Artur von Schmalensee

Artur von Schmalensee
Ilustracja
Artur von Schmalensee, fotografia z 1950, SvD
Data i miejsce urodzenia

18 listopada 1900
Karlskoga

Data i miejsce śmierci

16 stycznia 1972
Saltsjöbaden

Narodowość

szwedzka

Praca
Budynki

Ratusz w Kirunie

Artur von Schmalensee właściwie: Oskar Harald Artur von Schmalensee (ur. 18 listopada 1900, Karlskoga – zm. 16 stycznia 1972, Saltsjöbaden) – szwedzki architekt, przedstawiciel funkcjonalizmu. Brat architekta Kurta von Schmalensee.

Wykształcenie[edytuj | edytuj kod]

Athur von Schmalensee zdobył wykształcenie na uczelniach Sztokholmu: Kungliga Tekniska högskolan (1923) oraz Kungliga konsthögskolan (1928), gdzie jego pracą dyplomową była utrzymana w duchu Le Corbusiera propozycja wybudowania w centrum Sztokholmu 9 wieżowców, wysokich na 26 pięter, zlokalizowanych na obszarze pomiędzy Konserthus a ulicą Klarabergsgatan. Podczas nauki odbywał praktykę w biurach architektonicznych jako kreślarz.

Działalność[edytuj | edytuj kod]

Artur von Schmalensee był od 1926 jednym z czołowych współpracowników największego w latach 30. XX w. szwedzkiego biura architektonicznego Kooperativa förbundets arkitektkontor (KFAI), zatrudniającego w szczytowym okresie ponad 70 architektów. Przyszedł do biura jako zwolennik funkcjonalizmu, a w czasie współpracy dał się poznać jako radykalny projektant obiektów przemysłowych, czego przykładem stała się wytwórnia żarówek w Lumalampfabrik w rejonie Södra Hammarbyhamnen w Sztokholmie (1928-1930), zaprojektowana wspólnie z Eskilem Sundahlem[1]. Z kolei projektując ratusz w Kirunie (1959) powrócił do bardziej klasycznych form wyrazu.

Dzieła (wybór)[edytuj | edytuj kod]

  • Młyn Havregrynskvarn, Nacka, 1927–1928[2]
  • Lumalampfabrik, późniejsza rozbudowa, Arthur von Schmalensee i Eskil Sundahl, 1928–1930
  • Część domu towarowego PUB, Stockholm, 1933–1940[3]
  • Budynek mieszkalny przy Sankt Paulsgatan 8, Sztokholm, 1938–1940
  • Pałac Ryningska palatset przy Stora Nygatan 2, Sztokholm (restauracja w latach 40. XX w.)
  • Biuro i hale produkcyjne fabryki czekolady Marabou, Sundbyberg, 1941–1972[4]
  • Budynek Kanslihusannexet, obecnie budynek administracyjny szwedzkiego parlamentu, Sztokholm, 1945–1950[5]
  • Pałac Högfors slott koło Häggenås, zbudowany 1954–1955
  • Restauracja kościoła św. Klary razem z Johanem Sjöströmem, Sztokholm, 1963–1965
  • Ratusz w Kirunie, Kiruna, 1963[6]. Budynek został uhonorowany w 1964 nagrodą Kasper Salinpriset, przyznawaną corocznie przez zrzeszenie szwedzkich architektów za wysokie walory architektoniczne wyróżnionego obiektu[7]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. praca zbiorowa: Signums svenska konsthistoria: KONSTEN 1915-1950. s. 567.
  2. Rasmus Wærn, Claes Caldenby, Olof Hultin, Gunilia Linde Bjur, Johan Mårtelius: Guide till Sveriges arkitektur: [byggnadskonst under 1000 år]. s. 181.
  3. Rasmus Wærn, Claes Caldenby, Olof Hultin, Gunilia Linde Bjur, Johan Mårtelius: Guide till Sveriges arkitektur: [byggnadskonst under 1000 år]. s. 228.
  4. Rasmus Wærn, Claes Caldenby, Olof Hultin, Gunilia Linde Bjur, Mårtelius: Guide till Sveriges arkitektur: [byggnadskonst under 1000 år]. s. 267.
  5. praca zbiorowa: Signums svenska konsthistoria: KONSTEN 1915-1950. Författarna och Bokförlaget Signum, s. 591.
  6. Rasmus Wærn, Claes Caldenby, Olof Hultin, Gunilia Linde Bjur, Johan Mårtelius: Guide till Sveriges arkitektur: [byggnadskonst under 1000 år]. s. 380.
  7. Sveriges Arkitekter: Tidigare Kasper Salin-pristagare. [dostęp 2010-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-12)]. (szw.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • praca zbiorowa: Signums svenska konsthistoria: KONSTEN 1915-1950. Författarna och Bokförlaget Signum, 2002. ISBN 91-87896-48-6. (szw.).
  • Rasmus Wærn, Claes Caldenby, Olof Hultin, Gunilia Linde Bjur, Johan Mårtelius: Guide till Sveriges arkitektur: [byggnadskonst under 1000 år]. Stockholm: Arkitektur Förlag AB, 2001. ISBN 91-86050-559. (szw.).