Andrzej Zawadowski

Andrzej Zawadowski
Gruby, Andrzej Gruby
Ilustracja
sierżant podchorąży sierżant podchorąży
Data i miejsce urodzenia

8 kwietnia 1922
Warszawa, Polska

Data i miejsce śmierci

6 czerwca 1943
pod Wolą Pękoszewską, Polska

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (od 1941)
Grób Andrzeja Zawadowskiego i Feliksa Pendelskiego na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Andrzej Witold Teodor Zawadowski ps. „Gruby”, „Andrzej Gruby” (ur. 8 kwietnia 1922 w Warszawie, zm. 6 czerwca 1943 pod Wolą Pękoszewską) – podharcmistrz, sierżant podchorąży Armii Krajowej, komendant hufca „Południe” warszawskich Grup Szturmowych.

Lata młodzieńcze[edytuj | edytuj kod]

Był synem Witolda Zawadowskiego, pułkownika Wojska Polskiego, uczestnika wojny polsko-bolszewickiej, profesora Uniwersytetu Warszawskiego, radiologa w Wojskowym Szpitalu Ujazdowskim oraz Marii Antoniny z d. Jastrzębiec-Popławskiej. Miał czterech młodszych braci, z których dwóch zginęło w czasie II wojny światowej[1].

Początkowo uczył się w prywatnej szkole Wojciecha Górskiego, a później w Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie, gdzie zdał maturę w 1939[2]. W 1933 r. wstąpił do 23. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej, zwanej „Pomarańczarnią”. We wrześniu 1939 r. wyjechał z matką oraz braćmi do Łucka na Wołyniu. Do Warszawy powrócił na początku 1940 r.

Konspiracja[edytuj | edytuj kod]

W Szarych Szeregach od wiosny 1941 roku. W tym samym roku podjął studia w Państwowej Szkole Budowy Maszyn. Należał do Organizacji Małego Sabotażu „Wawer”. Po stworzeniu Grup Szturmowych działał w Hufcu Centrum. Ukończył pierwszy turnus tajnej podchorążówki. 3 czerwca 1943 r. został komendantem Hufca Południe, który był plutonem OS „Jerzy”.

Jako członek zespołu zakładającego materiały wybuchowe na torach, brał udział w akcji pod Czarnocinem. Zginął podczas starcia z niemiecką żandarmerią pod Wolą Pękoszewską (dokładnie u zbiegu dróg prowadzących z Chojnaty, Kowies i Woli Pękoszewskiej) wraz z Feliksem Pendelskim „Felkiem”.

Został pochowany wraz z Pendelskim przez miejscowych rolników w przydrożnym grobie. Po wojnie ich ciała ekshumowano i 19 kwietnia 1946 złożono we wspólnym grobie w kwaterze batalionu „Zośka” na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera A20-6-10)[3].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych i awansowany do stopnia sierżanta podchorążego.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Relacje biograficzne | Wacław Zawadowski [online] [dostęp 2024-01-29] (pol.), biogram Wacława Zawodowskiego, brata Andrzeja Zawadowskiego.
  2. Stefan Kwiatkowski, Michał Wiland: Materiały biograficzne wychowanków Liceum i Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie. Warszawa: Stowarzyszenie Wychowanków Liceum i Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, wrzesień 1993, s. 18, 123.
  3. Włodzimierz Trojan: Kwatera Batalionu "Zośka". Warszawa: Fundacja Ochrony Zabytków, 1991, s. 68.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Zygmunt Głuszek: Szare Szeregi. Słownik biograficzny. Tom I. Wierni braterstwu i służbie. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2006, s. 374-381. ISBN 978-83-7399-213-9.
  • Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990. ISBN 83-06-01851-6.