Afanasij Fet

Afanasij Fet
ros. Афанасий Афанасьевич Шеншин
Ilustracja
Portret Feta autorstwa Ilji Riepina, 1882
Imię i nazwisko

Afanasij Afanasjewicz Szenszyn

Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1820
Nowosiołki, gubernia orłowska

Data i miejsce śmierci

3 grudnia 1892
Moskwa

Narodowość

rosyjska

Język

rosyjski

Alma Mater

Uniwersytet Moskiewski

Dziedzina sztuki

liryka, proza

Faksymile

Afanasij Afanasjewicz Fet (ros. Афанасий Афанасьевич Фет, właściwie Afanasij Afanasjewicz Szenszyn (ros. Афанасий Афанасьевич Шеншин); ur. 23 listopada?/5 grudnia 1820 we wsi Nowosiołki, Imperium Rosyjskie – zm. 21 listopada?/3 grudnia 1892 w Moskwie, Imperium Rosyjskie) – rosyjski poeta. Jeden z prekursorów poezji symbolistycznej. Pozostając w opozycji estetycznej do nurtu tzw. poezji obywatelskiej unikał w liryce motywów społeczno-politycznych, tematem wierszy czyniąc przyrodę, stany uczuciowe (zwłaszcza przeżycia miłosne w szerokiej gamie różnorodnych wrażeń i doznań)[1].

Uważany za epigona romantyzmu, a jednocześnie jednego z pierwszych parnasistów rosyjskich. Był twórcą subtelnej liryki, krótkich, nastrojowych miniatur, pełnych ekspresji poetyckiej i przelotnych doznań.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był nieślubnym synem orłowskiego ziemianina, Afanasija Nieofitowicza Szenszyna (ros. Афанасий Неофитович Шеншин) i Niemki, Charlotty Foeth (po ucieczce do Rosji i przyjęciu prawosławia przyjęła imię Jelizawieta Pietrowna Fiot (ros. Елизавета Петровна Фёт); nazwisko panieńskie Becker). Do czternastego roku życia używał rosyjskiego nazwiska Szenszyn i nim podpisywał swoje utwory. W wieku 14 lat utracił prawo do używania tego nazwiska i rosyjskie poddaństwo, i od tej pory stał się poddanym Hesji-Darmstadt Afanasijem Foethem (Fiotem). Prawo do noszenia nazwiska ojca zyskał dopiero po 53 roku życia, lecz w literaturze jest znany pod nazwiskiem Fet.

Fet znany jest również jako tłumacz poezji i dzieł filozoficznych z języka niemieckiego i łaciny – przetłumaczył m.in. obie części Fausta Johanna Wolfganga Goethego, Owidiusza, Wergiliusza, traktaty Kanta, Schopenhauera.

Wybrana twórczość[edytuj | edytuj kod]

Zbiory wierszy[edytuj | edytuj kod]

  • 1840 – Liriczeskij pantieon (ros. Лирический пантеон)
  • 1883-1901 – Wieczernije ogni (ros. Вечерние огни)

Poematy[edytuj | edytuj kod]

  • 1842 – Talisman (ros. Талисман)
  • 1847 – Sakontała (ros. Саконтала)
  • 1856 – Son poruczika Łosiewa (ros. Сон поручика Лосева)
  • 1856 – Dwie lipki (ros. Две липки)
  • 1858 – Sabina (ros. Сабина)
  • 1869 – Lizias i Bakchida idiłlija (ros. Лизиас и Вакхида идиллия)
  • 1884 – Studient (ros. Студент)

Ballady[edytuj | edytuj kod]

  • 1842 – Tajna (ros. Тайна)
  • 1843 – Legienda (ros. Легенда)
  • 1846 – „Pri swietie łampady nad czornym suknom...” (ros. «При свете лампады над чёрным сукном…»)
  • 1847:
    • Sołowiej i roza (ros. Соловей и роза)
    • „Pod pałatkoju puncowoj...” (ros. «Под палаткою пунцовой…»)
    • Lichoradka (ros. Лихорадка)
    • Zmiej (ros. Змей)
    • Mietiel (ros. Метель)
    • Kurgan (ros. Курган)
  • 1872 – Krioz (ros. Крёз)
  • 1883 – „Ty tak lubisz gulat'...” (ros. «Ты так любишь гулять…»)
  • 1891 – Miesiac i roza (ros. Месяц и роза)

Opowiadania[edytuj | edytuj kod]

  • 1854 – Kalenik (ros. Каленик)
  • 1855 – Diadiuszka i dwojurodnyj bratiec (ros. Дядюшка и двоюродный братец)
  • 1870 – Siemiejstwo Golc (ros. Семейство Гольц)
  • 1881 – Kaktus (ros. Кактус)
  • 1889 – Wnie mody (ros. Вне моды)
  • Pierwyj zajac (ros. Первый заяц)
  • Nie tie (ros. Не те)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Fet Afanasij A., [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-11-21].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Źródła w języku rosyjskim