An = Anum

An = Anum – ważne dzieło piśmiennictwa babilońskiego, największa zachowana lista wymieniająca imiona mezopotamskich bóstw[1]. Spis ten, zapisany pismem klinowym na siedmiu tabliczkach, skompilowany został najprawdopodobniej ok. 1300-1100 r. p.n.e., w czasie panowania w Babilonii dynastii kasyckiej[2][3]. Lista zawiera ok. 2000 imion, zapisanych na każdej tabliczce w dwóch kolumnach: w kolumnie lewej umieszczone zostały imiona bóstw sumeryjskich, a w kolumnie prawej imiona ich akadyjskich odpowiedników[1][2]. Nazwa listy pochodzi od pierwszej linijki tekstu, która stwierdza, iż sumeryjskiemu bogu An odpowiadać miał akadyjski Anum[2]. Na tabliczkach I-IV bóstwa pogrupowane zostały w uporządkowany sposób w „rodziny” w oparciu o zasadę starszeństwa - i tak mamy tu kolejno „rodzinę” boga Anu, boga Enlila, bogini Ninhursagi, boga Ea, boga Sina, boga Szamasza, boga Adada i bogini Isztar[4]. W każdej „rodzinie” imię głównego boga podawane było na początku, następnie podawano imię jego małżonki (lub małżonka w przypadku Ninhursagi i Isztar), następnie jego dzieci, kończąc na pomniejszych bóstwach z jego świty[4]. W wielu przypadkach, jeżeli dzieci głównego boga miały też swoje rodziny, to one również włączane były do „rodziny” głównego boga. I tak na przykład rodzina boga Ninurty, syna Enlila, umieszczona została w „rodzinie” Enlila, a rodzina boga Marduka, syna Ea, umieszczona została w „rodzinie” Ea[4]. Począwszy od V tabliczki lista traci swój uporządkowany charakter, a kolejne „rodziny” czy też grupy bóstw wydają się już być umieszczane w niej w sposób przypadkowy (np. grupa bóstw z Lagasz, na czele z Ningirsu, utożsamianym z Ninurtą, pojawia się dopiero na tabliczce V, choć Ningirsu, podobnie jak Ninurta, uważany był za syna Enlila)[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Lambert W.G., Ancient Mesopotamian..., s. 43.
  2. a b c An = Anum (Ancient Mesopotamian Gods and Goddesses). www.oracc.museum.upenn.edu. [dostęp 2018-02-15]. (ang.).
  3. Lambert W.G., Ancient Mesopotamian..., s. 43-44.
  4. a b c d Lambert W.G., Ancient Mesopotamian..., s. 44.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Lambert W.G., Ancient Mesopotamian Religion and Mythology, Mohr Siebeck, 2016.

Opracowania[edytuj | edytuj kod]

  • Litke, R.L. A Reconstruction of the Assyro-Babylonian God-Lists, An: dA-nu-um and An: Anu šá amēli, CDL Press, Bethesda 1998.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]