Theodor Kewitsch

Theodor Kewitsch
Volledige naam	Carl Theodor Kewitsch
Bijnaam	Teodor Kiewicz
Geboren	3 februari 1834
Overleden	18 juli 1903
Land	Duitsland
Nevenberoep	dirigent, organist, trombonist, onderwijzer, muziekrecensent
Instrument	orgel, trombone
Leraren	Ferdinand Theodor Kewitsch, W. Maslon
Portaal    Muziek

Carl Theodor Kewitsch (soms ook: Karl Theodor Kewitsch, of Pools: Teodor Kiewicz) (Posilge (West-Pruisen), nu: Żuławka Sztumska, deelgemeente van Dzierzgoń, 3 februari 1834 – Berlijn, 18 juli 1903) was een Duitse componist, dirigent, organist, trombonist, onderwijzer en muziekrecensent. Hij was een zoon van de organist Ferdinand Theodor Kewitsch, die in 1831 in Posilge (West-Pruisen) onderwijzer was.^[1][2]

Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]

Klewitsch kreeg zijn eerste muziekles van zijn vader en van een mhr. W. Maslon.^[3] Hij begon zijn muzikale carrière rond 1854 als trombonist in de militaire muziekkapel van het Infanterie Regiment nr. 21 "von Borcke" (4. Pommersches) in Bydgoszcz, dat toen nog Bromberg heette.^[4][5] Aldaar bewerkte hij ook de Pruisische militaire mars nr. 20, oorspronkelijk van Catterino Cavos in dienst van de Russische Tsaar gecomponeerd, eerst voor trompetterkorps en later voor harmonieorkest.^[4] Deze mars werd presenteermars van het eveneens in Bromberg gestationeerde veldartillerie regiment nr. 53.^[4]

Later was hij onderwijzer en organist in Wabcz, nu deelgemeente van Stolno, in Schwetz, nu: Świecie, in Graudenz, nu: Grudziądz en vanaf 1866 hoofd aan het Koninklijke Katholieke lerarenopleidingsinstituut (Königliches Katolisches Schullehrer-Seminar) in Berent, nu: Kościerzyna.^[3][5] In 1887 verhuisde hij naar Berlijn en was daar muziekrenzensent van de nieuwe militairmuziek-krant (Neue Militärmusiker-Zeitung) en van de Hannoversche Musikerzeitung.^[3][5]

Naast talrijke bewerkingen van klassieke muziek (bijvoorbeeld Georg Friedrich Händel: Halleluja uit "Messias", voor militaire muziekkapellen)^[6] schreef hij ook eigen werk, vooral vocale muziek (koormuziek) en marsen voor harmonieorkest.^[3][5]

Composities[bewerken | brontekst bewerken]

Werken voor orkest[bewerken | brontekst bewerken]

• - Balli uit de opera "Cinna" van Carl Heinrich Graun, voor 2 dwarsfluiten, 2 hobo's, 2 fagotten, 2 hoorns en strijkkwintet bewerkt en nieuw geïnstrumenteerd door Theodor Kewitsch^[7]

Werken voor harmonieorkest[bewerken | brontekst bewerken]

• 1897: - Zwei altenglische Militärmärsche, voor trompetterkorps of harmonieorkest, bewerkt door Theodor Kewitsch
• 1898: - Pruisische militaire mars nr. 20 van Catterino Covas, bewerkt en nieuw geïnstrumenteerd door Theodor Kewitsch
• - Erster Marsch des Kurhannoverschen Garde Regiments van Johann Christian Bach voor harmonieorkest, bewerkt door Theodor Kewitsch
• - Zweiter Marsch des Kurhannoverschen Garde Regiments van Johann Christian Bach voor harmonieorkest, bewerkt door Theodor Kewitsch
• - Kreuzritter-Fanfare, van Richard Henrion (1854–1940) voor fanfaretrompetten en harmonieorkest^[8], bewerkt door Theodor Kewitsch

Vocale muziek[bewerken | brontekst bewerken]

Werken voor koor[bewerken | brontekst bewerken]

• 1869: - Sex Hymnos ecclesiasticos in Polonia usitatos, op. 2
• 1869: - Missa de Beata Maria Virginae, op. 3 - opgedragen aan: Collegio Mariano Pelplinensi
• 1869: - Missa de apostolis, voor gemengd koor, op. 5
• 1871: - Quatuor Antiphonae de Beata Maria Virgine, quatuor vocibus inaequalibus, voor gemengd koor, op. 7
• 1873: - Missa de Spiritu sancto: vocibus virorum concinenda, voor gemengd koor, op. 15
• 1883: - Beim Becherklang ertönt Gesang, voor gemengd koor - tekst: I. Pleß
• 1883: - Der Sonntag ist gekommen, ein Sträußchen auf den Hut, voor gemengd koor - tekst: August Heinrich Hoffmann von Fallersleben
• 1883: - Die Fahne rauscht, aus tiefstem Herzesgrunde erschalle laut, voor gemengd koor - tekst: Karl Heinemann
• 1895: - Drei Veilchen pflückt ich am Wiesenrand, voor gemengd koor - tekst: Paul Risch
• 1897: - Auswahl von Kirchenliedern für katholische Schulen, voor jeugd- of schoolkoor
• - Das Laub fällt von den Bäumen
• - O laßt mich weiter zieh’n
• - Stern des Abends
• - Verschneit liegt rings die ganze Welt
• - Magnificat, voor gemengd koor^[9]
• - Sechs Wanderlieder, voor mannenkoor, op. 17 - tekst: Ludwig Uhland
  1. Lebewohl
  2. Scheiden und Meiden
  3. In der Ferne
  4. Morgenlied
  5. Nachtreise
  6. Heimkehr
• - Volks-Festgesang Deutschlands, voor gemengd koor (of mannenkoor)^[10]

Liederen[bewerken | brontekst bewerken]

• 1890: - Mein Herzchen, polka-mazurka voor zangstem en piano^[11]

Kamermuziek[bewerken | brontekst bewerken]

• - 2 Tonstücke, voor viool, altviool (of cello) en piano, op. 63

Werken voor piano[bewerken | brontekst bewerken]

• 1891: - Für fröhliche Kreise, dansalbum
• - Deutsche Kaiser-Huldigungs-Hymne, op. 60

Publicaties[bewerken | brontekst bewerken]

• Eine Sammlung Kleiner Orgelstücke in den modernen Tonarten, 1871.
• Rede des Seminarmusiklehrers Th. Kewitsch aus Berent (West-Preußen), gehalten auf der 4. General-Versammlung des Cäcilien-Vereins in Cöln am 11. Aug. 1873, in: CVO 1873 / 10, pp. 93-95
• Kurzgefaßte Choral-Gesanglehre für angehende Chorsänger, Organisten und Schullehrer, Lintz, 1873. 95 p.
• Jahresbericht des Diöcesan-Cäcilien-Vereins Culm pro 1875 erstattet von dem Diöcesan-Präses, CVO 1876 / 06, pp. 53 - 54
• Wegweiser, Selbstverl., 1901. 49 p.

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

• Zenona Rondomańska: Teodor Kiewicz (1834-1903). Nauczyciel, organista i kompozytor, w: Nauczyciele muzyki na Pomorzu i Kujawach, pod red. A. Kłaput-Wiśniewskiej, Bydgoszcz 2008, pp. 23-32.
• Jerzy Szwankowski: Kształcenie muzyczne uczniów Królewskiego Katolickiego Gimnazjum w Chojnicach w latach 1815-1920, w: Nauczanie muzyki na Pomorzu i Kujawach, pod red. A. Kłaput-Wiśniewskiej, Bydgoszcz 2007.
• Kształcenie muzyczne uczniów Królewskiego Katolickiego Gimnazjum w Chojnicach w latach 1815-1920, w: Nauczanie muzyki na Pomorzu i Kujawach, pod red. A. Kłaput-Wiśniewskiej, Bydgoszcz 2007.
• Wolfgang Suppan, Armin Suppan (1994), Das Neue Lexikon des Blasmusikwesens, 4. Ausgabe. Blasmusikverlag Schulz GmbH, Freiburg-Tiengen, p. 371. ISBN 3-923058-07-1. Geraadpleegd op 22 april 2014.
• Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 1. Teil - Eine historische Plauderei zwischen Regimentsmusiken und Trompeterkorps rund um die deutsche Marschmusik, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 213 S.
• Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 2. Teil - Sammlung und Dokumentation, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 1977, 161 S.
• Joachim Toeche-Mittler: Armeemärsche, 3. Teil - die Geschichte unserer Marschmusik, 2. Auflage, Neckargmünd, Kurt Vowinckel Verlag, 1977,
• Paul Frank, Wilhelm Altmann: Kurzgefasstes Tonkünstler Lexikon : für Musiker und Freunde der Musik, Regensburg: Gustave Bosse, 1936, 730 p.
• Karl Lustner: Totenliste des Jahres 1903 die Musik betreffend, in: Monatshefte fur Musikgeschichte, 1904, p. 125
• Review van bewerkingen en instrumentatie van sakrale muziek door Theodor Kewitsch in: Der Kirchenchor, XV. Jahrgang 1885 › XV. Jg. 1885, Nr. 2 (15. März)
• Teodor Kiewicz (Kewitsch), in: Bibliografii Polskiej Estreicherów, pp. 114

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

• (pl) Biografie op de internetpagina van de "Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy"
• (de) Korte biografie
• Bladmuziek van Theodor Kewitsch op de website van het International Music Score Library Project