Świerzowa Polska
| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2014-12-31) | 2202[2] |
| Strefa numeracyjna | 13 |
| Kod pocztowy | 38-457[3] |
| Tablice rejestracyjne | RKR |
| SIMC | 0347577[4] |
Położenie na mapie gminy Chorkówka  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego  | |
 49°40′31″N 21°41′39″E/49,675278 21,694167[1] | |
| Strona internetowa | |
Świerzowa Polska – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Chorkówka[5][4], nad rzeką Jasiołką w odległości 6 km od Krosna. Graniczy z miejscowościami: Dobieszyn, Szczepańcowa, Zręcin, Żarnowiec i miastem Krosno.
W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Od 1 stycznia 1999 roku Krosno zostało miastem powiatowym, a Rzeszów stolicą województwa podkarpackiego, do którego obecnie Świerzowa Polska należy.
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0347583 | Budy | część wsi |
| 0347590 | Jastrzęby | część wsi |
| 0347608 | Kmiecie | część wsi |
| 0347614 | Podskale | część wsi |
| 0347620 | Pogwizdów | część wsi |
| 0347637 | Ulica | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1419. Świerzowa Polska powstała w dorzeczu Jasiołki w XIV wieku za panowania króla Kazimierza Wielkiego. Była to średnio zamożna wieś, w której według danych z 1536 roku było 7 kmieci, 5 zagrodników, karczma, dwór, folwark, młyn i staw rybny. Miejscowość była własnością Jacka Borkowskiego i Magdaleny ze Strzałkowskich. 18 lutego 1808 – wieś znalazła się w posiadaniu rodziny Trzecieskich. Kupił ją Jan Michał Trzecieski (1774-1842), od Jacka i Magdaleny ze Strzałkowskich Borkowskich, protoplasta miejsteckiej linii Trzecieskich.
W 1943 roku w lesie opodal miejscowości doszło do potyczki oddziału "Stacha" należącego do Gwardii Ludowej z oddziałem niemieckim. Zginęło kilku gwardzistów[6].
Po roku 1918 Świerzowa Polska znalazła się w gminie Jedlicze i liczyła 785 mieszkańców. Obecnie Świerzowa Polska jest drugą co do liczby mieszkańców wsią w gminie Chorkówka, liczy 2191 mieszkańców oraz 400,85 ha powierzchni.
Nazwa wsi[edytuj | edytuj kod]
Kształtowanie się nazwy wsi:
Świerzowa Polska – drugi człon odróżnia miejscowość od znajdującej się w pobliżu Świerzowej Ruskiej.
Ochotnicza Straż Pożarna[edytuj | edytuj kod]
Wydarzeniem, które dało początek Ochotniczej Straży Pożarnej w Świerzowej Polskiej był pożar, który powstał w maju 1945 r. w zabudowaniach Kazimierza Krzysztyniaka, na skutek uszkodzonych przewodów kominowych. Sprzyjający silny wiatr przeniósł ogień na sąsiednie budynki i z dymem poszło całkowicie 6 budynków mieszkalno-gospodarczych, a 6 budynków zostało częściowo uratowanych.
W akcji ratowniczej brała udział ludność wsi oraz żołnierze Armii Czerwonej, którzy w tym czasie stacjonowali na lotnisku w Krośnie. Akcja ratownicza prowadzona była przy pomocy prymitywnego sprzętu jak wiadra, garnki, łopaty, a i to w niewystarczającej ilości, przy równoczesnym braku wody. Toteż mimo ofiarnej pracy ludzi, ogień zniszczył wieloletnia pracę rolników. Doświadczeni klęską pożaru mieszkańcy wsi, a w szczególności Władysław Materowski, Andrzej Kisiołek i Józef Szubra, którzy zatrudnieni byli w Zakładowej Straży Pożarnej przy Krośnieńskich Zakładach Lniarskich wystąpili z inicjatywą zorganizowania Ochotniczej Straży Pożarnej w Świerzowej Polskiej.
OSP została w 1945 r. powołana do życia. Nie brakowało chętnych do wstąpienia do OSP, lecz brak odpowiedniego sprzętu był powodem, że OSP w pierwszych latach po II wojnie światowej nie przejawiała większej aktywności. W roku 1949 działalność OSP mocno się ożywiła. Wybrano nowy zarząd, do którego weszli: Andrzej Kisiołek, Władysław Materowski, Józef Szubra, Józef Zajdel, Henryk Ginalski, Władysław Adamik, Eugeniusz Szajna, Karol Szydło i Władysław Półchłopek.
W lutym 2011 OSP Świerzowa miała 2 członków honorowych, 31 członków czynnych i 10 członkiń Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej. Obecnie OSP Świerzowa zwiększyła liczbę wyjazdów. Remiza jest cały czas odnawiana i remontowana[7].
MKS Krosno[edytuj | edytuj kod]
Przez wieś biegną trasy linii MKS Krosno: "7", "11", "18" i "N1".
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 138062
- ↑ Strona urzędu gminy - statystyka. chorkowka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-13)].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1270 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Józef Bolesław Garas „Oddziały Gwardii Ludowej i Armii Ludowej 1942 – 1945” Wydawnictwo MON 1971 str. 365
- ↑ http://www.ospswierzowapolska.pl/ Ochotnicza Straż Pożarna w Świerzowej Polskiej – oficjalna strona internetowa jednostki
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Świerzowa Polska (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 679.
- Portal Urzędu Gminy Chorkówka
| Wsie | |
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
