Ara modra

Ara modra
	Cyanopsitta spixii
	(Wagler, 1832)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugowate
Podrodzina	papugi neotropikalne
Plemię	Arini
Rodzaj	Cyanopsitta; Bonaparte, 1854
Gatunek	ara modra
Synonimy
	Sittace Spixii Wagler, 1832;
	Sittace Spixii Wagler, 1832;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; wymarły na wolności
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Ara modra^[5] (Cyanopsitta spixii) – gatunek ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae); endemit Brazylii. Jedyny przedstawiciel monotypowego rodzaju Cyanopsitta^[5]. Od 1994 do 2019 był klasyfikowany przez IUCN jako gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem^[4]; w 2019, w oparciu o raport organizacji BirdLife International^[6], IUCN przyznała gatunkowi kategorię zagrożenia wymarły na wolności^[4].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Pierwotnie gatunek ten występował endemicznie we wschodniej Brazylii, w części stanu Bahia i Pernambuco. Jego zasięg ograniczony był do lasów galeriowych, a w szczególności do miejsc występowania drzewa z gatunku Tabebuia aurea, na którym gniazdował.

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Osiąga długość około 55–57 cm; masę 300–400 g^[7]. Pióra ciemnoniebieskie, z jaśniejszą szarą głową i szyją oraz spodem ciała z zielonkawym nalotem. Na kantarku i wokół żółtych oczu naga czarna skóra. Zjada nasiona, orzechy i owoce^[7]. Można było widzieć je w małych stadach. Bardzo ostrożna; zaniepokojona natychmiast wzlatuje w powietrze.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

W zniesieniu 2–3 jaja o wymiarach 35 × 29 mm. Okres inkubacji trwa około 26 dni. Pisklęta są opierzone po około 8 tygodniach^[8].

Status[edytuj | edytuj kod]

Ostatni osobnik ary modrej żyjący w środowisku naturalnym był widziany w roku 2000^[6]. Do drastycznego spadku liczebności populacji ary modrej przyczyniły się polowania i kłusownictwo oraz utrata naturalnego siedliska, wskutek wycinki lasów oraz ekspansji rolnictwa^[6]. Szacuje się, że w niewoli żyje około 160 osobników^[9]. Przez długi czas największa populacja była w rezerwacie Al Wabra w Katarze, lecz w 2018 zostały wszystkie przewiezione do Berlina^[10]. Wówczas zostało przetransportowanych 120 osobników^[10]. W 2020 zostało stamtąd przewiezionych 50 ar modrych do Brazylii, gdzie są przygotowywane do powrotu do naturalnego środowiska^[11]. Pierwsze osiem osobników zostało wypuszczonych 11 czerwca 2022 roku^[12].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Rio (film)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Cyanopsitta spixii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ Cyanopsitta, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2010-10-30] (ang.).
↑ Spix's Macaw (Cyanopsitta spixii). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c BirdLife International, Cyanopsitta spixii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2020-2 [dostęp 2020-09-23] (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Arini Gray,GR, 1840 (1825) (Wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-09-23].
↑ ^a ^b ^c Gatunek papugi znanej z filmu „Rio” prawdopodobnie wyginął [online], dzienniknaukowy.pl [dostęp 2019-06-02] (pol.).
↑ ^a ^b Ptaki. Encyklopedia., Warszawa: PWN, 2009, s. 264, ISBN 978-83-01-15733-3 (pol.).
↑ Spix’s Macaw (Cyanopsitta spixii). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).
↑ Spix's Macaw [online], ACTP [dostęp 2020-07-13] (ang.).
↑ ^a ^b MIA, Great news coming out of Brazil [online], ACTP, 8 czerwca 2018 [dostęp 2019-12-21] (ang.).
↑ 100 dní dělí ary škraboškové z německého ACTP od letu do Brazílie. Nezamíří ale hned do rezervace [online], Ararauna.cz [dostęp 2019-12-21] (cz.).
↑ Spix’s Macaw return from extinction | Official Page [online], Spix’s Macaw Return From Extinction [dostęp 2022-08-01] (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

[itis-1] Cyanopsitta spixii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[itis2-2] Cyanopsitta, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2010-10-30] (ang.).

[ibc-3] Spix's Macaw (Cyanopsitta spixii). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-23)]. (ang.).

[iucn-4] BirdLife International, Cyanopsitta spixii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2020-2 [dostęp 2020-09-23] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-5] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Arini Gray,GR, 1840 (1825) (Wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-09-23].

[:5-6] Gatunek papugi znanej z filmu „Rio” prawdopodobnie wyginął [online], dzienniknaukowy.pl [dostęp 2019-06-02] (pol.).

[:1-7] Ptaki. Encyklopedia., Warszawa: PWN, 2009, s. 264, ISBN 978-83-01-15733-3 (pol.).

[pe-8] Spix’s Macaw (Cyanopsitta spixii). [w:] Parrot Encyclopedia [on-line]. World Parrot Trust. [dostęp 2020-09-23]. (ang.).

[:2-9] Spix's Macaw [online], ACTP [dostęp 2020-07-13] (ang.).

[:0-10] MIA, Great news coming out of Brazil [online], ACTP, 8 czerwca 2018 [dostęp 2019-12-21] (ang.).

[11] 100 dní dělí ary škraboškové z německého ACTP od letu do Brazílie. Nezamíří ale hned do rezervace [online], Ararauna.cz [dostęp 2019-12-21] (cz.).

[12] Spix’s Macaw return from extinction | Official Page [online], Spix’s Macaw Return From Extinction [dostęp 2022-08-01] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]