Yves Tanguy
Yves Tanguy (Parijs, 5 januari 1900 – Woodbury (Connecticut), 15 januari 1955) was een Franse kunstschilder. Vrijwel al zijn schilderijen behoren tot het surrealisme.
Biografie[bewerken | brontekst bewerken]
Tanguy werd geboren in Parijs, zijn ouders waren van Bretonse afkomst. Op 18-jarige leeftijd ging hij als matroos varen op de Franse koopvaardijvloot. Van zijn 20e tot zijn 22e diende hij als dienstplichtig militair bij de Franse infanterie. Na het voltooien van zijn dienstplicht leidde hij een zwerversbestaan waarbij hij continu van baan wisselde. Zijn leven maakte een ingrijpende wending toen hij in 1924, bij toeval, een schilderij van de Italiaanse surrealist Giorgio de Chirico zag hangen. Tanguy, die tot dan toe nog nooit een penseel had vastgehouden, was op slag verliefd geworden op de schilderkunst en hij begon meteen zelf ook te schilderen.
Tanguy volgde geen enkele opleiding maar was een autodidact die zich binnen een jaar een hoog niveau van olieverf schilderen wist aan te leren. In 1925 deed hij mee aan een expositie en niet veel later kwam hij in aanraking met het surrealistisch genootschap, een club waartoe ook andere schilders als Salvador Dali, Joan Miró en Max Ernst behoorden. Ook kreeg Tanguy een contract bij de beroemde criticus en kunsthandelaar André Breton. Tanguy kreeg een vast salaris als hij 12 schilderijen per jaar maakte, deze schilderijen gingen dan naar Breton die ze vervolgens verkocht.
Helaas slaagde Tanguy er niet om het minimum van 12 schilderijen te halen. Dit was vooral te wijten aan Tanguys kleine appartement waarin maar een schilderij tegelijk kon drogen. Tanguy gebruikt namelijk de glaceertechniek, een techniek waarbij de verf, die laag voor laag werd aangebracht, eerst moest drogen. Bovendien stond Tanguy bekend als een bezeten perfectionist die helemaal opging in de details van zijn schilderijen. Toen Tanguy aan het eind van het jaar nog maar 8 schilderijen af had, verbrak Breton het contract. Tanguy weigerde vanaf dat moment nog langer commercieel werk te doen en koos voor een bohemiense levensstijl.
In de jaren 30 begon het surrealisme steeds minder populair te worden, en Tanguys reputatie als kunstschilder liep achteruit. In 1938 trad hij in het huwelijk met de Amerikaanse kunstenares Kay Sage. Dit was voor de Tanguy de reden om naar de Verenigde Staten te emigreren, een land waar het surrealisme nog wel populair was. In de Verenigde Staten beleefde Tanguy zijn meest succesvolle en meest productieve periode. In deze tijd maakte hij ook zijn beroemdste werken. Tanguy overleed in 1955 aan een hersenbloeding.
Schilderstijl[bewerken | brontekst bewerken]
Tanguy maakte tijdens zijn gehele carrière nagenoeg stilistisch identieke schilderijen. Hij had een geheel eigen manier van schilderen ontwikkeld waarmee hij wezenlijk afweek van de andere surrealisten. Terwijl de andere surrealisten ervoor kozen om bestaande voorwerpen en zeer herkenbare figuren op vreemde wijze met elkaar te combineren, koos Tanguy voor volledig abstracte voorwerpen. De schilderijen van Tanguy zijn overigens niet abstract, maar juist een zeer figuratieve en extreem realistisch geschilderde weergave van een abstracte voorstelling.
Een schilderij van Tanguy bestaat vaak uit een enorm vlak landschap, vaak een soort woestijn, waarbij de horizon erg vaag is. Hierdoor lijkt het landschap eindeloos ver te zijn. Voor het landschap gebruikt Tanguy maar een soort kleur, vaak grijs en bruin. Door de vele overgangen van licht naar donker, slaagt hij erin een enorme diepte in het landschap te creëren. In het immense lege landschap staan allerlei vreemde objecten, figuren of abstracte voorwerpen. De vormen van deze objecten variëren van glad en rond tot hoekig en langwerpig. Door grote voorwerpen op de voorgrond te plaatsen en kleinere op de achtergrond ontstaat er wederom een enorme diepte. De figuren hebben vaak felle kleuren waardoor ze tegen de achtergrond afsteken, vaak hebben ze ook extreem lange schaduwen.
Iedere poging tot analyse van de vormen is gedoemd te mislukken omdat Tanguy de voorwerpen volledig vanuit het onderbewuste van de geest tevoorschijn liet komen. Tijdens het maken van de schets tekende hij de vormen vaak met zijn ogen dicht, zonder er bij na te denken. Er zit dan ook geen enkele andere betekenis achter. Heel soms zijn er wel vormen te herkennen, zoals een vishengel of een amoebe, maar deze gelijkenis berustte, volgens Tanguy, op louter toeval.