Đorđe Martinović

Đorđe Martinović
Ђорђе Мартиновић
Data urodzenia

1928

Data i miejsce śmierci

6 września 2000
Kruševac

Zawód, zajęcie

rolnik

Narodowość

serbska

Đorđe Martinović (ur. 1928[1], zm. 6 września 2000 w Kruševacu[2]) – serbski rolnik z Kosowa. Martinović był ofiarą upokorzenia, kiedy był leczony z powodu urazów spowodowanych włożeniem rozbitej butelki po piwie do odbytu. Rzekomy napad dwóch zamaskowanych Albańczyków na rolnika przyczynił się do znacznego pogorszenia relacji pomiędzy Albańczykami a Serbami. Sprawa Martinovicia była najszerzej dyskutowaną sprawą karną w Jugosławii, szczegółowo omawianą w mediach[3].

Serb został ranny 1 maja 1985[2]. Według pierwszego zeznania, Martinović miał zostać zaatakowany przez dwóch (według innego źródła przez trzech[4]) zamaskowanych Albańczyków[5]. W szpitalu rolnik wycofał swoje zeznania i przyznał się, że butelkę włożył sam podczas wykonywania aktu autoerotycznego. Pomimo ujawienia nowej wersji wydarzeń, incydent wykorzystali politycy nacjonalistyczni do przeprowadzenia ataków na ludność albańską mieszkającą w Kosowie. Swoje oburzenie przeciwko atakowi Albańczyków na serbskiego rolnika wyraził również prezydent Serbii Slobodan Milošević. Lekarze zostali oskarżeni o zaprzeczeniu pierwszej wersji wydarzeń[6]. Przywódcy Kosowa uważali, że Martinović sam się okaleczył[3].

W wyniku incydentu i powstałej wówczas nagonki przeciwko Albańczykom 21 stycznia 1986 grupa belgradzkich intelektualistów złożyła petycję, wzywającą do zniesienia autonomii Kosowa, nadanej w 1974[7].

W dyskusjach wbicie butelki piwa do odbytu porównano do nabijania na pal Serbów podczas panowania Imperium Osmańskiego w Serbii[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Poseta Americi Sreda: Na vest o smrti Djordja Martinovica. Kosovski mucenik. rastko.rs, 2007-10-04. [dostęp 2021-06-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-29)]. (serb.).
  2. a b Mučenik s Kosmeta. glas-javnosti.rs, 2000-09-08. [dostęp 2021-06-01]. (serb.).
  3. a b Henry Kamm: In One Yugoslav Province, Serbs Fear the Ethnic Albanians. nytimes.com, 1986-04-28. [dostęp 2021-06-01]. (ang.).
  4. Boose 2002 ↓, s. 85.
  5. Benson 2011 ↓, s. 205.
  6. Boose 2002 ↓, s. 85–86.
  7. a b Boose 2002 ↓, s. 86.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Leslie Benson: Jugosławia. Historia w zarysie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2011. ISBN 978-83-233-3202-2.
  • Lynda E. Boose. Crossing the River Drina: Bosnian Rape Camps, Turkish Impalement, and Serb Cultural Memory. „Chicago Journals”. 28, 2002. (ang.).