Archidiecezja mińsko-mohylewska
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | Mińsk / Mohylew |
| Data powołania | |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Metropolia | |
| Archikatedra | |
| Biskup diecezjalny | |
| Biskup pomocniczy | |
| Biskup senior | |
| Dane statystyczne (2016) | |
| Liczba wiernych • odsetek wiernych | 625 000 |
| Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych | 122 |
| Liczba osób zakonnych | 145 |
| Liczba dekanatów | 11 |
| Liczba parafii | 122 |
| Powierzchnia | 69 800 km² |
 Archidiecezja na mapie Białorusi | |
| 53°54′11,5″N 27°33′16,8″E/53,903194 27,554667 | |
| Strona internetowa | |
.jpg)
Archidiecezja mińsko-mohylewska (biał. Мінска-Магілёўская архідыяцэзія; Менска-Магілёўская архідыяцэзія; łac. Archidioecesis Minscensis Latinorum-Mohiloviensis) – jedna z czterech diecezji obrządku łacińskiego na Białorusi, wchodząca w skład metropolii mińsko-mohylewskiej. Diecezja obejmuje obecnie swoim zasięgiem obwód miński i obwód mohylewski.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Diecezję erygował Jan Paweł II 13 kwietnia 1991 roku, formalnie łącząc diecezję mińską i archidiecezję mohylewską (w rzeczywistości niemal od nowa przywracając struktury kościelne).
Obszar nowej archidiecezji pokrywać się miał z terytorium aż trzech obwodów Białorusi: mińskiego, mohylewskiego i witebskiego. W 1999 roku z archidiecezji wyłączono jednak terytorium tego ostatniego, tworząc diecezję witebską.
Struktura i wierni[edytuj | edytuj kod]
Terytorium diecezji (69,8 tysiąca kilometrów kwadratowych) zamieszkuje około 4,709 miliona osób w tym 610 000 katolików (czyli 13% ogółu ludności). Według stanu na 2008 rok, w diecezji zorganizowano 20 dekanatów, do których należało łącznie 222 parafii[1].
W 2013 roku został wprowadzony nowy podział terytorialny archidiecezji. Zredukowano liczbę dekanatów do 11 i liczbę parafii z 220 do 122. Zlikwidowano dekanaty: dzierżyński, iwieniecki, kościukowicki, łohojski, mścisławski, rubieżewicki, słucki i czerwieński. Mińsk, który przedtem był podzielony na 5 dekanatów został podzielony na 2. Dekanat budsławski zmienił nazwę na miadziolski. Utworzono 3 nowe dekanaty: stołpecki, wilejski i wołożyński. Zlikwidowano między innymi parafie, w których nie było kościoła i nie było szans na jego budowę w najbliższym czasie[2][3].
Biskupi[edytuj | edytuj kod]
Biskup diecezjalny[edytuj | edytuj kod]
- abp Józef Staniewski – od 2021
Biskupi pomocniczy[edytuj | edytuj kod]
- bp Jerzy Kosobucki (wikariusz generalny) – od 2014
- bp Alaksandr Jaszeuski SDB (wikariusz generalny) – od 2015
Biskup senior[edytuj | edytuj kod]
- abp Tadeusz Kondrusiewicz – metropolita mińsko-mohylewski w latach 2007–2021, senior od 2021
Instytucje[edytuj | edytuj kod]
- Kuria Metropolitalna w Mińsku
- Caritas archidiecezjalne
- Religijna Organizacja "Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką św. Urszuli Ledóchowskiej"[4]
- Wydawnictwo „Pro Christo”
- Wydawane są czasopisma „Nasza Wiara”, „Ave Maria”, biuletyn informacyjny „Wiadomości Katolickie”
Klerycy diecezji kształcą się w Międzydiecezjalnym Wyższym Seminarium Duchownym im. św. Tomasza z Akwinu w Pińsku.
Główne świątynie[edytuj | edytuj kod]
- Archikatedra Najświętszego Imienia Najświętszej Maryi Panny w Mińsku (rocznica poświęcenia: 21 października)
Siedziby dekanatów[edytuj | edytuj kod]
 |  |
Sanktuaria[edytuj | edytuj kod]
- Sanktuarium Matki Bożej Budsławskiej w Budsławiu
- Sanktuarium Matki Bożej Białynickiej w Białyniczach (projektowane)
- Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Żodzinie
- Sanktuarium św. Ojca Pio w Mołodecznie (w budowie)
- Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Mińsku (w budowie)
- Kalwaria Miadziolska
- Sanktuarium bł. Achillesa i bł. Karola w Borowikowszczyźnie
Święci i błogosławieni[edytuj | edytuj kod]
Wśród świętych i błogosławionych związanych z archidiecezją mińsko-mohylewską znajdują się:
- św. o. Rafał Kalinowski OCD
- bł. s. Bolesława Lament
- bł. s. Adela Mardosewicz CSFN
- bł. abp Teofilius Matulionis
- bł. o. Achilles Puchała OFMConv.
- bł. ks. Michał Sopoćko
- bł. o. Karol Herman Stępień OFMConv
Miasta archidiecezji[edytuj | edytuj kod]
| herb | miasto | dekanat | obwód | rejon | ludność[5] | liczba parafii |
|---|---|---|---|---|---|---|
 | Mińsk | Mińsk-Zachód | Mińsk | Mińsk | 1 974 819 | 16 |
 | Mohylew | Mohylew | mohylewski | Mohylew | 380 440 | 3 |
 | Bobrujsk | Bobrujsk | mohylewski | Bobrujsk | 217 940 | 1 |
 | Borysów | Borysów | miński | Borysów | 143 287 | 2 |
 | Soligorsk | Nieśwież | miński | Soligorsk | 106 839 | 1 |
 | Mołodeczno | Mołodeczno | miński | Mołodeczno | 95 233 | 2 |
 | Żodzino | Borysów | miński | Żodzino | 64 303 | 1 |
 | Słuck | Nieśwież | miński | słucki | 62 147 | 1 |
 | Horki | Mohylew | mohylewski | horecki | 34 553 | 1 |
 | Osipowicze | Bobrujsk | mohylewski | osipowicki | 31 298 | 1 |
 | Dzierżyńsk | Stołpce | miński | dzierżyński | 27 441 | 1 |
 | Wilejka | Wilejka | miński | wilejski | 26 751 | 1 |
 | Krzyczew | Mohylew | mohylewski | krzyczewski | 26 178 | 1 |
 | Marina Horka | Borysów | miński | puchowicki | 21 303 | 1 |
 | Bychów | – | mohylewski | bychowski | 17 082 | 0 |
 | Stołpce | Stołpce | miński | stołpecki | 16 858 | 1 |
 | Smolewicze | Borysów | miński | smolewicki | 16 643 | 1 |
 | Klimowicze | – | mohylewski | klimowicki | 16 346 | 0 |
 | Szkłów | Mohylew | mohylewski | szkłowski | 16 310 | 1 |
 | Fanipol | Stołpce | miński | dzierżyński | 15 922 | 1 |
 | Kościukowicze | Mohylew | mohylewski | kościukowicki | 15 855 | 1 |
 | Nieśwież | Nieśwież | miński | nieświeski | 15 557 | 1 |
 | Zasław | Mińsk-Zachód | miński | zasławski | 15 419 | 1 |
 | Łohojsk | Wilejka | miński | łohojski | 12 950 | 1 |
 | Berezyna | Borysów | miński | berezyński | 11 698 | 1 |
 | Kleck | Nieśwież | miński | klecki | 11 348 | 1 |
 | Lubań | Nieśwież | miński | lubański | 10 973 | 1 |
 | Czausy | Mohylew | mohylewski | czauski | 10 525 | 1 |
 | Stare Dorohi | Nieśwież | miński | starodoroski | 10 468 | 1 |
 | Mścisław | Mohylew | mohylewski | mścisławski | 10 370 | 1 |
 | Wołożyn | Wołożyn | miński | wołożyński | 10 276 | 1 |
 | Uzda | Stołpce | miński | uzdowski | 10 090 | 1 |
 | Czerwień | Borysów | miński | czerwieński | 9 656 | 1 |
 | Kopyl | Nieśwież | miński | kopylski | 9 526 | 1 |
 | Kirowsk | – | mohylewski | kirowski | 8 767 | 0 |
 | Krupki | Borysów | miński | krupkowski | 8 680 | 1 |
 | Czeryków | – | mohylewski | czerykowski | 8 165 | 0 |
 | Sławograd | – | miński | sławogradzki | 7 750 | 0 |
 | Kliczew | Bobrujsk | mohylewski | kliczewski | 7 457 | 1 |
 | Miadzioł | Miadzioł | miński | miadzielski | 6 949 | 1 |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dane na stronie Catholic.by. [dostęp 2010-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-17)].
- ↑ Białoruś: w Mińsku dwukrotnie zmniejszono liczbę parafii [online], PolskieRadio.pl [dostęp 2016-03-07].
- ↑ Catholic.by - Мінска-Магілёўская архідыяцэзія (Minscen(sis)-Mohilovien(sis)) [online], catholic.by [dostęp 2016-03-07] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-26].
- ↑ Chrześcijańskie Centrum Socjalne “Dobroczynna Misja Dobrego Samarytanina pod opieką świętej Urszuli Ledóchowskiej” [online], samaranin.by [dostęp 2021-10-29].
- ↑ 2017
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Archidiecezja mińsko-mohylewska na stronie catholic.by (biał.)
- Archidiecezja mińsko-mohylewska [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2020-08-21] (ang.).
- Archidiecezja mińsko-mohylewska w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 03.01.2021]
| Archidiecezja | |
|---|---|
| Diecezje |
