Aleksander Żychliński
| Sługa Boży prezbiter | ||
 | ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | ||
| Data i miejsce śmierci | ||
| Miejsce pochówku | krypta Zasłużonych Wielkopolan w kościele św. Wojciecha w Poznaniu | |
| Rektor Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie | ||
| Okres sprawowania | 1927–1929 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Inkardynacja | ||
| Prezbiterat | 17 lipca 1913 | |
| Narodowość | |
|---|---|
| Tytuł naukowy | |
| Edukacja | |
| Rodzice |
|
Aleksander Żychliński (właśc. Aleksander Marian Józef Żychliński, herbu Szeliga[1]; ur. 13 grudnia 1889 w Modliszewie, zm. 21 grudnia 1945[a] w Gnieźnie) – polski ksiądz, doktor habilitowany teologii, rektor Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, profesor w seminariach duchownych w Poznaniu, Gnieźnie i Kielcach, dogmatyk i znawca teologii duchowości chrześcijańskiej, kierownik duchowy oraz Sługa Boży Kościoła katolickiego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Aleksander Żychliński urodził się w Wielkopolsce 13 grudnia 1889(dts) w Modliszewie, w szlacheckiej, ziemiańskiej rodzinie jako syn Józefa Izydora Żychlińskiego herbu Szeliga i Amelii Marii Augustyny z domu Graeve[1].
Lata dzieciństwa spędził w Uzarzewie pod Poznaniem dokąd przenieśli się jego rodzice[3]. Uczęszczał do gimnazjów w Inowrocławiu, Gnieźnie i Poznaniu[4]. Mając 14 lat, po odbytych rekolekcjach zamkniętych, podjął decyzję wyboru życia konsekrowanego i pomimo sprzeciwu ojca wstąpił do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu[5]. 17 lipca 1913(dts) przyjął święcenia kapłańskie[6], po których w 1914 skierowano go na studia do Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie, a następnie do Uniwersytetu Wrocławskiego[3], na którym w 1917 uzyskał doktorat z teologii[4], a potem habilitację na Uniwersytecie Lwowskim[3].
Początkowo w 1917 przez około rok był wikariuszem w Gostyniu, po czym w latach (1918–1939) został wykładowcą i profesorem teologii dogmatycznej w seminarium duchownym w Poznaniu oraz w latach (1926–1927) był ojcem duchownym tego seminarium, pełniąc jednocześnie w okresie (1927–1929) funkcję rektora Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie[3]. Jeden z jego wychowanków ks. Ludwik Bielerzewski tak go wspominał[5]:
Zawsze skupiony, promieniował jednak wewnętrzną pogodą, a często i uśmiechem. Mąż wielkiej wiedzy.
Inny jego wychowanek ks. Aleksy Wietrzykowski stwierdził[3]:
Ksiądz Żychliński uczył nas, swoich wychowanków seminaryjnych, że teologię należy studiować na klęczkach, nie z czysto ludzką ciekawością i pewnością siebie, lecz w duchu pokornej wiary i służebności dla Kościoła i ludzkich dusz.
Jego mistrzami, do których często się odwoływał był św. Tomasz z Akwinu oraz św. Jan od Krzyża[3]. Był spowiednikiem i kierownikiem duchowym poznańskich karmelitanek, opiekunem nowicjatu urszulanek w Poznaniu-Pokrzywnie[3]. Ponadto angażował się w inne dzieła duszpasterskie. W 1938 został dyrektorem Instytutu Wyższej Kultury Religijnej w Poznaniu[5]. Był też asystentem kościelnego Stowarzyszenia Kobiet w diecezjach poznańskiej i gnieźnieńskiej, a także duszpasterzem młodzieży akademickiej związanej z Juventus Christiana[5].
Po wybuchu II wojny światowej początkowo przebywał w okolicach Miechowa, a następnie na terenie diecezji kieleckiej, gdzie był wykładowcą w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach[4]. Po wojnie powrócił do Gniezna, będąc wykładowcą w tamtejszym seminarium.
Będąc ciężko chorym zmarł 21 grudnia 1945(dts) w Gnieźnie, w opinii świętości[5][6] i tam też został początkowo pochowany. W 1967 trumnę z jego szczątkami przewieziono z Gniezna do Poznania i złożono w podziemiach kościoła św. Wojciecha, a następnie w 1997 przeniesiono ją do nowej krypty Zasłużonych Wielkopolan w tym kościele[4].
Tablica przodków[edytuj | edytuj kod]
 Tablica rodowodowa[1][2] | ||||
| Pradziadkowie | Teodor Żychliński h. Szeliga (1764–30.01.1840)  Eleonora Stablewska h. Oksza(1796–2.07.1838) |  Józef Otto Lipski h. Grabie(1777–1842)  Antonina Kraszkowska h. Nowina(1793–11.08.1881) | Karol August Friedrich Graeve (1790–22.12.1853) Joanna Jeziorkowska (1799–11.02.1857) |  Antoni Epifaniusz Koczorowski h. Rogala(7.04.1800–21.06.1875)  Augustyna Teresa Nepomuce Turno h. Kotwice(3.04.1802–18.07.1881) |
| Dziadkowie | Józef Kajetan Emil Gustaw Żychliński h. Szeliga (2.08.1824–25.05.1899) Zenobia Lipska h. Grabie(26.10.1832–1907) | Aleksander Józef Karol Graeve (1818–30.01.1883) Emilia Ludwika Anna Koczorowska h. Rogala(1828–4.10.1864) | ||
| Rodzice | Józef Izydor Żychliński h. Szeliga (4.04.1856–24.09.1926) Amelia Maria Augustyna Graeve (27.12.1862–18.05.1947) | |||
| Ks. dr hab. Aleksander Marian Józef Żychliński h. Szeliga (13.12.1889–21.12.1945) | ||||
Publikacje[edytuj | edytuj kod]
Jego debiutem pisarskim było pięć Listów z Krakowa z 1910 drukowanych w „Przewodniku Katolickim”[3]. Głównymi jego dziełami były: Życie wewnętrzne czy O apostolstwo wedle ducha. Teolog duchowości ks. prof. Stanisław Urbański tak ocenił jego dzieło Życie wewnętrzne[7]:
Praca ta, jak dotychczas, jest jedynym opracowaniem w polskiej literaturze teologicznej, które tak wszechstronnie, a zarazem głęboko ujmuje to zagadnienie. Odsłania własne doświadczenie duchowe autora, które związał z dogmatyczną wiedzą biblijną oraz tradycją, jaką przekazały różne szkoły duchowości: dominikańska, franciszkańska i karmelitańska.
Ponadto publikował artykuły w czasopismach teologicznych, takich jak: „Szkoła Chrystusowa” i „Głos Karmelu”[5]. Łącznie pozostawił po sobie 87 pozycji teologicznych[5]:
- Aleksander Żychliński, Teologja jej istota, przymioty i rozwój według zasad św. Tomasza z Akwinu, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1924, OCLC 836759592.
- Aleksander Żychliński, O przyrodzonym i nadprzyrodzonym poznaniu Boga: rozważania filozoficzno-teologiczne, Poznań: Nakładem i czcionkami Drukarni Katolickiej Tow. Akc., 1927, OCLC 749720939.
- Aleksander Żychliński, Edmund Dalbor, Mszał rzymski w skróceniu. Dodatek 2, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1928, OCLC 909115802.
- Aleksander Żychliński, Życie wewnętrzne: rozważania teologiczne, Lwów: OO. Dominikanie, 1931, OCLC 836759595.
- Aleksander Żychliński, Znak pokoju i miłości, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1932, OCLC 297591274.
- Aleksander Żychliński, Karmel. Św. Teresa od Jezusa, jej klasztory, ich duch, cel, sposób życia, oraz krótka historja karmelitanek bosych w Polsce, Poznań: Karmelitanki Bose, 1931, OCLC 749789538.
- Aleksander Żychliński, Intelektualizm św. Augustyna, Warszawa: Koło Studjów Katolickich, 1931 (Wydawnictwa Koła Studiów Katolickich, nr 7), OCLC 836758988.
- Aleksander Żychliński, Sacerdos: rozważania teologiczne o kapłaństwie i jego zadaniu, Poznań: Związek Kapłanów „Unitas”, 1932, OCLC 836759377.
- Aleksander Żychliński, Przemówienie żałobne wygłoszone dnia 25 maja 1932 roku w Wierzenicy na pogrzebie śp. Augusta hr. Cieszkowskiego, Poznań 1932, OCLC 836759356.
- Aleksander Żychliński, Wtajemniczenie w umiejętność świętych. Praktyczne wskazówki dla życia wewnętrznego, Poznań: Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha, 1933.
- Aleksander Żychliński, Św. Katarzyna ze Sieny o miłości bliźniego, Lwów: OO. Dominikanie, 1934, OCLC 836759409.
- Aleksander Żychliński, Tajemnica Słowa Wcielonego. Rozważania teologiczne o niedościgłych bogactwach Chrystusowych według św. Tomasza z Akwinu, Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, 1935 (Kultura Katolicka, nr 10), OCLC 749282615.
- Aleksander Żychliński, O mądrości Krzyża (rozważanie teologiczne), Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1935, OCLC 934685803.
- Aleksander Żychliński, Jaką modlitwę Bóg niechybnie wysłuchuje, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1936, OCLC 863100616.
- Aleksander Żychliński, Nasze Tajemnice, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1937, OCLC 934696531.
- Aleksander Żychliński, Metafizyka komunizmu a mądrość Chrystusowa, Poznań: Naczelny Instytut Akcji Katolickiej, 1937 (Biblioteczka Akcji Katolickiej, nr 52), OCLC 1040977172.
- Aleksander Żychliński, Jaka jest łaska sakramentalna Komunii św., Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1938, OCLC 836759040.
- Aleksander Żychliński, O formalne zrozumienie św. Tomasza = De S. Thoma formaliter intelligendo, Lwów: Wydawnictwo OO. Dominikanów, 1939, OCLC 830750716.
- Aleksander Żychliński, Życie pozagrobowe. Co wiemy o rzeczach ostatecznych, Kraków: Wydawnictwo „Głosu Karmelu”, 1944.
- Aleksander Żychliński, O apostolstwo wedle ducha. Szkic rozważania zasadniczego, Kraków: Wydawnictwo „Głosu Karmelu”, 1946 (Bibliotheca Carmelitana, t. 20), OCLC 749457047.
- Aleksander Żychliński, Tajemnica katolicyzmu. Szkice teologiczne, Poznań 1946, OCLC 812620382.
- Aleksander Żychliński, Teologia życia wewnętrznego, wyd. 2 uzupełnione, Kielce: Verbum : Ksiegarnia „Jedność”, 1947 (Bibliotheca Dominicana, nr 1), OCLC 749326139.
- Aleksander Żychliński, Rozważania filozoficzno-teologiczne, Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1959, OCLC 804329101.
- Aleksander Żychliński, Umiejętność świętych, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Viator, 1999, ISBN 83-85770-28-3, OCLC 749350592.
- Aleksander Żychliński (redakcja Renata Gądek): Duchowość świętych. Kraków: Wydawnictwo AA, 2018. ISBN 978-83-7864-114-8. OCLC 1150346234.
Proces beatyfikacji[edytuj | edytuj kod]
Z inicjatywy archidiecezji poznańskiej podjęto starania celem wyniesienia jego na ołtarze[8]. Proces informacyjny został rozpoczęty 31 grudnia 1968(dts) w Poznaniu[3][9]. Odtąd przysługuje mu tytuł Sługi Bożego.
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Marek Jerzy Minakowski, Aleksander Marian Józef Żychliński h. Szeliga (ID: sw.18516), [w:] Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [online], sejm-wielki.pl [zarchiwizowane z adresu 2020-06-11].
- ↑ a b Aleksander Marian Józef Żychliński [online], geni.com [dostęp 2020-06-11].
- ↑ a b c d e f g h i Marcin Węcławski, Ksiądz Aleksander Żychliński [online], przewodnik-katolicki.pl [zarchiwizowane z adresu 2020-06-10].
- ↑ a b c d KS. ALEKSANDER ŻYCHLIŃSKI [online], swietywojciech.archpoznan.pl [zarchiwizowane z adresu 2021-06-12].
- ↑ a b c d e f g Wojciech Świątkiewicz, ks. Alekander Żychliński (1889 - 1945) [online], adonai.pl, 20 grudnia 2009 [zarchiwizowane z adresu 2021-01-27].
- ↑ a b WIELKOPOLSCY KSIĘŻA od XVIII do XX wieku. Aleksander Żychliński, [w:] Wielkopolskie Towarzystwo Genealogiczne „Gniazdo” [online], wtg-gniazdo.org [zarchiwizowane z adresu 2020-06-11].
- ↑ Urbański 2002 ↓, s. 338.
- ↑ ~1945~ ALEKSANDER ŻYCHLIŃSKI [online], newsaints.faithweb.com [dostęp 2020-06-07] (ang.).
- ↑ Bar 1975 ↓, s. 353.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Joachim Roman Bar, Sprawy polskie w Kongregacji do Spraw Świętych. (PDF), „Prawo Kanoniczne: kwartalnik prawno-historyczny”, Nr 18/3-4, 1975, s. 351–359, ISSN 0551-911X [zarchiwizowane z adresu 2020-06-10].
- Bogusław Urbański: Żychliński Aleksander. W: Peter Dinzelbacher, Bogusław Widła, Stanisław Urbański, Paweł Pachciarek, Krystyna Rybacka: Leksykon mistyki: (żywoty - pisma - przeżycia). Praca zbiorowa. Warszawa: Wydawnictwo Verbinum, 2002. ISBN 83-7192-142-X. OCLC 749511958.