Antoni Lesznowski (1815–1859)

Antoni Leon Ignacy Lesznowski
Ilustracja
Data urodzenia

16 grudnia 1815

Data śmierci

13 października 1859

Zawód, zajęcie

wydawca i redaktor Gazety Warszawskiej

Grób Antoniego Lesznowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Antoni Lesznowski (ur. 16 grudnia 1815, zm. 13 października 1859) – właściciel i wydawca Gazety Warszawskiej.

Pochodzenie i rodzina[edytuj | edytuj kod]

Był synem Antoniego i Adelajdy, miał dwoje rodzeństwa: Teresę i Ludwika[1]. W 1847 pojął za żonę Pelagię Sędzimir[2], z którą miał córki: Antoninę i Ludwikę.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był urzędnikiem Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych. Wiosną 1841 przejął wydawanie podupadającej „Gazety Warszawskiej“, która miała zaledwie 400 prenumeratorów[3].

Do współpracy udało mu się pozyskać Kraszewskiego, Korzeniowskiego, Kaczkowskiego oraz Szajnochę. Sam pisywał recenzje literackie i teatralne[4]. Zmiany w piśmie i wzrost jego atrakcyjności sprawiły, że pod koniec lat 50. XIX w. tytuł posiadał już 7500 prenumeratorów, przynosząc spore dochody.

Tuż przed śmiercią Lesznowskiego w „Gazecie Warszawskiej” zaczęły pojawiać się artykuły, w których atakowano zwiększającą swe znaczenie w Kongresówce burżuazję żydowską. Doprowadziło to do konfliktu, który odbił się echem w całej Europie. W efekcie Leopold Kronenberg nabył Gazetę Codzienną, pozyskał jako redaktora Kraszewskiego, co wpłynęło niekorzystnie na pozycję pisma Lesznowskiego[5].

Śmierć Lesznowskiego nastąpiła nieoczekiwanie, mimo że wiadomo było o jego otyłości, nadciśnieniu i zaburzeniach krążenia[6][7]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (aleja katakumbowa, grób 141 i 142)[8]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Informacja z portalu sejmwielki.pl [dostęp: 29 VII 2017 r.]
  2. Ślub w warszawskiej parafii św. Krzyża, akt nr 254.[dostęp: 7 IX 2017 r.]
  3. J. Łojek, Lesznowscy, [w:] Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 30, 1991, nr 3-4, s. 31.
  4. K. Gajda, O krytyce teatralnej, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2003, s. 12. ISBN 83-7271-194-1
  5. T. Jeske-Choiński, Żydzi postępowi i ochrzczeni w XIX-em stuleciu, Warszawa 1919, s. 26.
  6. J. Łojek, Lesznowscy, [w:] Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 30, 1991, nr 3-4, s. 33.
  7. Akt zgonu nr 677 z warszawskiej parafii Nawiedzenia NMP. [dostęp: 7 IX 2017 r.]
  8. Cmentarz Stare Powązki: LESZNOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2018-01-29].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • J. Łojek, Lesznowscy, [w:] Kwartalnik Historii Prasy Polskiej”, 30, 1991, nr 3-4, s. 26-34.