Áurea
 | |||||
| |||||
| Przydomek: Capital Polonesa do Brasil[1] | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stan | |||||
| Mezoregion | |||||
| Mikroregion | |||||
| Gmina | Áurea | ||||
| Data założenia | 1906 | ||||
| Prawa miejskie | 24 listopada 1987 | ||||
| Burmistrz | Gilson Martovicz (2008) | ||||
| Powierzchnia | 158,291[2] km² | ||||
| Populacja (2010) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy | 54 | ||||
| Kod pocztowy | 99835-000 | ||||
Położenie na mapie Rio Grande do Sul  | |||||
Położenie na mapie Brazylii  | |||||
 27°41′52″S 52°02′56″W/-27,697778 -52,048889 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Áurea (wym. [ˈawɾeɐ]) – miasto i gmina w Brazylii, w stanie Rio Grande do Sul. Znajduje się w mezoregionie Noroeste Rio-Grandense i mikroregionie Erechim.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Założenie osady datuje się na rok 1906, kiedy to w ten region napłynęli polscy imigranci. Pierwsi osadnicy przybyli do Brazylii w poszukiwaniu lepszego życia, a na miejscu zajęli się rolnictwem. Wielu z nich, ze względu na niewielki obszar nadający się do uprawiania ziemi, pracowało przy prowadzonych przez rząd Brazylii budowach dróg.
Szacuje się, że gminę uformowali w 90% Polacy, w 5% Włosi, w 2% Niemcy, a w 3% Ciemnoskórzy[4].
Miasto początkowo nosiło nazwę Rio Marcelino, zaś w 1918 roku przyjęło nazwę Treze de Maio (Trzynasty maja). Dwadzieścia lat później nazwę miasteczka ponownie zmieniono, tym razem na Princesa Isabel, dla uczczenia księżniczki Izabeli Brazylijskiej. W 1944 roku przyjęto nazwę Vila Áurea (Złote Miasto) na pamiątkę Złotej Ustawy (Lei Áurea), która w 1888 roku zniosła w Brazylii niewolnictwo. Jednocześnie nawiązuje do dolnośląskiego miasta Złotoryja, z którego okolic pochodziła znaczna część osadników.
W roku 1980 zrodził się pomysł wyodrębnienia politycznego Áurei, który forsował między innymi miejscowy wikariusz Josef Wajnar. Pomimo pewnych trudności prawnych, stanowe Zgromadzenie Legislacyjne przyjęło 24 listopada 1987 roku ustawę nr 8419, która przyznała gminie niezależność.
W roku 2022 dzięki staraniom Fabricio Vicroskiego (Wichrowskiego) i wsparciu BRASPOL - Centralnej Reprezentacji Wspólnoty Brazylijsko-Polskiej, Instytutu Języka Polskiego oraz Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" język polski stał się językiem urzędowym w gminie Aurea[5][6].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Obecnie Áureę zamieszkuje ponad 3,5 tysiąca osób.
W 2008 roku produkt krajowy brutto na jednego mieszkańca miasteczka wynosił 12 200,41 reali[7].
Kultura[edytuj | edytuj kod]
W mieście żywa jest pamięć o polskich korzeniach – odbywa się Festa Nacional de Czarnina (Festiwal czerniny)[8], a do zwiedzania udostępniono Dom Imigranta (Casa do Imigrante, muzeum ze sprzętami Polonii z początku XX wieku)[9] oraz muzeum miejskie João Modtkowskiego (Museu Municipal João Modtkowski) o tematyce nawiązującej do ludności pochodzenia polskiego[10].
Patronką miejscowej parafii katolickiej jest Matka Boska Częstochowska[9].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Símbolos e Brasão do Municipio. Áurea, Prefeitura Municipal de Áurea. [dostęp 2012-08-14]. (port.).
- ↑ territorial oficial. riogrande.com.br. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-23)]..
- ↑ Censo Populacional 2010.
- ↑ História – Áurea.
- ↑ Brazylia: język polski – językiem urzędowym w gminie Aurea. L24.lt/pl, 2022. [dostęp 2022-07-28].
- ↑ Urszula Abucewicz: W "chłopskim eldorado" za równikiem żyje 1,5 mln Polaków. Polski został językiem urzędowym. 2023-01-30. [dostęp 2023-01-31].
- ↑ Produto Interno Bruto a preços correntes e Produto Interno Bruto per capita. Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística, 2008. s. 87. [dostęp 2016-10-08].
- ↑ 14ª Festa Nacional da Czarnina. [w:] Prefeitura Municipal de Áurea [on-line]. Áurea, 2012-06-02. [dostęp 2012-08-14]. (port.).
- ↑ a b Casa do Imigrante. [w:] Prefeitura Municipal de Áurea [on-line]. Áurea. [dostęp 2012-08-14]. (port.).
- ↑ Museu Municipal João Modtkowski. [w:] Prefeitura Municipal de Áurea [on-line]. Áurea. [dostęp 2012-08-14]. (port.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Histórico. [w:] Prefeitura Municipal de Áurea [on-line]. Áurea. [dostęp 2012-08-14]. (port.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Dariusz Dudek: „Polska stolica Brazylii” – Áurea, wioska, w której mówią polszczyzną z XIX wieku. pl.aleteia.org, 2023-07-10. [dostęp 2023-07-11].