Aleksander Dworski
.jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | polska |
| Odznaczenia | |
  | |
Aleksander Dworski (ur. 12 grudnia 1822 we Lwowie, zm. 30 marca 1908 w Przemyślu)[1] – polski działacz społeczny, adwokat, poseł do Rady Państwa oraz Sejmu Krajowego Galicji, wieloletni burmistrz Przemyśla.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie urzędnika c.k. Namiestnictwa – Leopolda (1790-1892) i Marii z Kellermannów (1800-1867). Ojciec w latach 1809-1812 służył w 13 Pułku Piechoty Księstwa Warszawskiego, uczestnicząc w wojnach napoleońskich.
W 1844 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego, a w 1849 uzyskał tytuł doktora. W 1855 przeniósł się na stałe do Przemyśla, gdzie otworzył kancelarię adwokacką. Był przewodniczącym Izby Adwokackiej w Przemyślu i Samborze. Od początku swego pobytu związany z kołami narodowymi. W czasie powstania styczniowego został mianowany przez Rząd Narodowy naczelnikiem przemyskiego okręgu powstańczego. W 1868 roku wybrany do pierwszej autonomicznej Rady Miejskiej, której członkiem pozostał do końca życia. W latach 1869-1876 pełnił funkcję zastępcy burmistrza. W 1873 wybrany w bezpośrednich wyborach posłem do Izby Deputowanych do Rady Państwa w Wiedniu. Funkcję tę pełnił z przerwami do 1880 jako reprezentant kurii miejskiej Przemyśla i Gródka Jagiellońskiego. 7 maja 1881 wybrany na urząd burmistrza miasta Przemyśla, który piastował do 7 listopada 1901. W latach 1889–1901 był także posłem do Sejmu Krajowego Galicji.
Wniósł duże zasługi dla rozwoju Przemyśla: powołał do życia Komunalną Kasę Oszczędności, z jego inicjatywy założono Związek Miast Galicyjskich. W czasie jego urzędowania rozbudowano w Przemyślu szkoły, zaprowadzono wodociągi, rozpoczęto elektryfikację miasta, wybudowano schronisko dla bezdomnych im. Brata Alberta oraz "Dom przytułku i pracy dla starszych". Był przewodniczącym komitetu szpitalnego, z inicjatywy którego wybudowano szpital powszechny.
Odznaczony komandorią orderu św. Grzegorza przez papieża Leona XIII oraz orderem Franciszka Józefa[2].
a.jpg)
W 1884 odznaczony honorowym obywatelstwem Przemyśla i Starej Soli, jeszcze za jego życia (przed 1895) nazwano jego imieniem jedną z głównych ulic Przemyśla (poprzednio nazywaną ulicą Długą).
Zmarł 30 marca 1908 i został pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu[3]-
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Anna Siciak, Listy Aleksandra Dworskiego do Władysława Łozińskiego. Przyczynek do biografii, „Biuletyn Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, 14, 2009, s. 60, ISSN 1732-9477 [dostęp 2019-03-20].
- ↑ Echo Przemyskie, 2 kwietnia 1908.
- ↑ Aleksander Dworski. cmentarzeprzemysl.pl. [dostęp 2017-10-16].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Pojedynek. „Kurjer Lwowski”. 211, s. 3, 1 sierpnia 1900.
- Z Przemyśla. „Głos Narodu Ilustrowany”. 2, s. 10, 11 stycznia 1902.
- Marian Tyrowicz, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 6, str. 24
- G. Balicka, Patroni naszych ulic, Przemyśl 1999,