Alte Danziger Schloßbrauerei
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia | po 1657 |
| Data zamknięcia | 1913, [1915] |
| Właściciel | Maria Schielten |
| Dane adresowe | |
| Rittergasse (ul. Rycerska) 10 Gdańsk | |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°21′16″N 18°39′35″E/54,354444 18,659722 | |
Alte Danziger Schloßbrauerei (Stary Gdański Browar Zamkowy) – browar w Gdańsku, przy Rittergasse 10 (ul. Rycerska) i Zapfengasse (ul. Czopowa) działający w latach 1657–1915. Budynek po browarze został ujęty w rejestrze zabytków pod nr rej.: A-541 z 3.02.1972[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Założony po 1657 na posesji dzierżawionej od władz Gdańska przez Marię Schielthen, wydzielonej z obszaru tzw. zamczyska, wcześniej zamku krzyżackiego. Zachowany do dziś tzw. „Dom browarnika” wybudowano w miejscu b. fosy zamkowej. W późniejszym okresie browar był wielokrotnie rozbudowywany, należąc kolejno do kilkudziesięciu właścicieli (wymienionych w infoboksie). W „Domu browarnika” początkowo mieszkała rodzina właściciela browaru, następnie jego pracownicy. W 1913 jako Alte Danziger Schloßbrauerei został przejęty przez ówcześnie największy browar w Gdańsku – Danziger Aktien Bierbrauerei, który w 1915 wstrzymał w nim produkcję piwa, do 1929 ograniczając działalność do magazynowania i rozlewania napojów[2] (według innych źródeł, działalność browarniczą zakończono tu wcześniej, prowadząc tu od XIX w. destylację likierów)[3]. W latach 1942–1945 w „Domu browarnika” prowadzona była działalność restauracyjna pod szyldem Zum Schloβbrau (do browaru zamkowego). Choć w 1945 spaleniu uległ dach budynku, zachował się unikatowy budynek „Domu browarnika”, perełka XVIII-wiecznej gdańskiej architektury, m.in. wraz z oryginalną stolarką oraz portalem nad wejściem z dwoma browarnikami. Jest to jedyny, obok Dworu Uphagena przy ul. Długiej, zachowany przykład gdańskiej kamienicy mieszczańskiej[3].
Po II wojnie światowej, do 2010, browar pełnił funkcję mieszkalną. Od 2012 trwały w nim prace konserwatorskie[4][5][6], zintensyfikowane w 2016 przez spółkę Gdańska Infrastruktura Wodno-Kanalizacyjna, będącą od 2014 właścicielem obiektu. Wartość wykonanych prac sięgnęła 9,5 mln zł[3].
Kolejne nazwy[edytuj | edytuj kod]
- F.J. Stolle u. Compagnie 1792–
- Brauerei J. Witt 1855
- Brauerei J. Witt Inh. Margarethe Glaubitz
- Alte Danziger Schloßbrauerei 1865-
- Alte Schloßbrauerei Genossenschaft mit beschränkter Haftpflicht in Danzig 1909–1913
- Die Aktiengesellschaft in Firmen Danziger Aktien-Bierbrauerei in Danzig 1913–
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych. kobidz.pl.
- ↑ Encyklopedia Gdańska, hasło Browary [online], gedanopedia.pl [dostęp 2021-08-07] (pol.).
- ↑ a b c Ta kamienica w Gdańsku przetrwała II wojnę światową, a teraz została wyremontowana. Do końca maja można ją zwiedzać za darmo.
- ↑ Zofia Maciakowska: Studium historyczno-przestrzenne kamienicy mieszczańskiej przy ul. Rycerskiej 10, wchodzącej w skład zabudowań dawnej słodowni, Gdańsk 2010.
- ↑ Jacek Gzowski, Anna Kriegseisen, Zofia Maciakowska: Historia domu gdańskiego browarnika przy ul. Rycerskiej 10, Studia i materiały do dziejów domu Gdańskiego, cześć 2, Instytut Historii PAN Gdańsk/Warszawa 2011.
- ↑ www.rycerska10.pl [online], rycerska10.pl [dostęp 2021-08-07].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Zofia Maciakowska: Studium historyczno-przestrzenne kamienicy mieszczańskiej przy ul. Rycerskiej 10, wchodzącej w skład zabudowań dawnej słodowni, Gdańsk 2010
- Jacek Gzowski, Anna Kriegseisen, Zofia Maciakowska: Historia domu gdańskiego browarnika przy ul. Rycerskiej 10, Studia i materiały do dziejów domu Gdańskiego, cześć 2, Instytut Historii PAN Gdańsk/Warszawa 2011
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| Średniowieczne | |
|---|---|
| Nowożytne | |
| Współczesne |
