Alfred Šerko (lekarz)

Alfred Šerko
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1879
Cerknica

Data i miejsce śmierci

14 stycznia 1938
Lublana

Zawód, zajęcie

lekarz neurolog i psychiatra

Alma Mater

Uniwersytet Wiedeński

Alfred Šerko (ur. 16 lipca 1879 w Cerknicy, zm. 14 stycznia 1938 w Lublanie) – słoweński lekarz neurolog i psychiatra, rektor Uniwersytetu Lublańskiego, ojciec lekarza i speleologa Alfreda Šerki młodszego (1910–1948).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn kupca Franca Šerki i jego żony Zofii z domu Obreza[1]. Do gimnazjum uczęszczał w Lublanie. Od 1897 studiował filozofię na Uniwersytecie Wiedeńskim; po otrzymaniu tytułu doktora filozofii w 1903 roku podjął studia medyczne. Wcześniej zainteresował się psychiatrią, pod wpływem prac Kraffta-Ebinga i Freuda, psychiatrii uczył się u Erwina Stransky’ego. Tytuł doktora medycyny otrzymał w roku 1909. Przez pewien czas uzupełniał studia w Monachium w klinice Emila Kraepelina. Od 1912 do 1914 asystent w klinice neurologicznej Wagnera-Jauregga. W 1914 roku osiadł w Trieście. Powołany na front w 1917, służył jako lekarz wojskowy w Galicji i Karpatach, potem kierował oddziałem psychiatrycznym szpitala garnizonowego w Grazu. W 1919 roku habilitował się w dziedzinie psychiatrii na Uniwersytecie Karola[2].

Profesor neuroanatomii i neurofizjologii, w latach 1930–1932 rektor Uniwersytetu Lublańskiego[3]. Jako psychiatra zajmował się m.in. zagadnieniami symulacji chorób umysłowych, pracując w klinice Kraepelina rozwinął koncepcję parafrenii. W klinice Wagnera-Jauregga zajmował się guzami rdzenia kręgowego. W 1913, opierając się na własnych doświadczeniach, podał klasyczny, cytowany m.in. przez Jaspersa, opis właściwości halucynogennych meskaliny[4]. Z czasem odrzucił psychoanalizę jako metodę terapeutyczną. Sprzeciwiał się ideom eugeniki negatywnej. Autor szkiców literackich i filozoficznych publikowanych w czasopiśmie „Ljubljanski zvon”.

Po jego śmierci poeta Igo Graden napisał wiersz V opombo Alfredu Šerku[5].

Wybrane prace[edytuj | edytuj kod]

  • Im Mescalinrausch. Jahrbücher für Psychiatrie und Neurologie 33, s. 355–366, 1913
  • Einiges zur Diagnostik der Rückenmarkgeschwülste[6]. 1913
  • Ueber akute paraphrene Angstpsychose[7]. 1919
  • Über Simulation von Geistesstörung. Jahrbücher für Psychiatrie und Neurologie 39, s. 213–321, 1919
  • Ein Fall von familiärer periodischer Lähmung (Oddo-Audibert). Wiener klinische Wochenschrift 32 (47), s. 1138–1140, 1919
  • Über einen eigenartigen Fall von Geistesstörung[8]. 1919
  • Die Involutionsparaphrenie[9]. 1919
  • Ali naj se da na prosto, da se sme uničiti življenje, ki je postalo življenja nevredno?. Društvo Pravnik, 1921
  • Živčevje človeka, za zdravnike in medicince. V Ljubljani: Zvezna tisk in knjigarna, 1924/1925
  • O psihoanalizi. Tiskovna zadruga, 1934.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Gorec Sonja: Šerko Alfred st. W: Slovenski Biografski Leksikon 1925–1991.
  2. Šerko, Alfred d. Ä. W: Österreichisches Biographisches Lexikon 1815–1950, Bd. 12 (Lfg. 56, 2002), s. 187–188.
  3. Univerza v Ljubljani in njeni rektorji. Univerza v Ljubljani, 2010.
  4. Valenčič I. Eksperimenti z meskalinom slovenskih psihiatrov. „Psihološka obzorja”. 4, 1995. 
  5. Igo Gruden: V opombo Alfredu Šerku. Sodobnost 6, 1938.
  6. A. Šerko, Einiges zur diagnostik der Rückenmarksgeschwülste, „Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie”, 21 (1), 1914, s. 262, DOI10.1007/BF02897760, ISSN 0303-4194 (niem.).
  7. Alfred Šerko, Über akute paraphrene angstpsychose, „Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie”, 45 (1), 1919, s. 98–135, DOI10.1007/BF02871728, ISSN 0303-4194 (niem.).
  8. Alfred Šerko, Über einen eigenartigen fall von geistesstörung, „Zeitschrift für die gesamte Neurologie und Psychiatrie”, 44 (1), 1919, s. 21–78, DOI10.1007/BF02894538, ISSN 0303-4194 (niem.).
  9. Alfred Šerko, Die Involutionsparaphrenie, „Monatsschrift für Psychiatrie und Neurologie”, 45 (5), 1919, s. 245–265, 334–364, DOI10.1159/000190743, 10.1159/000190744, 10.1159/000190752, 10.1159/000190753, ISSN 0014-3022.