5 groszy wzór 1990
| Dane podstawowe | |
| Emitent | |
|---|---|
| Nominał | 5 groszy |
| Rocznik | 1990, 1991, 1992, 1993, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014 |
| Emisja | |
| Mennica | Mennica Państwowa, Mennica Państwowa S.A., Mennica Polska S.A. |
| Nakład | 1 781 508 103 szt. |
| Data emisji | 1 stycznia 1995 |
| Projektant | Stanisława Wątróbska-Frindt (awers), |
| Opis fizyczny | |
| Masa | 2,59 g |
| Średnica | 19,5 mm |
| Materiał | mosiądz manganowy MM59 |
| Rant | na przemian gładki i ząbkowany |
| Stempel | |
| Uwagi | |
5 groszy wzór 1990 – moneta pięciogroszowa, wprowadzona do obiegu w dniu denominacji z 1 stycznia 1995 r., zarządzeniem z 29 listopada 1994 r.[1] Została zastąpiona pięciogroszówką wzór 2013 o zmodyfikowanym wzorze awersu[2][3][4].
Pięciogroszówkę wzór 1990 bito w latach 1990–2014[2].
Awers[edytuj | edytuj kod]
W centralnym punkcie umieszczono godło – orła w koronie, pod łapą orła, z prawej strony, znak mennicy – litery M W, poniżej rok bicia, dookoła napis: „RZECZPOSPOLITA POLSKA”[4].
Rewers[edytuj | edytuj kod]
Na tej stronie monety znajduje z lewej strony duża cyfra 5, obok u góry poziomy napis: „GROSZY”, poniżej kompozycja pięciu liści dębu[4].
Nakład[edytuj | edytuj kod]
Monetę bito w mosiądzu manganowym MM59 na krążku o średnicy 19,5 mm, masie 2,59 grama, z rantem na przemian ząbkowanym i gładkim, według projektów:
w Mennicy Państwowej / Polskiej (S.A.)[4]. Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[5]:
| Lp | Rocznik | Mennica | Znak mennicy | Nakład (sztuk) | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 5 groszy 1990 | Mennica Państwowa | MW | 70 240 000 | |
| 2 | 5 groszy 1991 | Mennica Państwowa | MW | 171 040 000 | |
| 3 | 5 groszy 1992 | Mennica Państwowa | MW | 103 784 000 | |
| 4 | 5 groszy 1993 | Mennica Państwowa | MW | 20 280 101 | |
| 5 | 5 groszy 1998 | Mennica Państwowa | MW | 93 472 002 | |
| 6 | 5 groszy 1999 | Mennica Państwowa | MW | 99 024 000 | |
| 7 | 5 groszy 2000 | Mennica Państwowa | MW | 75 600 000 | |
| 8 | 5 groszy 2001 | Mennica Państwowa | MW | 67 368 000 | |
| 9 | 5 groszy 2002 | Mennica Państwowa | MW | 67 200 000 | |
| 10 | 5 groszy 2003 | Mennica Państwowa | MW | 48 000 000 | |
| 11 | 5 groszy 2004 | Mennica Państwowa (S.A.) | MW | 62 500 000 | |
| 12 | 5 groszy 2005 | Mennica Państwowa S.A. / Mennica Polska S.A. | MW | 113 000 000 | |
| 13 | 5 groszy 2006 | Mennica Polska S.A. | MW | 54 000 000 | |
| 14 | 5 groszy 2007 | Mennica Polska S.A. | MW | 116 000 000 | |
| 15 | 5 groszy 2008 | Mennica Polska S.A. | MW | 107 000 000 | |
| 16 | 5 groszy 2009 | Mennica Polska S.A. | MW | 160 000 000 | |
| 17 | 5 groszy 2010 | Mennica Polska S.A. | MW | 100 000 000 | |
| 18 | 5 groszy 2011 | Mennica Polska S.A. | MW | 90 000 000 | |
| 19 | 5 groszy 2012 | Mennica Polska S.A. | MW | 60 000 000 | |
| 20 | 5 groszy 2013 | Mennica Polska S.A. | MW | 88 000 000 | w tym roczniku bito również 5 groszy wzór 2013 |
| 21 | 5 groszy 2014 | Mennica Polska S.A. | MW | 15 000 000 | w tym roczniku bito również 5 groszy wzór 2013 |
Opis[edytuj | edytuj kod]
Z datą na monecie 2013 i 2014 w obieg wprowadzano pięciogroszówki o starym i nowym wzorze awersu[3].
W 2005 r. Mennica Polska, z okazji 10 lat w obiegu, wyemitowała zestawy kwadratowych klip okolicznościowych, w skład których wchodził również numizmat przedstawiający w centralnej części po obu stronach rysunki awersu i rewersu pięciogroszówki wzór 1990. Na awersie w miejscu cyfr określających rok bicia umieszczono napis „1995–2005”. Numizmaty te powstały na metalicznych kwadratach o wymiarach 25 × 25 mm w czterech wersjach[6]:
- w mosiądzu manganowym (tak samo jak w przypadku monety wprowadzonej do obiegu) – masa 8,1 grama, nakład 5000 sztuk,
- w miedzi – masa 8,5 grama, nakład 2000 sztuk,
- w srebrze Ag925 – masa 9,77 grama, nakład 1000 sztuk,
- w złocie Au900 – masa 18 gramów, nakład 50 sztuk.
Ponieważ emitentem zestawów okolicznościowych była Mennica Polska, a nie Narodowy Bank Polski, numizmaty te nie są monetami w dosłownym tego słowa znaczeniu. Mimo to, w niektórych polskich katalogach wymieniane są na równi z monetami obiegowymi[6].
Wersje próbne[edytuj | edytuj kod]
Istnieje wersja tej monety należąca do serii próbnych w niklu z roku 1990, z wypukłym napisem PRÓBA, wybita w nakładzie 500 sztuk oraz wersja próbna technologiczna z 1991 r., w miedzioniklu, bez napisu PRÓBA, w nieznanym nakładzie[7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- 5 groszy wzór 2013
- 1 grosz wzór 1990
- 2 grosze wzór 1990
- 10 groszy wzór 1990
- 20 groszy wzór 1990
- 50 groszy wzór 1990
- 1 złoty wzór 1990
- 2 złote wzór 1994
- 5 złotych wzór 1994
- 5 groszy
- monety obiegowe III Rzeczypospolitej
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. drugie, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 324.
- ↑ a b Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online] [dostęp 2017-10-17].
- ↑ a b Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online] [dostęp 2017-10-17].
- ↑ a b c d Narodowy Bank Polski – Internetowy Serwis Informacyjny [online] [dostęp 2017-10-17].
- ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.
- ↑ a b Janusz Parchimowicz, Katalog monet polskich obiegowych i kolekcjonerskich od 1916, wyd. 17, Szczecin: Nefryt, 2008, s. 119, ISBN 978-83-87355-54-8.
- ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. drugie, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 383.
