Wagashi

Wagashi
Zomerse wagashi
Land Vlag van Japan Japan
Streek Oost-Azië
Hoofdingrediënt(en) suiker
Gang tussendoor
Type wagashi
Gegeten met matcha (groene thee)
Portaal  Portaalicoon   Eten en drinken
Japan

Wagashi (和菓子, wa-gashi) is een brede verzamelnaam voor een aantal traditionele Japanse delicatessen en zoetwaren, die zijn verheven tot echte kunstwerken. Vaak worden ze in combinatie met matcha (groene thee) geserveerd tijdens een theeceremonie. Met name de soorten die gemaakt worden uit mochi (kleefrijstcake), anko (rodebonenpasta) en fruit. Normaliter worden wagashi gemaakt uit plantaardige traditionele Japanse ingrediënten.[1]

Herkomst[bewerken | brontekst bewerken]

Een kopje matcha (groene thee) met wagashi op een zwart gelakt dienblad

De naam wagashi is een samenstelling van wa (和) en kashi (菓子). Kashi betekent snoep, maar oorspronkelijk betekende het eigenlijk fruit en noten. Met de toenemende suikerhandel tussen China en Japan werd suiker tegen het einde van de Muromachi-periode een veelgebruikt ingrediënt. Door de introductie van thee en dimsum werd het creëren van wagashi voor theeceremonies erg populair tijdens de Edo-periode in Japan.[2]

Kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]

Kenmerkend voor wagashi is ook dat deze zoveel mogelijk traditionele Japanse ingrediënten bevatten. Denk aan (kleef)rijstmeel, anko (zoete rodebonenpasta), sojabonen, en dus suiker. In tegenstelling tot veel westerse zoetigheid wordt er daarbij ook vrijwel geen boter, eieren, of melk bij gebruikt. Chocolade of vanille zie je er ook maar weinig in terug. In plaats daarvan wordt er gekozen voor matcha (groene thee), koffie, yomogi (wijde alsem) of subtiele fruitsmaken van natuurlijke smaakstoffen.[1] Populaire toppings voor over de wagashi zijn kinako (geroosterd sojameel) en kuromitsu (bruine suikersiroop).

Het maken van wagashi is doorgaans veel werk en wordt gezien als een echte kunstvorm. Voor Japanners zijn de wagashi kleine kunstwerken, die zowel het jaargetijde vertegenwoordigen waarin de wagashi wordt gemaakt als de bescheiden cultuur van Japan. Wagashi zijn vaak erg gedetailleerd ontworpen met gebruik van seizoensgebonden en natuurlijke motieven, zoals bladeren en bloemen om de verschillende objecten van de natuur in de vier seizoenen van Japan weer te geven. De soorten worden meestal vernoemd naar poëzie, historische gebeurtenissen of elementen uit de natuur.

De wagashi worden vaak verkocht in speciale winkels, vergelijkbaar met de banketbakkerijen in Nederland. Ze worden gegeven als cadeau tijdens feestdagen, maar kunnen ook gebruikt worden als traktatie om uit te delen aan gasten. Verschillende plaatsen in Japan hebben wagashi met een unieke smaak als hun lokale specialiteit. Vaak worden ze na een (zaken)reis als souvenir voor thuis meegenomen.

Soorten[bewerken | brontekst bewerken]

Een bord met zes wagashi
Wagashi geserveerd met matcha thee
Zomerse wagashi

Vaak wordt de namagashi (生菓子) geassocieerd met wagashi, maar dat is een groep welke onderdeel is van de brede verzamelnaam wagashi. Er zijn nog veel meer soorten wagashi, zoals de bekende mochi, daifuku, dango, taiyaki en manjū.

Indeling[bewerken | brontekst bewerken]

Wagashi wordt ingedeeld naar bereidingsmethode en het vochtgehalte. Het vochtgehalte is erg belangrijk, omdat het de houdbaarheid beïnvloedt. Zo moet namagashi gegeten worden rond de dag van de bereiding, maar kan higashi lang meegaan. De indeling is als volgt:[1][3][4][5]

  • Namagashi (生菓子, let. verse zoetwaren) is kneedbaar — vochtpercentage: 30% of hoger,
    voorbeeld: mochi, daifuku, dorayaki, sommige soorten dango, manjū, taiyaki, yokan, anmitsu
    • Jō namagashi (上生菓子) of nerikiri
    • Mochi mono (もち物) — gemaakt van mochiko (kleefrijstmeel) of geplette rijst
    • Mushi mono (蒸し物) — gevormd en dan gestoomd
    • Yaki mono (焼き物) — gebakken
      • Hiranabe mono (平なべ物) — gebakken in een platte pan of op een plaat
      • Ōbun mono (オーブン物) — uit de oven
    • Nagashi mono (流し物) — in gelei
    • Neri mono (練り物) — gekneed
    • Age mono (揚げ物) — gefrituurd
  • Han namagashi (半生菓子, let. half verse zoetwaar) is half-kneedbaar — vochtpercentage: 10% – 30%,
    voorbeeld: monaka, angashi, amanattō, (o)shiruko / zenzai
    • An mono (あん物)
    • Oka mono (おか物) — verschillende delen samengebracht
    • Yaki mono (焼き物) — gebakken
      • Hiranabe mono (平なべ物) — gebakken in een platte pan of op een plaat
      • Ōbun mono (オーブン物) — uit de oven
    • Nagashi mono (流し物) — in gelei
    • Neri mono (練り物) — gekneed
  • Higashi (干菓子, let. droge zoetwaar) is hard en niet kneedbaar — vochtpercentage: 10% of lager,
    voorbeeld: konpeito, goshiki-ito, rakugan, zuurtjes, lolly's, arare, senbei (Japanse zoutjes)
    • Uchi mono (打ち物) — gegoten in een mal
    • Oshi mono (押し物) — samengedrukt
    • Kake mono (掛け物)
    • Yaki mono (焼き物) — gebakken
    • Ame mono (あめ物) — snoepgoed

Voorbeelden[bewerken | brontekst bewerken]

Naam Japans Omschrijving[1][6] Afbeelding
Akumaki kleefrijstcake gekookt in loog en omwikkeld door bamboe-blad,

oorspronkelijk uit Kyushu en gegeten tijdens het jongensfestival (Tango no Sekku) op 5 mei

Anmitsu あんみつ gekoelde kanten-blokjes geserveerd met anko, fruit,

kuromitsu en mochi-balletjes

Amanattō gestoofde en gedroogde azukibonen of andere bonen met suiker (amanattō en nattō zijn niet verwant)
Daifuku 大福
let. veel geluk 		algemene term voor mochi gevuld met een zoete vulling ( meestal anko )
Dango だんご klein, plakkerig, zoet balletje van mochiko (kleefrijstmeel), traditioneel met 3 tot 5 bolletjes op een brochette gestoken en per drie stokjes geserveerd
Dorayaki どら焼き rond, plat gebakje bestaande uit twee plakjes castellacake met anko ertussen
Gokabou gezoete cake gemaakt van rijst gemengd met suiker
Ikinari dango gestoomd broodje met een vulling van zoete aardappel en anko,

oorspronkelijk uit Kumamoto

Imagawayaki zoete vulling ( meestal anko ) omhuld door een gebakken deeglaag in de vorm van een schijf
Konpeito kristalsuikergoed
Kuri kinton gezoete mix van gekookte en gepureerde kastanjes
Manjū 饅頭 of

まんじゅう

gestoomde cakes met een zoete vulling ( meestal anko ) omhuld door een bloemdeeg,

verkrijgbaar in vele vormen zoals esdoornblad (momiji-manjū), perziken, konijnen en matsutake (松茸) paddenstoelen

Mochi 餅 rijstcake gemaakt van mochiko (kleefrijstmeel) en traditioneel van geplette kleefrijstkorrels ( mochigome )
Monaka anko-vulling ingeklemd tussen twee delicate en knapperige zoete rijstcrackers
Shiruko /

oshiroko / zenzai

おしるこ /

ぜんざい

warm dessert gemaakt van anko in een vloeibare soepvorm, met kleine mochi stukjes erin drijvend
Rakugan kleine, zeer stevige en zoete cake die is gemaakt van rijstmeel en mizuame
Taiyaki たい焼き een zoete vulling ( meestal anko ) omhuld door een gebakken deeglaag, maar dan in de vorm van een vis, vergelijkbaar met imagawayaki
Uirō gestoomde cake gemaakt van rijstmeel (joshinko)[7] en suiker, vergelijkbaar met mochi
Yatsuhashi dunne vellen gyūhi ( gezoete mochi ), verkrijgbaar in verschillende smaken, zoals kaneel,

en gevouwen tot een driehoek rond een bolletje vulling,

oorspronkelijk uit Kioto

Yōkan 羊羹 een van de oudste wagashi, een stevig blok anko, verhard met agaragar en extra suiker
Yubeshi ゆべし een mengsel van rijstmeel, suiker en sojasaus dat is gestoomd,

komt voor als plak of gevuld in een uitgeholde yuzu (Japanse citrus)

Galerij met voorbeelden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. ↑ a b c d Joyce, Wagashi: Traditioneel Japans snoepgoed. The Sushi Times (1 mei 2019). Geraadpleegd op 7 maart 2022.
  2. ↑ (en) Kayoko Hirata Paku, Wagashi Guide: History of Japanese Confectioneries. Just One Cookbook (13 maart 2019). Geraadpleegd op 9 april 2022.
  3. ↑ (en) Niki Nakayama, Wagashi Guide: 15 Types of Japanese Sweets. MasterClass (24 februari 2022). Geraadpleegd op 9 april 2022.
  4. ↑ (en) Wagashi: Traditional Japanese Confectionery that Delights the Senses. TOKYO RESTAURANTS GUIDE| find your restaurants and attractions in Tokyo. Geraadpleegd op 9 april 2022.
  5. ↑ (en) Kayoko Hirata Paku, Varieties of Wagashi (Traditional Japanese Sweets). Just One Cookbook (17 oktober 2019). Geraadpleegd op 9 april 2022.
  6. ↑ What is Mochi? Beginner’s Guide with 17 Types of Mochi. www.byfood.com. Geraadpleegd op 11 maart 2022.
  7. ↑ (en) 100% Pure Japan, Shiratamako vs Mochiko vs Joshinko: What Are the Differences?. 100% PURE JAPAN (26 december 2020). Geraadpleegd op 22 maart 2022.
  • Aoki, Naomi (2000-10), 図説 和菓子の今昔 Zusetsu wagashi no konjyaku. 株式会社淡交社 Tankosha Publishing Co., Ltd. ISBN 978-4-473-01762-8.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wagashi&oldid=64079533"