Adriaan Blaauw

Adriaan Blaauw (ur. 12 kwietnia 1914 w Amsterdamie, zm. 1 grudnia 2010 w Groningen) – holenderski astronom.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Studiował astronomię na Uniwersytecie w Lejdzie, gdzie współpracował z Janem Oortem and Ejnarem Hertzsprungiem. Stopień doktora uzyskał na Uniwersytecie w Groningen pod kierunkiem Pietera van Rhijna. Po powrocie do Lejdy wziął udział w ekspedycji do Kenii, a następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie został zatrudniony w Obserwatorium Yerkes. Pracował w nim w latach 1953-1959, po czym powrócił do Holandii, by objąć stanowisko dyrektora Kapteyn Instituut w Groningen.

Zaangażował się we współpracę międzynarodową, m.in. w utworzenie Europejskiego Obserwatorium Południowego, w którym w latach 1970-1974 był dyrektorem generalnym.

Jego działalność naukowa obejmowała obserwacje powstawania gwiazd, ruchu gromad gwiazd oraz wyznaczania odległości w skali kosmicznej.

Wyróżnienia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Prix Jules-Janssen (1978)
Bruce Medal (1989)

Planetoida (2145) Blaauw została nazwana jego imieniem.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Strona Bruce Medal (ang.)

XIX wiek	1897: Camille Flammarion 1898: Samuel Pierpont Langley 1899: Auguste Charlois 1900: Pierre Puiseux
XX wiek	1901: Joseph Joachim Landerer, Thomas David Anderson, Henri Chrétien 1902: Sylvie Camille Flammarion 1903: Michel Giacobini 1904: Percival Lowell 1905: Josep Comas Solà 1906: Edward Emerson Barnard 1907: Milan Rastislav Štefánik 1908: Edward Charles Pickering 1909: William Henry Pickering 1910: Philip Herbert Cowell, Andrew Claude de la Cherois Crommelin 1911: Jean Bosler 1912: Max Wolf 1913: Alphonse Louis Nicolas Borrelly 1914: Annibale Riccò 1915–16: nie przyznano 1917: George Ellery Hale 1918: G. Raymond 1919: Guillaume Bigourdan 1920: Henri-Alexandre Deslandres 1921: René Jarry-Desloges 1922: Albert Abraham Michelson 1923: Aymar de la Baume Pluvinel 1924: George Willis Ritchey 1925: Eugène Michel Antoniadi 1926: Walter Sydney Adams 1927: Gustave-Auguste Ferrié 1928: Arthur Stanley Eddington 1929: Charles Fabry 1930: Robert Esnault-Pelterie 1931: Albert Einstein 1932: Bernard Lyot 1933: Harlow Shapley 1934: Willem de Sitter 1935: Ernest Esclangon 1936: Georges Lemaître 1937: Giorgio Abetti 1938: Jules Baillaud 1939: A. Arnulf 1940–44: nie przyznano 1945: Harold Spencer Jones 1946: Charles Maurain, Fernand Baldet 1947: Jan Hendrik Oort 1948: Lucien Henri d'Azambuja 1949: Bertil Lindblad 1950: André-Louis Danjon 1951: Gerard Peter Kuiper 1952: Frederick John Marrian Stratton 1953: André Couder 1954: Otto Struve 1955: André Lallemand 1956: Wiktor Ambarcumian 1957: Daniel Chalonge 1958: Pol Swings 1959: Charles Fehrenbach 1960: Albert Edward Whitford 1961: J. Coulomb 1962: Otto Heckmann 1963: Jean Dufay 1964: Guglielmo Righini 1965: Jean-François Denisse 1966: Marcel Gilles Jozef Minnaert 1967: Jean-Claude Pecker 1968: Karl-Otto Kiepenheuer 1969: Nicolas Stoyko 1970: Martin Schwarzschild 1971: Jean Rösch 1972: Donald Harry Sadler 1973: Évry Schatzman 1974: Walter Ernst Fricke 1975: Pierre Lacroute 1976: Donald Howard Menzel 1977: James Lequeux 1978: Adriaan Blaauw 1979: Jean Kovalevsky 1980: Lyman Spitzer 1981: G. Courtés 1982: Peter van de Kamp 1983: Jacques Lévy, Charles Bertaud 1984: Cornelis de Jager 1985: Paul Muller 1986: Marcel Golay 1987: Jean Delhaye 1988: Gérard de Vaucouleurs 1989: nie przyznano 1990: Herbert Friedmann 1991: Pierre Mein 1992: Luboš Perek 1993: Audouin Dollfus 1994: Edith Alice Müller 1995: François Roddier 1996: Michael Perryman 1997: Elizabeth Nesme, Serge Koutchmy 1998: Michel Mayor 1999: Pierre Léna 2000: Reinhard Genzel
XXI wiek	2001: Roger Cayrel 2002: Armand H. Delsemme 2003: Jean-Paul Zahn 2004: Jayant Narlikar 2005: Roger-Maurice Bonnet 2006: Owen Gingerich 2007: Thérèse Encrenaz, Paul Couteau 2008: Jan Stenflo 2009: Catherine Cesarsky 2010: Carlton Pennypacker 2011: Roger Ferlet 2012: Jay Pasachoff 2013: Suzanne Débarbat 2014: Rafael Rebolo López 2015: Suzy Collin–Zahn 2016: John Leibacher 2017: Françoise Combes 2018: Alessandro Morbidelli 2019: Hubert Reeves 2020: Ewine van Dishoeck 2021: Jean-Pierre Luminet

XIX wiek	1898: Simon Newcomb 1899: Arthur Auwers 1900: David Gill
XX wiek	1902: Giovanni Schiaparelli 1904: William Huggins 1906: Hermann Karl Vogel 1908: Edward Charles Pickering 1909: George William Hill 1911: Henri Poincaré 1913: Jacobus Kapteyn 1914: Oskar Backlund 1915: William Wallace Campbell 1916: George Ellery Hale 1917: Edward Emerson Barnard 1920: Ernest William Brown 1921: Henri-Alexandre Deslandres 1922: Frank Watson Dyson 1923: Benjamin Baillaud 1924: Arthur Stanley Eddington 1925: Henry Norris Russell 1926: Robert Grant Aitken 1927: Herbert Hall Turner 1928: Walter Sydney Adams 1929: Frank Schlesinger 1930: Max Wolf 1931: Willem de Sitter 1932: John S. Plaskett 1933: Carl Charlier 1934: Alfred Fowler 1935: Vesto Slipher 1936: Armin Leuschner 1937: Ejnar Hertzsprung 1938: Edwin Hubble 1939: Harlow Shapley 1940: Frederick Seares 1941: Joel Stebbins 1942: Jan Hendrik Oort 1945: Edward Arthur Milne 1946: Paul Merrill 1947: Bernard Lyot 1948: Otto Struve 1949: Harold Spencer Jones 1950: Alfred Joy 1951: Marcel Minnaert 1952: Subrahmanyan Chandrasekhar 1953: Harold Babcock 1954: Bertil Lindblad 1955: Walter Baade 1956: Albrecht Unsöld 1957: Ira Sprague Bowen 1958: William Wilson Morgan 1959: Bengt Strömgren 1960: Wiktor Ambarcumian 1961: Rudolph Minkowski 1962: Grote Reber 1963: Seth Barnes Nicholson 1964: Otto Heckmann 1965: Martin Schwarzschild 1966: Dirk Brouwer 1967: Ludwig Biermann 1968: Willem Jacob Luyten 1969: Horace Babcock 1970: Fred Hoyle 1971: Jesse Greenstein 1972: Iosif Szkłowski 1973: Lyman Spitzer 1974: Martin Ryle 1975: Allan Rex Sandage 1976: Ernst Öpik 1977: Bart Bok 1978: Hendrik Christoffel van de Hulst 1979: William Fowler 1980: George Herbig 1981: Riccardo Giacconi 1982: Margaret Burbidge 1983: Jakow Borysowicz Zeldowicz 1984: Olin Wilson 1985: Thomas George Cowling 1986: Fred Whipple 1987: Edwin Salpeter 1988: John Gatenby Bolton 1989: Adriaan Blaauw 1990: Charlotte Moore Sitterly 1991: Donald Osterbrock 1992: Maarten Schmidt 1993: Martin Rees 1994: Wallace Sargent 1995: James Peebles 1996: Albert Whitford 1997: Eugene Parker 1998: Donald Lynden-Bell 1999: Geoffrey Burbidge 2000: Raszyd Siuniajew
XXI wiek	2001: Hans Bethe 2002: Bohdan Paczyński 2003: Vera Rubin 2004: Chūshirō Hayashi 2005: Robert P. Kraft 2006: Frank Low 2007: Martin Harwit 2008: Sidney van den Bergh 2009: Frank H. Shu 2010: Gerry Neugebauer 2011: Jeremiah P. Ostriker 2012: Sandra Faber 2013: James Gunn 2014: Kenneth Kellermann 2015: Douglas N. C. Lin 2016: Andrew Fabian 2017: Nicholas Scoville 2018: Timothy Heckman 2019: Martha Haynes 2020: nie przyznano 2021: Bruce Elmegreen 2022: Ellen Gould Zweibel

Adriaan Blaauw

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Wyróżnienia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

€4.95