Adam Dąbrowski (wojskowy)
 podporucznik piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1939–1944 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | 2 Pułk Grenadierów Wielkopolskich, |
| Stanowiska | oficer osłonowy, dowódca plutonu |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 | |
Adam Zbigniew Dąbrowski pseud.: „Puti”, „Tunel” (ur. 23 czerwca 1921 w Czerniowcach (Rumunia obecnie Ukraina), zm. 4 września 1944 w Warszawie) – podporucznik piechoty Polskich Sił Zbrojnych, Armii Krajowej, uczestnik kampanii francuskiej, norweskiej, Powstania Warszawskiego, cichociemny. Znajomość języków: niemiecki, angielski, rumuński, ruski, ukraiński[1]. Zwykły Znak Spadochronowy nr 3095[2][3].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Bronisława i Józefy (Zofii) z domu Michowicz. We wrześniu 1939 roku był uczniem pierwszej klasy Liceum im. Króla Kazimierza Jagiellończyka w Kołomyi. Nie został zmobilizowany, ze względu na wiek. 21 września 1939 roku przekroczył granicę polsko-rumuńską. Od 1 listopada 1939 we Francji, w Camp de Coëtquidan wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych, przydzielony do 2 Pułku Grenadierów Wielkopolskich. Od lutego 1940 przydzielony do Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich, od 22 kwietnia 1940 uczestnik kampanii norweskiej,brał udział w bitwie o Narvik. Od 15 czerwca 1940 ponownie we Francji[3].
Od 21 czerwca 1940 w Wielkiej Brytanii, wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie pod dowództwem brytyjskim, przydzielony do Batalionu Strzelców Podhalańskich. Od 21 maja do 31 grudnia 1942 w Szkole Podchorążych Piechoty, do kwietnia uczestnik kursu przeciwgazowego przy 1 Brygadzie Strzelców, następnie w listopadzie uczestnik kursu motorowego przy 16 Brygadzie Pancernej. Od 17 maja 1943 na stażu w oddziałach brytyjskich[3].
Zgłosił się do służby w kraju. Przeszkolony ze specjalnością w dywersji na kursach specjalnych dla kandydatów na cichociemnych, m.in. dywersji, spadochronowym, sabotażu przemysłowego (STS 17, Brickendonbury Manor), STS 23A, łączności „Eureka-Rebeka” (STS 40), walki konspiracyjnej, odprawowym (STS 43, Audley End) i in. Zaprzysiężony na rotę ZWZ/AK 23 września 1943 w Chicheley przez szefa Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza, awansowany na stopień kaprala podchorążego ze starszeństwem od 1 stycznia 1944. Przerzucony na stację wyczekiwania Głównej Bazy Przerzutowej w Latiano nieopodal Brindisi we Włoszech[3].
Skoczył do Polski ze spadochronem w nocy 4/5 maja 1944 w operacji lotniczej „Weller 26”, z samolotu Liberator BZ-965 „S” (1586 Eskadra PAF) na placówkę odbiorczą „Szczur” 221, (kryptonim polski, brytyjskie oznaczenie numerowe pinpoints), 31 km od Janowa Lubelskiego, w okolicy wsi Wola Gałęzowska pod Bychawą. Razem z nim skoczyli: ppor. Andrzej Prus-Bogusławski, ppor. Adam Krasiński, kpt. Jan Walter, por. Alfred Whitehead, ppor. Józef Zając.[4] Po skoku został przypadkowo ranny i przez pewien czas był leczony. Zrzut w całości przyjął oddział partyzancki AK dowodzony przez ppor. Aleksandra Sarkisowa ps. Szaruga[3].
W Powstaniu Warszawskim jako oficer dyspozycyjny oraz dowódca 3 plutonu w oddziale osłonowym Kwatery Głównej Komendy Okręgu Warszawa, dowodzonym przez cichociemnego por. Ludwika Witkowskiego ps. Kosa. Poległ 4 września 1944 wraz z całą swoją placówką zasypany w gmachu PKO w Warszawie przy ul. Jasnej.[3]
Awanse[edytuj | edytuj kod]
- starszy strzelec podchorąży – ze starszeństwem od 20 marca 1940
- kapral podchorąży - ze starszeństwem od 1 stycznia 1944
- podporucznik – 5 maja 1944[3]
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie.
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Adam Dąbrowski.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cichociemni - rekrutacja [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2024-02-28] (pol.).
- ↑ Cichociemni - nazwa, przysięga, znak [online], Cichociemni elita dywersji [dostęp 2024-02-28] (pol.).
- ↑ a b c d e f g Teka personalna, 1943–1973, s. 3-50 (pol.), w zbiorach Studium Polski Podziemnej w Londynie, sygn. Kol.023.0038.
- ↑ Kajetan Bieniecki, Lotnicze wsparcie Armii Krajowej, 1994, s. 152-155, 397, ISBN 83-86225-10-6 (pol.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 2. Rzeszów: Wydawnictwo Abres, 1996, s. 35–36. ISBN 83-902499-5-2.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 305. ISBN 83-211-0537-8.
- Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 218.