6

Rok 6 / VI

stulecia: I wiek p.n.e. ~ I wiek ~ II wiek
lata: 5 p.n.e. « 1 « 2 « 3 « 4 « 5 « 6 » 7 » 8 » 9 » 10 » 11 » 16

Wydarzenia[edytuj | edytuj kod]

  • Azja
    • Żydzi i Samarytanie doprowadzili do odwołania przez rzymskiego cesarza władcy (etnarchy) Judei Heroda Archelaosa, który został następnie wygnany do Vienne w Galii. W wyniku tego zdarzeniao Samaria, Judea i Idumea dostały się pod bezpośredni zarząd Rzymu[1].
    • Juda Galilejczyk wespół z faryzeuszem Sadokiem uformował wokół siebie stronnictwo religijno-polityczne zelotów i wywołał powstanie przeciw spisowi ludności nakazanemu przez Publiusza Sulpicjusza Kwiryniusza, namiestnika Syrii, z powodów podatkowych. Rewolta została stłumiona, a buntownicy ukrzyżowani, ale w rezultacie narodził się ruch zelotów, którego członkowie uważali Boga judaizmu za jedynego pana.
    • Annasz, syn Setiego, zastąpił Joazara, syna Boetosa, w funkcji arcykapłana.
    • styczeń – Dochodzi do zakrycia Marsa przez Księżyc. Z tego powodu niektórzy Chińczycy boją się o życie młodego, schorowanego cesarza Han Pingdi.[2]
    • 3 lutego – Cesarz Han Pingdi umiera z nieznanych przyczyn w wieku 14 lat; Wang Mang sam wybiera nowego cesarza, Ruzi Yinga, który miał 2 lata[2].
    • Kandydaci na urząd państwowy muszą zdawać egzaminy do służby cywilnej.
    • Cesarski klan Liu podejrzewa intencje Wang Manga i wznieca agrarne rebelie podczas rządów Ruzi Yinga. Pierwszą z nich kieruje Liu Chong, markiz Ang-Zong (znany również jako markiz An-chung), z niewielką armią od maja lub czerwca.[2]
  • Europa
    • Z powodu katastrofalnego pożaru w Rzymie, Cesarz Oktawian August zorganizował straż nocną i pożarną Militię Vigilum, którą początkowo tworzyli wyłącznie wyzwoleńcy. Jest to najstarsza straż pożarna w historii[3].
    • Z powodu braku żywności w Rzymie Cesarz August podwaja racje zbożowe rozdzielane ludowi, odsyła swoją świtę niewolników i na czas nieokreślony zarządził przerwę w obradach senatu[4].
    • Cesarz August zakłada skarbiec, aerarium militare (o wartości 170 milionów sesterców), w celu wypłacania premii odchodzącym na emeryturę weteranom legionu. Wypłaty te były finansowane z 5% podatku od spadków, systemu, który przypuszczalnie był sugerowany w pamiętnikach Juliusza Cezara[5].
    • Świątynia Kastora i Polluksa zostaje ponownie poświęcona w Rzymie Tyberiuszowi.
    • Z powodu niezadowolenia ludności z pożaru, głodu i nowego podatku wojskowego, w Rzymie doszło do rozruchów. Cesarz August stłumił bunt, natomiast Publiusz Plaucjusz Rufus został oskarżony, ale potem go uniewinniono[1]
    • (lub 7 n.e.): Agrypa Postumus został zesłany przez Augusta na wysepkę Planazję w pobliżu Korsyki.
    • Tyberiusz czyni Carnuntum swoją bazą operacyjną przeciwko Marbodowi; Rzymski legion XX Valeria Victrix walczy z Tyberiuszem przeciwko Markomanom[6].
    • Armie rzymskie pod wodzą Tyberiusza i Gajusza Sencjusza Saturninusa wkroczyły na ziemie Markomanów, ale musiały zawrócić po wybuchu powstania w Panonii i powstania Dalmatów[6][7].
    • W Rzymie zorganizowano pobór do wojska w celu stworzenia armii do stłumienia buntu w Panonii. Poboru dokonano wśród wyzwoleńców i niewolników uwolnionych specjalnie w tym celu[7].
    • Tyberiusz wraca z północnej granicy do Illyricum, aby rozpocząć operacje przeciwko buntownikom[8][9].
    • Aulus Caecina Severus zostaje mianowany namiestnikiem Mezji. Był on silnie zaangażowany w pierwszch walkach z powstańcami z Panonii[10][11].
    • Marek Plaucjusz Sylwan zostaje namiestnikiem Galacji i Pamfilii i tłumi powstanie Izauryjczyków w Pamfilii[12].
    • Rzymianie zbudowali fort na terenie dzisiejszego Wiesbaden. Zapisy historyczne dokumentują ciągłe zamieszkiwanie miasta po wzniesieniu tej budowli[13].
    • Emilia Lepida poślubiła Druzusa III, swojego kuzyna.
    • Rzymianie zdobyli tereny pomiędzy Dunajem a pasmem Starej Płaniny (dzisiejsza Bułgaria i Serbia) i utworzyli rzymską prowincję Mezję (Moesia).
    • Judea i Mezja stały się prowincjami rzymskimi, po pokonaniu Dardanów.

Urodzili się[edytuj | edytuj kod]

data przypuszczalna:

Zmarli[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Cassius Dio, The Roman Histories, Tom 55, rozdział 27.
  2. a b c Klingaman 1990 ↓.
  3. Cassius Dio, The Roman Histories, Tom 55, rozdział 26.
  4. Cassius Dio, The Roman Histories, Tom 55, rozdziały 26-27.
  5. Cassius Dio, The Roman Histories, Tom 55, rozdział 25.
  6. a b Cassius Dio, The Roman Histories, Book 55, ch 29.
  7. a b Velleius Paterculus, Tom 2, rozdział 110.
  8. Cassius Dio, The Roman Histories, Tom 55, rozdział 30.
  9. Velleius Paterculus, Tom 2, rozdział 111.
  10. Cassius Dio, The Roman Histories, Tom 55, rozdział 25-30.
  11. Suetonius, The Twelve Caesars, Tiberius, rozdział 9 i 16.
  12. Cassius Dio, The Roman Histories, Book 55, ch 28.
  13. Csysz, Walter: Wiesbaden in der Römerzeit. Aalen: Theiss editors, 2000; mentioned by roman poet Martial: Epigrammata 14, 27.