Ajzyk Samberg
Samberg w 1928 r. jako Jankiel w filmie "Pan Tadeusz" | |
Imię i nazwisko | Ajzyk Samborek |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci |
Ajzyk Samberg, pierwotnie Ajzyk Samborek (ur. 22 lutego 1889 w Warszawie, zm. 4 listopada 1943 w Poniatowej) – polski aktor i reżyser żydowskiego pochodzenia.
Zasłynął głównie z ról w przedwojennych żydowskich filmach i sztukach teatralnych w języku jidysz; tragik sceny żydowskiej w Polsce.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Warszawie w rodzinie żydowskiej. Jako aktor zadebiutował w 1907 roku w teatrze Abrahama Izaaka Kamińskiego. W 1920 roku został internowany. Występował następnie w Trupie Wileńskiej oraz z różnymi zespołami żydowskimi na świecie.
Po powrocie do Polski został aktorem i reżyserem Teatru im. Kamińskiego w Warszawie. Współpracował także z warszawskim Teatrem Nowości i Teatrem Ludowym. Często występował gościnnie na scenach teatrów żydowskich w Argentynie, Brazylii, Urugwaju i Stanach Zjednoczonych. Był współorganizatorem Teatru Centralnego oraz Związku Aktorów Scen Żydowskich. W filmie po raz pierwszy zadebiutował w dramatach Fatalna klątwa i Bigamistka z 1913 roku, wyprodukowanych w wytwórni Kosmofilm. Obsadzany był głównie w charakterystycznych rolach.
Podczas II wojny światowej został przesiedlony do getta warszawskiego, gdzie kontynuował karierę aktorską. Występował w teatrach Odeon, Eldorado i Nowym Azazel. Był aktywnym członkiem Aktorskiej Brygady w Centosie. Po likwidacji getta został wywieziony do obozu pracy w Poniatowej. Został zamordowany podczas likwidacji obozu.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Mąż Heleny Gotlib.
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
- 1937: Dybuk jako wysłannik świata duchów Meszulach
- 1937: Błazen purymowy
- 1936: Za grzechy
- 1928: Pan Tadeusz jako Jankiel
- 1916: Małżeństwo na rozdrożu
- 1913: Bigamistka
- 1913: Fatalna klątwa
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ajzyk Samberg w bazie IMDb (ang.)
- Ajzyk Samberg w bazie Filmweb
- Ajzyk Samberg w bazie filmpolski.pl
- Ajzyk Samberg w bazie Filmoteki Narodowej „Nitrofilm”