Tram van Genève

Een Cityrunner op lijn 18.

De tram van Genève is een van de vormen van openbaar vervoer in deze Zwitserse stad. Het tramnetwerk wordt uitgebaat door het openbaarvervoersbedrijf Transports Publics Genevois.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Al in 1862 werd in Genève de eerste paardentramlijn geopend. In 1894 werd begonnen met de elektrificatie. In 1900 en 1901 nam Compagnie Genevoise des Tramways Electriques (CGTE) twee grote tramexploitanten over. CGTE bouwde de normaalspoorlijnen om tot meterspoor en elektrificeerde het volledige netwerk. Ook werden er veel nieuwe lijnen aangelegd. Door de opkomst van de autobus, begon het tramnet in de jaren twintig te krimpen. In 1969 is alleen lijn 12 (9 km) nog overgebleven. Vanaf 1995 wordt het netwerk opnieuw opgebouwd. In dat jaar werd lijn 13 in gebruik genomen. In 1998 werd lijn 16 geopend, in 2004 kwam lijn 15 erbij en in 2005 werd lijn 17 in gebruik genomen. Op 15 december is de verlenging van tramlijn 17 naar Annemasse, in Frankrijk, in dienst gekomen.[1]

Heden[bewerken | brontekst bewerken]

In december 2022 is het metersporige tramnet ongeveer 33 kilometer lang en telt het tramnet 83 haltes. Het netwerk wordt bediend door vijf lijnen. De lijnen 12 en 17 rijden van het oosten (haltes 'Moillesulaz'/'Annemasse-Parc Montessuit') naar het centrum. Vanaf daar gaan de lijnen 12 en 17 naar het zuiden (haltes 'Lancy-Bachet-Gare' en 'Lancy-Pont-Rouge-Gare'). Lijn 15 is een noord (halte 'Nations') - zuid (halte 'Palettes') lijn. Deze lijn werd in december 2023 verlengd tot de halte 'ZIPLO'. De lijnen 14 en 18 vertrekken vanuit het westen (haltes 'Meyrin-Gravière'/'CERN') naar het centrum. Tramlijn 14 gaat dan met een boog terug naar het westen (halte 'Bernex-Vally'). Tramlijn 18 gaat naar het zuiden op dezelfde route als tramlijn 12 maar rijdt verder door tot halte 'Palettes', waar overgestapt kan worden op lijn 15.

De tramlijnen 18 en 15 vormen een lus, waarbij overgestapt wordt bij 'Palettes'.

De tram wordt geëxploiteerd door stadsvervoerbedrijf Transports publics genevois (TPG). In 2018 vervoerde TPG 90,926 miljoen mensen per tram.

Twee gekoppelde Düwag-ABB-Vevey trams.

Materieel[bewerken | brontekst bewerken]

In de periode 1987-1989 kocht het vervoerbedrijf bij Düwag-ABB-Vevey 46 enkelgelede trams met een lagevloer over een deel van de lengte. 22 wagens zijn in het midden van de jaren negentig verlengd tot dubbelgelede trams. Bombardier heeft in 2004-2005 21 zevendelige Cityrunners gebouwd voor de TPG.

In januari 2010 werd bekend dat het vervoersbedrijf bij Stadler Rail 32 zesdelige Tangos heeft besteld. Ook werd een optie voor nog eens 14 trams resp. 10 trams geplaatst.

De Düwag-Brown, Boveri & Cie-Vevey-trams zijn eenrichtingswagens. De Cityrunners trams en de nieuwe Tango trams zijn tweerichtingtrams.

Lijnen[bewerken | brontekst bewerken]

 12  Lancy-Bachet-Gare – De-Staël – Carouge-Rondeau – Ancienne – Carouge-Marché – Armes – Blanche – Augustins – Pont-d'Arve – Plainpalais – Place de Neuve – Bel-Air – Molard – Rive – Terrassière – Villereuse – Genève-Eaux-Vives-Gare – Amandolier – Grange-Canal – Grange-Falquet – Grangettes – Place Favre – Peillonnex – Graveson – Moillesulaz
14 Bernex-Vailly - Luchepelet - Pré-Marais - P+R Bernex – Confignon-Croisée – La Dode – Onex-Salle Communale - Bandol – Les Esserts – Petit-Lancy-Place – Quidort – Jonction – Palladium – Stand – Bel-Air – Coutance – Gare Cornavin – Lyon – Poterie – Servette – Vieusseux – Bouchet – Balexert – Avanchet – Blandonnet – Jardin-Alpin-Vivarium – Forumeyrin – Vaudagne – Meyrin-Gravière
15 ZIPLO - Le Rolliet - Curé-Baud - Palettes – Lancy-Piscine – Grand-Lancy-Place du 1er-Août – Lancy-Mairie – Lancy-Pont-Rouge-Gare/Étoile – Pictet-Thellusson – Industrielle – Acacias – Uni-Mail – Plainpalais – Cirque – Stand – Mercier/Goulart (halte per richting) – Gare Cornavin – Môle – Butini – Maison de la Paix – College Sismondi – Nations
17 Lancy-Pont-Rouge-Gare – Lancy-Pont-Rouge-Gare/Étoile – Pictet-Thellusson – Industrielle – Acacias – Uni-Mail – Plainpalais – Bel-Air – Molard – Rive – Terrassière – Villereuse – Genève-Eaux-Vives-Gare – Amandoller – Grange-Canal – Grange-Falquet – Grangettes – Place Favre – Peillonnex – Graveson – Moillesulaz – Gaillard-Libération – Gaillard-Millet – Croix d'Ambilly – Annemasse-Parc Montessuit
18 Palettes - Pontets - Trèfle-Blanc - Lancy-Bachet-Gare – De-Staël – Carouge-Rondeau – Ancienne – Carouge-Marché – Armes – Blanche – Augustins – Pont-d'Arve – Plainpalais – Place de Neuve – Bel-Air – Coutance – Gare Cornavin – Lyon – Poterie – Servette – Vieusseux – Bouchet – Balexert – Avanchet – Blandonnet – Jardin-Alpin-Vivarium – Bois-du-Lan – Meyrin-Village – Hôpital de La Tour – Maisonnex – CERN

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie Trams in the canton of Geneva van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.