Artur

Zobacz też: inne znaczenia.

Artur

Wymowa	[ˈartur]
Płeć	męskie
Imieniny	6 października, 15 listopada, 11 grudnia
Alternatywne nazwy
Warianty w języku polskim	dawniej m.in. Artusz
Warianty obcojęzyczne	Arthur, Arturo, Art, ‏Արթուր‎, Артур
Formy pochodne	m.in. Arturek
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Artur wymowa^ⓘ – imię męskie pochodzenia celtyckiego. Powstało ze złożenia dwóch wyrazów wywodzących się z języków celtyckich: Art – niedźwiedź, ur – młody, piękny, kwitnący. Podstawę imienia może także stanowić celtyckie słowo ard – wysoki, szlachetny.

W wielu polskich kalendarzach umieszczono imieniny Artura pod datą 6 października, jakkolwiek w rzeczywistości jest to wspomnienie św. Artalda (Artolda). W martyrologium rzymskim wspomnienie św. Artura, mnicha benedyktyńskiego, figuruje pod datą 15 listopada^[1]. Patronami imienia są także bł. Artur Bell (wspomnienie 11 grudnia) i Artur Ayala (męczennik hiszpański)^[2].

Odpowiedniki w innych językach[edytuj | edytuj kod]

• angielski: Arthur, Artur
• asturyjski: Arturu
• albański: Arthur
• azerski: Artur
• baskijski: Artur, Artza
• bretoński: Arthur
• bułgarski: Артур (Artur)
• chorwacki: Artur
• chiński: 阿瑟
• czeski: Artur, Artuš
• duński: Arthur
• esperanto: Arturo^[3]
• estoński: Artur
• fiński: Arttu
• francuski: Arthur, Arturo, Artois
• filipiński: Arthur
• tajski: อาร์เธอร์
• galicyjski: Artur
• grecki: Αρθούρος (Arthoúros)
• gruziński: Arthur
• hebrajski: ארתור (Artur)
• hiszpański: Arturo
• holenderski: Arthur
• islandzki: Arthur
• litewski: Artūras
• łotewski: Arturs
• ormiański: Արթուր
• łaciński: Arthulus, Artur
• niemiecki: Artur, Arthur
• norweski: Artur, Arthur
• malajski: Arthur
• portugalski: Artur, Arthur
• rosyjski: Артур (Artur)^[4]
• rumuński: Artur
• serbski: Артур (Artur)
• słowacki: Artúr
• słoweński: Artur
• szwedzki: Artur
• ukraiński: Артур
• wietnamski: Arthur
• walijski: Arthur
• węgierski: Artúr
• włoski: Arturo

Osoby o imieniu Artur[edytuj | edytuj kod]

Święci i błogosławieni Kościoła katolickiego[edytuj | edytuj kod]

• św. Artur z Glastonbury - benedyktyn (wspomnienie 15 listopada)
• bł. Artur Bell - angielski duchowny, męczennik czasów Reformacji (wspomnienie 11 grudnia)

Nobliści[edytuj | edytuj kod]

• Arthur Compton – amerykański fizyk
• Arthur Harden – angielski biochemik
• Arthur Kornberg – amerykański biochemik
• Arthur Schawlow – amerykański fizyk

Inne osoby[edytuj | edytuj kod]

• Artur Andrus – artysta kabaretowy
• Artur Awejde – polski komisarz województwa augustowskiego w powstaniu styczniowym, nauczyciel.
• Artur Balazs – polski polityk
• Artur Barciś – polski aktor
• Artur Bodziacki – polski judoka
• Artur Boruc – polski piłkarz
• Arthur Cayley – angielski matematyk
• Artur Chamski – polski aktor i piosenkarz
• Arthur Neville Chamberlain – premier Wielkiej Brytanii
• Artur Cieciórski – zwycięzca 2 edycji polskiego You Can Dance
• Arthur C. Clarke – pisarz
• Zico – Arthur Antunes Coimbra – brazylijski piłkarz
• Arthur Conan Doyle – pisarz
• Artur Dziambor – polski polityk, nauczyciel i przedsiębiorca. Od 2019 roku poseł.
• Arthur Evans – brytyjski archeolog
• Artur Gadowski – lider zespołu IRA
• Artur Górski – krytyk literacki, redaktor
• Artur Górski – działacz polityczny
• Artur Grottger – polski malarz
• Artur Hajzer – polski alpinista i himalaista
• Arthur Harris – brytyjski marszałek lotnictwa
• Artur Hutnikiewicz – historyk literatury polskiej
• Artur Jędrzejczyk – polski piłkarz, reprezentant kraju
• Artur Kejza – polski judoka
• Artur Kłys – polski judoka
• Artur Krajewski – polski aktor
• Artur Krajewski – polski malarz

• Artur Kozioł – burmistrz Wieliczki

• Arturs Krišjānis Kariņš – premier Łotwy
• Artur Lamch – polski piłkarz
• Arttu Lappi – fiński skoczek narciarski
• Arturo Merzario – włoski kierowca Formuły 1
• Artur Noga – polski lekkoatleta, finalista olimpijski z Pekinu
• Artur Olech - polski bokser
• Artur Oppman – polski poeta okresu Młodej Polski
• Artur Orzech – dziennikarz muzyczny
• Artur Partyka – polski lekkoatleta
• Artur Pankratz – niemiecki działacz polityczny
• Artūras Paulauskas – polityk litewski
• Arthur Pauli – austriacki skoczek narciarski
• Arthur Penn – reżyser filmowy
• Arthur Rimbaud – poeta francuski
• Artur Rojek – lider zespołu Myslovitz
• Artur Rubinstein – polski pianista
• Arthur Saint-Léon – tancerz i choreograf francuski
• Artur Scherbius – inżynier niemiecki
• Artur Sowiński – polski sportowiec, zawodnik MMA
• Arthur Stanley Eddington – astrofizyk brytyjski
• Arthur Schopenhauer – filozof niemiecki
• Artur Szpilka - polski bokser
• Artur Szrejter – polski pisarz
• Arturo Toscanini – włoski dyrygent
• Artur Tudor, książę Walii, niedoszły król Anglii
• Artur Wichniarek – polski piłkarz
• Artur Wojdat – polski pływak
• Artur Zawisza – polityk
• Artur Zawisza ps. Czarny – uczestnik powstania listopadowego
• Artur Żmijewski – aktor
• George Orwell, właśc. Eric Arthur Blair

Postacie literackie[edytuj | edytuj kod]

• Król Artur bohater legend o rycerzach Okrągłego Stołu (XII/XIII w.)
• Artur Gonzalo w powieści Trans-Atlantyk (1953) Witolda Gombrowicza
• Friedrich Artur von Homburg z dramatu H. Kleista Książę Hamburga (1810)
• Artur Dimmesdale z powieści N. Hawthorne’a Szkarłatna litera (1850)
• Artur ze sztuki Tango S. Mrożka (1965)
• Artur Clennam z powieści Ch. Dickensa Mała Dorrit (1857)
• Artur Weasley z cyklu powieści o Harrym Potterze (1997–2007)

Na ekranie[edytuj | edytuj kod]

Losy króla Artura opisano w wielu filmach, a nawet w serialach animowanych tj:

• Rycerze Okrągłego Stołu w reż. R. Thorpe’a (1953) z Mel Ferrer.
• Rycerz króla Artura w reż. J. Zuckera (1995) – Sean Connery.
• Król Artur w reż. A. Fuqua (2004) – Clive Owen.
• ekranizacja Małej Dorrit w reż. Ch. Edzarda (1988).
• Komedia romantyczna Artur w reż. Steve’a Gordona (1981). Film ten był nominowany do Oscara.
  • Artur – bajka amerykańsko-kanadyjska transmitowana w wielu krajach na świecie (1996).
  • Artur i Minimki – francusko-amerykański film animowany w reż. Luca Bessona (2006).

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

• Port Artur
• McArthur

Przypisy[edytuj | edytuj kod]