Archiwum Państwowe w Warszawie

Archiwum Państwowe w Warszawie

Wejście do siedziby Archiwum Państwowego przy ul. Krzywe Koło 7
Dyrektor	Magdalena Wiercińska[1]
Państwo	Polska
Miejscowość	Warszawa
Adres	ul. Krzywe Koło 7
Położenie na mapie Warszawy Archiwum Państwowe w Warszawie
Położenie na mapie Polski Archiwum Państwowe w Warszawie
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Archiwum Państwowe w Warszawie
52°12′02″N 21°00′40″E/52,200556 21,011111
Strona internetowa

Archiwum Państwowe w Warszawie – instytucja państwowa, której funkcją jest gromadzenie, przechowywanie opracowywanie i udostępnianie materiałów archiwalnych z obszaru m.st. Warszawy i Mazowsza.

Siedziba główna Archiwum mieści się w trzech połączonych kamienicach na warszawskim Starym Mieście. Jego zasięg działania obejmuje część województwa mazowieckiego, a także województw warmińsko-mazurskiego i łódzkiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Najstarszy zachowany oryginalny dokument pochodzi z 1376 roku. Pierwsze wzmianki o istnieniu archiwum w Warszawskim Ratuszu, pochodzą z 1643 roku, umieszczone w przewodniku „Gościniec albo krótkie opisanie Warszawy”. W kwietniu 1792 roku zostało powołane Archiwum Generalne Miasta Warszawy, którym kierował archiwista Hipolit Lemański. Działalność archiwum została przerwana po konfederacji targowickiej. W 1810 roku najstarsze akta miejskie przekazano do Archiwum Ogólnego Krajowego w Warszawie. W 1817 roku pozostałe akta przekazano do nowego ratusza w pałacu Jabłonowskich. W 1863 roku powstańcy styczniowi podpalili ratusz, w którym spaleniu uległo część nowszych akt. W latach 1864–1869 podczas odbudowy ratusza, akta tymczasowo przechowywano w pałacu Namiestnikowskim, po czym powróciły do pomieszczenia w ratuszu. W 1917 roku w ramach nowego regulaminu Magistratu, powołano Archiwum Główne Magistratu m.st. Warszawy^[2].

W 1925 roku powstała komisja archiwalna, mająca na celu reformowanie archiwum. W 1935 roku kierownikiem archiwum został mjr Adam W. Englert, którego staraniem w 1938 roku archiwum otrzymało nową siedzibę w budynku dawnego arsenału przy ul. Długiej. Po powstaniu warszawskim, Niemcy zniszczyli zasoby archiwalne w arsenale^[2].

W kwietniu 1945 roku, postanowiono reaktywować Archiwum Miejskie, a początkowo jego siedziba znajdowała się przy Marszałkowskiej 6. W czerwcu 1951 roku, archiwum zostało włączone w struktury archiwów państwowych, jako Wojewódzkie Archiwum Państwowe. W 1955 roku archiwum otrzymało nową siedzibę na Starówce. Zajmuje trzy połączone kamienice pod adresami: ul. Krzywe Koło 7 i 9 oraz ul. Nowomiejskiej 12^[3]. W 1975 roku po reformie administracyjnej zmieniono nazwę na Archiwum Państwowe m.st. Warszawy. 7 października 2013 roku ponownie zmieniono nazwę na Archiwum Państwowe w Warszawie^[2]

Oddziały zamiejscowe Archiwum[edytuj | edytuj kod]

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Grodzisku Mazowieckim[edytuj | edytuj kod]

Adres:

ul. Poniatowskiego 14

05-825 Grodzisk Mazowiecki

Historia

Oddział w Grodzisku Mazowieckim został powołany 1 grudnia 2000 roku^[4].

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział III udostępniania zasobu archiwalnego, Sekcja w Łowiczu[edytuj | edytuj kod]

Adres:

ul. 3 Maja 1

99-400 Łowicz

Historia

Archiwum Państwowe w Łowiczu, zostało powołane rozporządzeniem Ministra Oświaty z 21 lipca 1950 roku, jako ekspozytura Archiwum Państwowego w Łodzi. Teren działania archiwum obejmował powiat łowicki, a od 1956 roku także powiat kutnowski. W 1975 roku zlikwidowano archiwum powiatowe, a w 1976 roku utworzono w Łowiczu ekspozyturę Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Skierniewicach, którą w trzy lata później przekształcono w oddział terenowy. 1 kwietnia 1985 roku archiwum stało się Oddziałem w Łowiczu Archiwum Państwowego m.st. Warszawy^[5].

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Mławie[edytuj | edytuj kod]

Adres:

ul. Narutowicza 3

06-500 Mława

Historia

Oddział w Mławie został powołany 21 lipca 1950 roku, jako oddział powiatowy Archiwum Akt Nowych w Warszawie, obejmujący powiaty ciechanowski, mławski i przasnyski. W 1952 roku zmieniono nazwę na Powiatowe Archiwum Państwowe w Mławie. 1956 roku dołączono powiat żuromiński, a w 1966 roku powiat makowsko-mazowiecki. W 1976 roku oddział przekształcono w Archiwum Państwowe m.st. Warszawy, oddział w Mławie. W 1997 roku przejęto zasoby po zlikwidowanym oddziale działdowskiego APW. Obecnie teren działalności archiwum obejmuje powiaty ciechanowski, działdowski, mławski, płoński i żuromiński^[6].

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Otwocku[edytuj | edytuj kod]

Adres:

ul. Górna 7

05-400 Otwock

Historia

Oddział w Otwocku został powołany 10 listopada 1954 roku, którego zasięg obejmował powiaty garwoliński, mińsko-mazowiecki, otwocki i od 1956 roku powiat rycki. W 1956 roku archiwum uzyskało własny budynek. W 1976 roku zmieniono nazwę na Archiwum Państwowe m.st. Warszawy, Oddział w Otwocku^[7].

Archiwum Państwowe w Warszawie, Oddział w Pułtusku[edytuj | edytuj kod]

Adres:

ul. Zaułek 22

06-100 Pułtusk

Historia

Powiatowe Archiwum Państwowe w Pułtusku zostało powołane 30 maja 1970 roku, które swym zasięgiem objęło powiaty pułtuski, makowski i wyszkowski. Uroczyste otwarcie archiwum nastąpiło 11 maja 1973 roku, którego tymczasowa siedziba była przy ul. Zaułek 2. Po reformie podziału administracyjnego, archiwum zostało przekształcone w Oddział Archiwum Państwowego m.st. Warszawy, które objęło obszar województwa ostrołęckiego i teren miasta i gminy Pułtusk. W 1986 roku otwarto nową siedzibę archiwum w zaadaptowanym kościele poewangelickim, przy ul. Zaułek 22^[8].

Archiwum Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku[edytuj | edytuj kod]

Adres:

ul. Stefana Okrzei 1

05-822 Milanówek

Archiwum Państwowe w Warszawie dysponowało także ekspozyturą w Nidzicy. Mieściła się przy ul. Jagiełły 2a. 8 marca 2017 roku ekspozytura w Nidzicy została zlikwidowana, jej dokumentacja przekazana do oddziału w Milanówku^[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

• Strona internetowa Archiwum Państwowego w Warszawie
• Zasoby Archiwum Państwowego w Warszawie
• Zasoby Archiwum Państwowego w Warszawie, Oddział w Grodzisku Mazowieckim
• Zasoby Archiwum Państwowego w Warszawie, Oddział w Łowiczu
• Zasoby Archiwum Państwowego w Warszawie, Oddział w Mławie
• Zasoby Archiwum Państwowego w Warszawie, Oddział w Otwocku
• Zasoby Archiwum Państwowego w Warszawie, Oddział w Pułtusku