tow. Upiększania Miasta Sanoka. „Miesięcznik Artystyczny”. Nr 7, s. 67, 1912. 
  52. ↑ T. U. M. S.. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 26, s. 3, 30 czerwca 1912. 
  53. ↑ Ochrona piękności kraju. „Architekt”. Nr 6-7, s. 76, 1912. 
  54. ↑ Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z czwartego roku jej istnienia, tj. 1888-1889 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu 14 grudnia 1889. s. 7.
    •Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z ósmego roku jej istnienia tj. 1893 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 17 marca 1894. s. 11.
    •Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego z dziewiątego roku jej istnienia tj. 1894 złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 4 maja 1895. s. 9.
    •Sprawozdanie Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego za czas od 31 stycznia do 15 września 1897 (dwunasty rok istnienia) złożone przez zarząd na walnem zgromadzeniu dnia 18 grudnia 1897. s. 9.
  55. ↑ Kasa zaliczkowa w Sanoku. „Gazeta Sanocka”. Nr 9, s. 2, 28 lutego 1904. 
  56. ↑ Powiatowe Tow. zaliczkowe w Sanoku. „Gazeta Sanocka”. Nr 31, s. 3, 31 lipca 1904. 
  57. ↑ Kronika. Bursa Jubileuszowa. „Gazeta Sanocka”. Nr 40, s. 4, 3 października 1904. 
  58. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 93, s. 4, 8 października 1905. 
  59. ↑ Kronika. „Gazeta Sanocka”. Nr 97, s. 4, 5 listopada 1905. 
  60. ↑ Walne Zgromadzenie Tow. Pomocy Naukowej w Sanoku. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 202, s. 2, 17 listopada 1907. 
  61. ↑ XXVII. Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 42.
  62. ↑ II. W ziemi sanockiej 1920–1930. W: Stanisław Proń: Szukałem człowieka. Wspomnienia. Kraków: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 72. ISBN 978-83-933657-8-4.
  63. ↑ a b c Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 244 (poz. 20).
  64. ↑ Indeks do ksiąg zmarłych od roku 1914, lit. M, rok 1936.
  65. ↑ II. W ziemi sanockiej 1920–1930. W: Stanisław Proń: Szukałem człowieka. Wspomnienia. Kraków: Muzeum Farmacji Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 71. ISBN 978-83-933657-8-4.
  66. ↑ 150. rocznica Powstania Styczniowego. Miejsca pamięci. Województwo Podkarpackie. prezydent.pl. [dostęp 2017-01-07].
  67. ↑ Rozkaz L. 12/2013 z 14 września. zhpsanok.pl, 14 września, 2013. [dostęp 2015-03-24].
  68. ↑ A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 15, s. 1-2, 14 kwietnia 1912. 
    •A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. II. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 16, s. 1-2, 21 kwietnia 1912. 
    •A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. III. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 18, s. 2-3, 5 maja 1912. 
    •A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. IV. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 20, s. 1-2, 19 maja 1912. 
    •A. M.. Ze wspomnień w 49. rocznicę powstania styczniowego. V. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”. Nr 22, s. 1-2, 2 czerwca 1912. 
  69. ↑ Jan Świerzowicz: Wspomnienia z lat 1901–1908. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 174.
  70. ↑ Karol Zaleski: Tradycje Powstania Styczniowego (wspomnienia z lat chłopięcych w Sanoku). W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888–1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 177-180.
  71. ↑ Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 173-174. ISBN 83-909787-0-9.
  72. ↑ Walerian Bętkowski: Wspomnienia przyrodnika (1915–1922). W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888-1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 250.
  73. ↑ Promieniowcy i Tekowcy w Sanoku (1905–1907). W: Franciszek Bielak: Z odległości lat. Wspomnienia i sylwetki. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1979, s. 68. ISBN 83-08-00193-9.
  74. ↑ XXVII. Sprawozdanie Dyrektora c.k. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1907/8. Sanok: Fundusz Naukowy, 1908, s. 1-24.
  75. ↑ O higrometrach i sposobie ich użycia: Teil 2. books.google. [dostęp 2014-06-29].
  76. ↑ a b Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1911. Wiedeń: 1911, s. 911.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=August_Mroczkowski&oldid=71907588”