Artemiusz z Antiochii
 Ikona Artemiusza | |
| Data i miejsce śmierci | 362 |
|---|---|
| Wspomnienie | 20 października |
Artemiusz (znany jako Challita w tradycji maronickiej; zm. 362 w Antiochii) – rzymski dowódca, dux Aegypti (cesarski prefekt rzymskiego Egiptu), uznawany świętym przez Kościół katolicki i prawosławny jako Artemiusz z Antiochii.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Z urodzenia był Egipcjaninem i dowódcą wojskowym za panowania Konstantyna Wielkiego[1][2]. Cesarz Konstancjusz II (337–361) nakazał mu sprowadzić do Konstantynopola relikwie Andrzeja Apostoła, Łukasza Ewangelisty i św. Tymoteusza. Wykonawszy swe zadanie Artemiusz został w 360 wynagrodzony godnością zarządcy Egiptu (dux Aegypti)[3].
Rok później Konstancjusz został zastąpiony przez swojego kuzyna Juliana, który był poganinem. Lud Aleksandrii oskarżył Artemiusza o zburzenie ich świątyń i rozbicie ich bożków[4], a Julian skazał go na śmierć. Artemiusz został ścięty w 362 w Antiochii, dokąd został wezwany przez cesarza Juliana Apostatę za niewłaściwe administrowanie swą prowincją[5]. Zarzuty wynikały z prześladowań pogan w Aleksandrii oraz użycia żołnierzy Artemiusza do zajęcia i spustoszenia Serapejonu, do czego podżegał Grzegorz z Kapadocji.
Według Ammianusa Marcellinusa, jego śmierć zachęciła lud Aleksandrii do uśmiercenia Jerzego[6], ale ta informacja jest prawdopodobnie fałszywa, ponieważ Jerzy już wtedy nie żył.
Hagiografia[edytuj | edytuj kod]
Uznaje się go za świętego za męczeństwo; jego wspomnienie liturgiczne ustalono na 20 października[7]. Miejscem jego kultu był kościół św. Jana Przepowiadającego (św. Jana Chrzciciela) w Konstantynopolu[8]. Świętego Artemiusza wzywają osoby cierpiące na przepuklinę[2].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ "The Holy Great Martyr Artemius, Ecumenical Patriarchate of the orthodox Metropolitanate of Hong Kong and South East Asia
- ↑ a b Greatmartyr Artemius at Antioch [online], The Orthodox Church in America (ang.).
- ↑ Passio Artemii, 16—18.
- ↑ Saint Artemius, Martyr, [w:] Alban Butler, The Lives of the Saints, 1866 (ang.).
- ↑ Gibbon, Edward. The Decline and Fall of the Roman Empire. Vol. 2. ElecBook: 1999. p. 319.
- ↑ Ammianus Marcellinus, XXII 11.2-3,8.
- ↑ Lieu, Samuel N. Constantine to Julian: A Source History. Routledge: 1996. pp. 212-215
- ↑ Crisafulli, Virgil & Nesbitt, John, The Miracles of St. Artemios: a collection of miracle stories by an anonymous author of the seventh-century Byzantium (Brill: New York, 1997).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- 20 października w Synaxarion.