Adam Obtułowicz
 | |
 podpułkownik piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | 5 lipca 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1941 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | komendant okręgu |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
       | |
Adam Obtułowicz, ps. „Leon”, „Jan Podgórski” (ur. 5 lipca 1897[a] w Dukli, zm. wiosną 1941 w Grodnie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Adam Obtułowicz urodził się 5 lipca 1897 w Dukli, w rodzinie Adama i Karoliny z domu Blech[5]. Uczęszczał do szkoły realnej w Dukli, potem uczył się w Seminarium Nauczycielskim w Krakowie.
Od 10 sierpnia 1914 służył w Legionach Polskich - w 2 kompanii I baonu, potem w II batalionie 1 pułku piechoty. Walczył m.in. w rejonie Tarnowa, potem pod Łowczówkiem na linii rzeki Białej, nad Nidą. 24 maja 1915 w walkach pod Przepiórowem został ranny. Po powrocie z rekonwalescencji walczył na Lubelszczyźnie, potem w kampanii wołyńskiej, od 16 września 1916 na linii Stochodu i Styru. Po kryzysie przysięgowym został internowany, a we wrześniu 1917 wcielony do cesarskiej i królewskiej Armii. Walczył w szeregach Pułku Piechoty Nr 100 na froncie włoskim.
15 listopada 1918 wstąpił na ochotnika do Wojska Polskiego - 5 pułku piechoty Legionów w Radymnie. Na początku 1919, w stopniu podchorążego piechoty, został przeniesiony do baonu zapasowego 1 pułku piechoty Legionów w Zambrowie, gdzie ukończył kurs oficerski. Awansowany do stopnia podporucznika piechoty, ze starszeństwem od 1 marca 1919. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1923 był oficerem zawodowym w 1 pp Leg. w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[6]. W 1924 służył w Centralnej Szkole Podoficerów Piechoty Nr 1 w Chełmnie[7]. W marcu 1925 został przydzielony z Kursu doszkolenia młodszych oficerów piechoty do macierzystego 1 pp Leg.[8] 18 lutego 1928 awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 195. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. Pełnił wówczas służbę w Ekspozyturze Nr 1 Oddziału II Sztabu Generalnego w Wilnie[10]. 5 listopada 1928 otrzymał przeniesienie do Batalionu Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 5 w Łobzowie na stanowisko zastępcy dowódcy[11]. Z dniem 4 kwietnia 1929 został przydzielony na XIII dwumiesięczny kurs w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu[12]. W marcu 1931 został przeniesiony z baonu pchor. rez. nr 5 do batalionu manewrowego w Rembertowie na stanowisko zastępcy dowódcy[13]. W marcu 1932 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko oficera sztabu pułku KOP „Wilejka”[14][15]. W kwietniu 1935 objął dowództwo batalionu KOP „Budsław”. W grudniu 1936 wrócił do macierzystego 1 pp Leg. na stanowisko dowódcy batalionu. Później został przesunięty na stanowisko II zastępcy dowódcy pułku (kwatermistrza)[16]. Na podpułkownika awansował ze starszeństwem z 19 marca 1938 i 21. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2][3].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 oficer Ośrodka Zapasowego 1 Dywizji Piechoty w Sokółce, potem w Wilnie. od grudnia 1939 do marca 1940 był szefem sztabu Dowództwa Wojewódzkiego Służby Zwycięstwu Polski w Wilnie. Od kwietnia 1940 komendant Okręgu Nowogródek Związku Walki Zbrojnej. W październiku 1940 został aresztowany przez NKWD w Białymstoku. Więziony w Moskwie. Zbiegł (lub został zwolniony za cenę pozornej współpracy). Zginął w czasie próby ponownego aresztowania[17].
Był żonaty. Miał córkę Jolantę (ur. 7 września 1932)[18].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4790 – 1921[19][5]
- Krzyż Niepodległości – 9 stycznia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[20][21]
- Krzyż Walecznych czterokrotnie
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”[22][23]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[24]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[24]
- Odznaka za Rany i Kontuzje z dwiema gwiazdkami[25]
- Odznaka „Za wierną służbę”
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 18 kwietnia 1931 na podstawie metryki urodzenia ogłoszono sprostowanie daty urodzenia majora Adama Obtułowicza z „7 sierpnia 1893” na „5 lipca 1897”[1][2][3], natomiast sam zainteresowany w „Kwestjonarjuszu” kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari wypełnionym i podpisanym 21 marca 1934 podał, że urodził się 7 lipca 1897[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 18 kwietnia 1931, s. 201.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 467.
- ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 16.
- ↑ Kwestjonarjusz ↓, s. 1, 4.
- ↑ a b Kwestjonarjusz ↓, s. 1.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 125, 421.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 127, 364.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 20 marca 1925, s. 159.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928, s. 47.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 127, 185.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 356.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 226.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931, s. 102.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 253.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 34, 905.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 548.
- ↑ Armia Krajowa - szkice z dziejów Sił Zbrojnych Polskiego Państwa Podziemnego, pod redakcją Krzysztofa Komorowskiego, Warszawa 1999, s. 420– 421.
- ↑ Kwestjonarjusz ↓, s. 2.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 6 grudnia 1921, s. 1606.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 19 marca 1932, s. 196.
- ↑ Monitor Polski nr 260, poz. 634. 1928-11-10. [dostęp 2022-11-16].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 407.
- ↑ a b Kwestjonarjusz ↓, s. 3.
- ↑ Kwestjonarjusz ↓, s. 1 foto.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Obtułowicz Adam. [w:] Kwestjonarjusz kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.57-4754 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-14].
- Obtułowicz Adam. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.104-10748 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-12-12].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Adam Obtułowicz, Serwis Polska Podziemna http://www.dws-xip.pl/PW/bio/o2c.html.
- Żołnierze Niepodległości : Obtułowicz Adam Jan. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2022-12-14].