Watermaal-Bosvoorde

Watermaal-Bosvoorde
Watermael-Boitsfort
Gemeente in België Vlag van België
Watermaal-Bosvoorde (België)
Watermaal-Bosvoorde
Geografie
Gewest Vlag België België
Arrondissement Brussel-Hoofdstad
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere 		12,97 km² (2021)
63,16%
16,78%
20,05%
Coördinaten 50° 48' NB, 4° 25' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid 		25.392 (01/01/2023)
45,92%
54,08%
1958,03 inw./km²
Leeftijdsopbouw
0-17 jaar
18-64 jaar
65 jaar en ouder 		(01/01/2023)
19,78%
59,48%
20,74%
Buitenlanders 21,49% (01/01/2022)
Politiek en bestuur
Burgemeester Olivier Deleuze (Ecolo)
Bestuur Ecolo-Groen, MR-GM
Zetels
Ecolo-Groen
DéFI
MR-GM
PS-sp.a
GMH
 27
12
7
6
3
1
Economie
Gemiddeld inkomen 21.039 euro/inw. (2020)
Werkloosheidsgraad 11,3% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
1170 		Deelgemeente
Watermaal-Bosvoorde
Zonenummer 02
NIS-code 21017
Politiezone Ukkel/W-B/Oudergem
Hulpverleningszone DBDMH
Website www.watermaal-bosvoorde.be
Detailkaart
ligging in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Foto's
Gemeentehuis
Gemeentehuis
Portaal  Portaalicoon   België

Watermaal-Bosvoorde (Frans: Watermael-Boitsfort) is een plaats en gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De gemeente telt ruim 25.000 inwoners.

De gemeente ligt in het zuidoosten van het gewest en de zuidelijke helft van het grondgebied wordt bestreken door het Zoniënwoud. Het is daarmee een van de minst verstedelijkte gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de enige gemeente in het gewest waar de bevolking niet toeneemt. De gemeente is ontstaan uit de plaatsen Watermaal in het noorden en Bosvoorde in het zuiden.

De gemeente grenst met de klok mee aan Ukkel, Brussel-stad (namelijk het Ter Kamerenbos), Elsene, Oudergem (allemaal Brussels Hoofdstedelijk Gewest), een klein stukje Overijse, Hoeilaart en een klein stukje Sint-Genesius-Rode (allemaal Vlaams-Brabant).

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

De geschiedenis van de plaats gaat terug tot de Karolingische periode. Het gebied was een van de eerste ontgonnen gebieden in Zoniënwoud. De oprichting van een kerk in Watermaal zou teruggaan tot het einde van de 10de eeuw. Paus Celestinus III bevestigde in 1193 in een brief het bezit van de kerk van Watermaal aan Onze-Lieve-Vrouwkapittel van Kamerijk. Rond 1270 werd ze afgestaan aan de priorij Hertoginnedal. Vanuit moederparochie Watermaal zouden later de omliggende parochies ontstaan. Ook wereldlijk was Watermaal belangrijk voor zijn omgeving. De jurisdictie van de schepenen van Watermaal, afhankelijk van de meierij van Rode, besloeg een omvangrijk gebied en omvatte naast Watermaal ook de plaatsen Bosvoorde, Oudergem, Etterbeek, Sint-Pieters-Woluwe, Stokkel en Kraainem.

Waar Bosvoorde eerst nog een klein gehuchtje was, won de plaats in de middeleeuwen snel aan belang, al bleef het afhankelijk van Watermaal. De heren van Brabant kozen Bosvoorde, dat aan de rand van het woud gelegen was, als uitvalsbasis voor hun jacht. In de vallei van de Woluwe werd het jachthuis van Bosvoorde opgericht, verdedigd door de vijvers die zich daar bevonden. Vanaf de 13de eeuw verscheen de naam Bosvoorde. Rond 1282 richtte Jan I er een kapel op, gewijd aan Sint-Hubertus, patroonheilige van de jagers. Bosvoorde fungeert de volgende eeuw vaak als logeerplaats voor het hertogelijk hof tijdens de jacht en de plaats groeit verder uit. Ook Keizer Karel V kwam hier jagen en verbleef soms in de priorij van Groenendaal. Onder volgende heren werd het hof soms verlaten en later opnieuw betrokken. In 1584 werd het kasteel van Bosvoorde vernield, maar rond 1600 werd het hersteld. In de loop van de 17de eeuw werd het nogmaals vernield, maar keurvorst Maximiliaan Emanuel liet het tegen 1700 opnieuw opbouwen. In de 17de eeuw verbond een steenweg Bosvoorde via Groene Jager met Brussel. Deze weg liep in zuidelijk richting naar Groenendaal en later ook naar Terhulpen.

De betere ontsluiting zorgde voor verdere ontwikkeling en ook het gebied op het plateau tussen Watermaal en Bosvoorde en de hellingen van de Woluwe raakte meer ontgonnen. De Ferrariskaart uit de jaren 1770 toont een ontgonnen gebied in het Zoniënbos, met in het noorden Watermaal en in het zuiden Bosvoorde. De bevolking groeide en tegen het laatste decennia van de 18de eeuw telde Watermaal meer dan 300 inwoners, terwijl Bosvoorde er al meer dan 1.200 telde. Ondertussen verloor Bosvoorde zijn belang voor de prinselijke jacht.

Op het einde van het ancien régime werden onder het Franse bewind in de laatste jaren van de 18de eeuw de gemeenten gecreëerd en Watermaal en Bosvoorde werden gescheiden en werden beide zelfstandige gemeenten. Verschillende kerkelijke goederen werden verbeurd verklaard. Toen een paar jaar later de erediensten werden hersteld, werd Bosvoorde een zelfstandige parochie. In 1811 werden de gemeenten Watermaal en Bosvoorde samengevoegd tot één gemeente.[1] Het bleef nu een arme landelijke gemeente. De komst van de spoorlijn Brussel-Namen zorgde voor een ontsluiting van de gemeente. In 1863 werd het gehucht Oudergem afgesplitst als zelfstandige gemeente. Vanaf het einde van de 19de eeuw werd de gemeente gesaneerd en nieuwe wegen moesten de bereikbaarheid verbeteren. In de eerst helft van de 20ste eeuw zorgde de aanleg van tuinwijken als Floréal en Le Logis voor een groei van de gemeente.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

CBR Building (Brodzki, Lambrichs, 1970).

Kerkgebouwen[bewerken | brontekst bewerken]

Sint-Clemenskerk.

Beschermd erfgoed[bewerken | brontekst bewerken]

Politiek[bewerken | brontekst bewerken]

Het gemeentebestuur zetelt in het gemeentehuis van Watermaal-Bosvoorde.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976[bewerken | brontekst bewerken]

Partij 10-10-1976[2] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[3] 14-10-2012[4] 14-10-2018
Stemmen / Zetels % 29 % 27 % 27 % 27 % 27 % 27 % 27 % 29
FDF1/LB2/DéFI3 39,831 14 34,21 12 35,791 12 24,391 8 36,272 11 35,812 11 33,142 10 22,193 7
PS1/PS-sp.a Cause Commune2 12,931 3 9,491 2 11,911 3 9,761 2 10,641 2 12,261 3 8,961 2 10,832 3
ECOLO1/Ecolo-Groen2 - 7,621 1 9,411 2 11,341 3 25,661 7 20,91 6 23,592 7 34,572 12
PRL1/MR2/MR-GM3 14,261 4 16,51 5 15,91 4 14,381 4 - - 13,732 3 19,883 6
PSC1/cdH2/GMH3 19,921 6 18,191 6 - - - 12,392 3 17,693 5 6,103 1
Gestion Municipale - - 18,3 5 18,37 6 23,72 7 15,99 4 - -
VK-WA-BO1 / Wabo-OK2 8,621 2 7,571 1 6,931 1 5,562 1 3,722 0 - - -
FORUM - - - 10,57 3 - - - -
Anderen(*) 4,43 0 6,43 0 1,77 0 5,63 0 - 2,66 0 2,90 0 6,44 0
Totaal stemmen 17.357 17.097 16.034 14.893 14.474 14.800 14.248 14.712
Opkomst % 88,29 87,15 85,01 88,15 85,19
Blanco en ongeldig % 2,89 3,31 3,52 2,97 5,03 3,61 3,42 3,91

(*) 1976: PCB-KPB (4,43%) 1982: UDRT-RAD (4,16%), PC-KP (2,01%), PTB-PVA (0,26%) / 1988: EVA / 1994: FN (3,76%), PLUS (1,07%), UNIE (0,53%), PTB-PVA (0,27%) / 2006: FNB (2,66%) / 2012: UniBelgium (1,93%), CJV (0,97%) / 2018: PP (3,52%), NosVotes (2,42%), X²YZ (0,50%)

Representativiteit[bewerken | brontekst bewerken]

Voor Watermaal-Bosvoorde, net zoals voor de andere gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, geldt dat het aantal kiezers in verhouding tot het aantal inwoners erg laag ligt, zowel absoluut als in vergelijking met de rest van het land. Dit is het gevolg van het hoge aandeel niet Belgische inwoners (ook al kunnen deze onder bepaalde voorwaarden over gemeentelijk stemrecht beschikken). Daarnaast ligt ook het aantal kiezers dat niet komt opdagen, ondanks de stemplicht, erg hoog zodat het totaal aantal uitgebrachte stemmen, inclusief ongeldige en blanco, in de 19 gemeenten van het gewest slechts 44,66% van het aantal inwoners bedraagt. Watermaal-Bosvoorde scoort duidelijk beter met een verhouding van 58,63% uitgebrachte stemmen/inwoners.

Verhouding kiezers/inwoners en absenteïsme bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012[bewerken | brontekst bewerken]

  • Watermaal-Bosvoorde: 68,81% (kiezers/inw.) - 14,81% (absenteïsme)
  • Totaal Brussels Gewest : 53,89% (kiezers/inw.) - 17,14% (absenteïsme)

Ter vergelijking:

  • Vlaamse provinciehoofdsteden: 69,30% (kiezers/inw.) - 12,12% (absenteïsme)
  • Waalse provinciehoofdsteden: 69,04% (kiezers/inw.) - 17,31% (absenteïsme)

Burgemeesters[bewerken | brontekst bewerken]

Demografische ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

  • Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners
van jaar tot jaar
Op 1 januari
1992 tot heden
Aantal[5]
1992 24.595
1993 24.367
1994 24.430
1995 24.543
1996 24.764
1997 24.905
1998 24.949
1999 24.742
2000 24.773
2001 24.609
2002 24.652
2003 24.420
2004 24.298
2005 24.314
2006 24.056
2007 24.121
2008 24.131
2009 24.166
2010 24.260
2011 24.249
2012 24.303
2013 24.467
2014 24.408
2015 24.454
2016 24.619
2017 24.871
2018 25.012
2019 25.184
2020 25.332
2021 25.221
2022 25.187
2023 25.392

Bekende personen[bewerken | brontekst bewerken]

Geboren in Watermaal-Bosvoorde[bewerken | brontekst bewerken]

Inwoners[bewerken | brontekst bewerken]

  • Hergé, Belgisch striptekenaar, woonde in de Delleurlaan
  • Rik Wouters, Belgisch kunstschilder en beeldhouwer, woonde in de Dennebosstraat, overleed in Nederland maar werd begraven in Bosvoorde
  • Paul Collaer, Belgisch musicoloog en pianist, woonde in de Drie Lindenstraat en overleed te Bosvoorde
  • Caroline Pauwels (1964-2022), voormalige rector van de Vrije Universiteit Brussel.[6]
  • Paula Sémer (1925 - 2021), Belgische TV presentatrice en actrice.

Partnersteden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Watermael-Boitsfort van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Watermaal-Bosvoorde&oldid=67390996"