Alina Scholtz
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| adiunkt nauk ogrodniczych | |
| Specjalność: architektura zieleni | |
| Alma Mater | |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
Alina Zofia Scholtz-Richert (ur. 24 września 1908 w Lublinie, zm. 25 lutego 1996 w Warszawie) – polska architekt zieleni.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Była córką Stanisława Augusta Scholtza i Aleksandry Kohler. Pochodziła ze starej lubelskiej rodziny luterańskiej[1].
Od 1918 uczyła się w gimnazjum żeńskim w rodzinnym mieście, w 1926 otrzymała świadectwo dojrzałości, a następnie odbyła miesięczny staż w zakładzie szkółkarskim koło Lublina. Wcześniejsze plany studiowania historii sztuki porzuciła na rzecz ogrodnictwa, przyjechała do Warszawy i rozpoczęła naukę na Wydziale Ogrodniczym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego. W 1928 odbywała półroczną praktykę w Zakładzie Doświadczalnym w Skierniewicach, uczestniczyła w zajęciach prowadzonych przez Franciszka Krzywdę-Polkowskiego. Dwa lata później wyjechała na staż do Wielkiej Brytanii, gdzie poznała tamtejsze metody planowania krajobrazu oraz odwiedziła założenia ogrodowe m.in. w Cator Court, Dawyck Botanic Garden, Peeblesshire, Devonshire, Brocket Hall. W czerwcu 1932 obroniła w Zakładzie Architektury i Parkoznawstwa przygotowaną pod kierunkiem Franciszka Krzywdy-Polkowskiego pracę dyplomową pt. Projekt parku strojnego przy Zamku Królewskim w Warszawie i uzyskała tytuł inżyniera ogrodnika.
Od 1933 pracowała w Zakładzie Architektury i Parkoznawstwa, od 1938 należała do Towarzystwa Urbanistów Polskich. Do 1939 zaprojektowała liczne ogrody prywatne, tereny zielone otaczające Tor wyścigów konnych na Służewcu, park Niebieskie Źródła w Tomaszowie Mazowieckim oraz, wspólnie z Romualdem Guttem, zieleń otaczającą Kopiec Piłsudskiego w Krakowie, a także park w Żelazowej Woli (wspólnie z Franciszkiem Krzywdą-Polkowskim).
Okres II wojny światowej spędziła pracując w ogrodnictwie jako konserwator zieleni w Żelazowej Woli. W 1945 powróciła do Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego i pracowała jako adiunkt kontraktowy. W 1946 została członkiem Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP), a dwa lata później członkiem założycielem International Federation of Landscape Architects (IFLA). Po śmierci Franciszka Krzywdy-Polkowskiego rozpoczęła pracę w Pracowni Zieleni przy Biurze Odbudowy Stolicy, które wkrótce zmieniło nazwę na Biuro Urbanistyczne Warszawy. Jej pierwszym projektem było opracowanie terenów zielonych towarzyszących budowanej Trasie W-Z. Następnie wspólnie z Romualdem Guttem stworzyła projekt odbudowy i rewaloryzacji Ogrodu Saskiego. W 1959 opracowała projekt parku Ludowego, który miał się składać z parku Północnego na Marymoncie, parku sąsiadującego z parkiem Skaryszewskim im. I.J. Paderewskiego i Ogrodem Zoologicznym oraz parku Centralnego poniżej skarpy na Ujazdowie, poniżej zabudowań Sejmu. Zrealizowano jedynie małą część tego założenia, któremu nadano nazwę parku na Powiślu (współautorami projektu byli Zygmunt Stępiński i Longin Majdecki).
Od 1958 stale współpracowała z Kombinatem Budownictwa Miejskiego „Śródmieście”, Warszawską Spółdzielnią Mieszkaniową i Inwestprojektem, dla których tworzyła projekty zieleni towarzyszącej projektowanym przez m.in. Halinę Skibniewską osiedlom mieszkaniowym m.in. Szwoleżerów, Sadyba i Sady Żoliborskie. Ponadto zaprojektowała wspólnie z Romualdem Guttem i Tadeuszem Zielińskim ogród Ambasady Chińskiej Republiki Ludowej w Warszawie, z Jerzym Kowarskim i Zbigniewem Karpińskim Ambasady Polski w Pekinie oraz z Romualdem Guttem, Tadeuszem Zielińskim i Wiesławem Nowakiem Ambasady Polskiej w Pjongjangu.
Pełniła funkcję delegata SARP do IFLA, w 1965 weszła w skład Komisji Weryfikacyjno-Artystycznej SARP. W lipcu 1979 SARP nadało jej status Twórcy. W 1980 przeszła na emeryturę.
Została pochowana na cmentarzu ewangelicko-augsburskim przy ulicy Młynarskiej (aleja 58a, grób 99)[1].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
W dniach od 16 czerwca do 28 listopada 2021 roku w Muzeum Woli trwała wystawa Więcej zieleni! Projekty Aliny Scholtz, poświęcona jej twórczości[2].
W 2022 roku jej imieniem nazwano skwer w dzielnicy Śródmieście w Warszawie, w rejonie ulic Mariensztat, Nowy Zjazd i Bocznej[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b śp. ALINA ZOFIA SCHOLTZ RICHERT
- ↑ Informacja na stronie Muzeum. [dostęp 2023-08-20].
- ↑ Uchwała nr LXXII/2400/2022 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 17 listopada 2022 r. w sprawie nadania nazwy obiektowi miejskiemu w Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. [w:] Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego nr 12181 [on-line]. edziennik.mazowieckie.pl, 28 listopada 2022. [dostęp 2023-01-04].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alina Scholtzówna (1908–1996), Katedra Architektury Krajobrazu SGGW;
- Pionierzy polskiej architektury krajobrazu, Międzynarodowy Kongres Polskich Architektów Krajobrazu „Sztuka Ochrony i Kształtowania Środowiska” Zawód - Teoria - Nauczanie, Kraków 20-22 września 2007
- Marek Tomiczek Alina Scholtz-Richert - pożegnanie, „Gazeta Stołeczna” nr 151, wydanie z dnia 01/07/1996, str. 17