5 Dywizja Artylerii

5 Dywizja Artylerii (5 DA) – związek taktyczny artylerii Wojska Polskiego.

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Dywizja została sformowana w Łowiczu na podstawie rozkazu Nr 58/Org. Naczelnego Dowódcy Wojska Polskiego z dnia 15 marca 1945 roku. W jej skład włączone zostały trzy istniejące już samodzielne brygady artylerii. Zaprzysiężenia jednostki dokonano w Łowiczu.

Formowanie jednostki zakończyło się 30 kwietnia 1945. Naczelny Dowódca Wojska Polskiego Rozkazem nr 110/org. z dnia 30 kwietnia 1945 roku wcielił 5 DA w skład 1 Armii Wojska Polskiego. Włączenie dywizji nastąpiło dopiero 11 maja 1945 roku na podstawie rozkazu nr 0194 dowódcy 1 Armii, gen. dyw. Stanisława Popławskiego.

Przy dywizji funkcjonował Wojskowy Sąd Polowy 5 Dywizji Artylerii, którego szefem był porucznik Józef Badecki^[1].

Dywizję została rozformowana we wrześniu 1945 roku, w Toruniu. Na jej bazie została utworzona 13 Brygada Artylerii Ciężkiej, a na bazie wydzielonych pododdziałów 2. i 3 BAH zorganizowane 87 i 90 pułki artylerii haubic. 9 dywizjon artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego został włączony do 71 pac^[2].

Struktura organizacyjna dywizji[edytuj | edytuj kod]

• dowództwo 5 Dywizji Artylerii według etatu nr 08/520
  • dowódca – płk Stanisław Skokowski (1945)
  • szef sztabu – płk Ługowcow (1945)
• bateria dowodzenia według etatu nr 08/523
• 2 Pomorska Brygada Artylerii Haubic
• 3 Warszawska Brygada Artylerii Haubic
• 10 Brygada Artylerii Ciężkiej
• 9 dywizjon artyleryjskiego rozpoznania pomiarowego według etatu nr 08/555
• 8 Samodzielny batalion transportu samochodowego według etatu nr 08/524
• kompania sanitarna według etatu nr 08/513
• ruchome warsztaty artyleryjskie według etatu nr 08/514
• 38 piekarnia polowa według etatu nr 08/525
• warsztaty samochodowe według etatu nr 08/611
• ruchome warsztaty mundurowe według etatu nr 04/215
• 3249 Wojskowa Stacja Pocztowa według etatu nr 014/97W
• Polowa Kasa Banku Państwowego według etatu nr 04/16

Stan bojowy dywizji w dniu 10 maja 1945 roku liczył 5460 żołnierzy, w tym:

• dowództwo 5 DA i jednostki dywizyjne – 568,
• 10 Brygada Artylerii Polowej – 1215,
• 2 Brygada Artylerii Haubic – 1809,
• 3 Brygada Artylerii Haubic – 1868^[3].

Zgodnie z etatem 10 BAC miała posiadać trzydzieści sześć 152 mm haubicoarmat wz. 1937, natomiast brygady artylerii haubic po sześćdziesiąt 122 mm haubic wz. 1938 (M-30).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

• Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
• Mikołaj Plikus [red.]: Mała kronika ludowego Wojska Polskiego 1943-1973. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
• Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii, Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.