1964 w polityce

1964

Wydarzenia polityczne w 1964 roku.

Styczeń[edytuj | edytuj kod]

12 stycznia – w Zanzibarze wybuchła rewolucja, w wyniku której obalono sułtanat^[1].
30 stycznia - w Wietnamie Południowym doszło do przewrotu wojskowego,w wyniku którego władzę objął generał Khanh^[2]

6–11 lutego – na Cyprze wybuchły starcia pomiędzy ludnością grecką a turecką^[3].
29 lutego – rząd Polski Rzeczypospolitej Ludowej wystosował do rządów Belgii, Czechosłowacji, Francji, Holandii, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, Republiki Federalnej Niemiec, Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego memorandum (tzw. plan Gomułki), który zakładał zamrożenie zbrojeń lądowych w Polsce, Czechosłowacji i obu państw niemieckich^[4].

4 marca – siły UNFICYP powołane na mocy rezolucji 186 (1964) Rady Bezpieczeństwa ONZ, rozpoczęły działania mające na celu nadzór nad przestrzegania zawieszenia broni między cypryjskimi Grekami i cypryjskimi Turkami^[5].
14 marca – Antoni Słonimski doręczył kancelarii premiera Józefa Cyrankiewicza tzw. List 34. List krytykował politykę kulturalną prowadzą przez władze Polski Ludowej, która m.in. ograniczała wolność słowa i swobody obywatelskie^[4].
27 marca – Francja i Chińska Republika Ludowa nawiązały stosunki dyplomatyczne^[6].

15 kwietnia – w wyniku zamachu stanu nowym prezydentem Brazylii został generał Humberto de Alencar Castelo Branco^[3].
23 kwietnia – uchwalono ustawę o nieprzedawnianiu ścigania sprawców najcięższych zbrodni hitlerowskich^[4].
26 kwietnia – z połączenia Tanganiki i Zanzibaru powstała Zjednoczona Republika Tanganiki i Zanzibaru^[7].

2 lipca – prezydent Stanów Zjednoczonych Lyndon B. Johnson podpisał ustawę o prawach obywatelskich dla Murzynów^[8].
6 lipca – Malawi ogłosiło niepodległość^[3].
15 lipca – Leonid Breżniew został jednym z sekretarzy KC KPZR. Stanowisko przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej ZSRR przejął Anastas Mikojan^[3].
29 lipca – zmarła Wanda Wasilewska, polska działaczka komunistyczna^[4].

2 sierpnia – doszło do zbrojnego incydentu w Zatoce Tonkińskiej^[4].
7 sierpnia:
- zmarł przewodniczący Rady Państwa Aleksander Zawadzki^[4].
- kongres Stanów Zjednoczonych przyjął tzw. rezolucję tonkińską, wyrażając zgodę na czynny udział Stanów Zjednoczonych w wojnie wietnamskiej^[9].
12 sierpnia – nowym przewodniczącym Rady Państwa PRL został Edward Ochab^[4].

15 września – urodził się Robert Fico, premier Słowacji^[10].
17 września – cesarz Etiopii Hajle Syllasje I rozpoczął oficjalną wizytę w Polsce^[4].
21 września – Malta uzyskała niepodległość^[11].
26 września – Główny Urząd Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk zakazał współpracy z 12 sygnatariuszami Listu 34. W tej grupie znaleźli się m.in.: Stefan Kisielewski, Stanisław Mackiewicz, Antoni Słonimski, Melchior Wańkowicz. Jednocześnie ograniczono nakład „Tygodnika Powszechnego”, którego redaktorem naczelnym był Jerzy Turowicz – jeden z sygnatariuszy Listu 34^[3].

5 października – aresztowano Melchiora Wańkowicza, sygnatariusza „Listy 34”. Wańkowicza oskarżono o współpracę z Radiem Wolna Europa i przekazanie za granicę „materiałów godzących w Polskę”^[4].
14 października – Nikita Chruszczow zostaje odsunięty od władzy, nowym sekretarzem generalnym KPZR został Leonid Breżniew^[4].
14 października – Pokojową Nagrodę Nobla otrzymał Martin Luther King^[4].
15 października – Aleksiej Kosygin został mianowany premierem ZSRR^[12].
16 października – Chińska Republika Ludowa przeprowadziła pierwszy próbny wybuch bomby atomowej^[4].
20 października – zmarł Herbert Hoover, prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 1929–1933^[4].
24 października – Zambia proklamowała niepodległość^[4].
26 października – rozpoczął się proces Melchiora Wańkowicza^[4].
29 października – Zjednoczona Republika Tanganiki i Zanzibaru przyjęła nazwę Republika Tanzanii^[7].

3 listopada – Lyndon B. Johnson wygrał wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych^[4].
9 listopada – Sąd Wojewódzki w Warszawie skazał Melchiora Wańkowicza na 1,5 roku więzienia za „propagowanie materiałów oczerniających i poniżających PRL”^[4].
20 listopada – rozpoczął się proces w sprawie „afery mięsnej”. Głównym oskarżonym został Stanisław Wawrzecki, dyrektor Stołecznego Przedsiębiorstwa Miejskiego Handlu Mięsem^[4].
21 listopada – papież Paweł VI zamknął III sesję soboru watykańskiego^[3].
27 listopada – Jacek Kuroń i Karol Modzelewski zostali usunięci z Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej^[4].

↑ Tomasz Leszkowicz: Co wydarzyło się 12 stycznia?. histmag.org, 2017-01-12. [dostęp 2017-12-06].
↑ PrzemysławP. Benken PrzemysławP., Ofensywa Tet 1968, 2010, s. 52, ISBN 978-83-11-11952-9 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Oxford Wielka Encyklopedia Świata. T. 20. Poznań: Oxford Educational, 2006, s. 263, 265. ISBN 83-7425-500-5.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v Kalendarz dat 1964. dzieje.pl. [dostęp 2017-12-06].
↑ Siły Pokojowe Organizacji Narodów Zjednoczonych na Cyprze United Nations Peacekeeping Force in Cyprus. unic.un.org.pl. [dostęp 2017-12-06].
↑ Chiny i Francja uczciły 50. rocznicę nawiązania stosunków dyplomatycznych. polish.cri.cn, 2014-03-28. [dostęp 2017-12-06].
↑ ^a ^b Tanzania. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-12-06] .
↑ Mateusz Pielka: 50 lat swobód obywatelskich dla Afroamerykanów w USA. histmag.org, 2014-07-02. [dostęp 2017-12-06].
↑ Marta Kozak: Co posłużyło Amerykanom za pretekst oficjalnego przystąpienia do wojny wietnamskiej?. histmag.org, 2014-08-07. [dostęp 2017-12-06].
↑ Robert Fico. vlada.gov.sk. [dostęp 2018-03-17]. (ang.).
↑ Malta. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-12-06] .
↑ Aleksej Nikolajevich Kosygin. archontology.org. [dostęp 2017-12-06]. (ang.).