Sichuanhua
| Sichuanhua | ||||||||
 | ||||||||
| Verspreiding | ||||||||
| Naam (taalvarianten) | ||||||||
| Vereenvoudigd | 四川话 | |||||||
| Traditioneel | 四川話 | |||||||
| Pinyin | Sìchuānhuà | |||||||
| Wade-Giles | Szŭ4-ch'uan1-hua4 | |||||||
| ||||||||
Het Sichuanhua is een dialect van het Mandarijn dat tot het Zuidwest-Mandarijn (西南官话) behoort. Het dialect wordt voornamelijk gesproken in de Chinese provinciestad Chongqing, provincie Guizhou en provincie Sichuan.
Het dialect wordt door 120 miljoen mensen gesproken.
Classificatie[bewerken | brontekst bewerken]
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Het Sichuanhua dat in de Song-dynastie werd gesproken, verschilt heel erg van het Sichuan dat van de Yuan-dynastie tot nu wordt gesproken. Tijdens de Song-dynastie werd het Zuidwest-Mandarijn samen met het Sichuanhua, "Xiyu 西语" genoemd. Omdat er tussen de Zuidwest-Mandarijnse dialecten weinig verschillen waren. Door de invallen van de Jurchen en de Mongolen daalde het aantal inwoners van Sichuan. Pas in de late Qing-dynastie groeide de bevolking. Aan het begin van de Qing-dynastie woonden er maar 500.000 mensen in Sichuan. Tegenwoordig wonen er zo'n 87.250.000 mensen.
Kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]
Het Sichuanhua wordt gekenmerkt door het weglaten van een paar klanken van het Standaardmandarijns in pinyin. Namelijk de beginklanken: [zh-], [ch-] en [sh-].
Voorbeeld:
- "zhìshāng" 智商, wat IQ betekent, wordt in het Sichuan uitgesproken als "zǐsāng"
Ook de beginklank [n-] verandert, namelijk in [l-]. Deze klankverandering komt niet voor in het dialect Chengdu. De eindklanken: [-ing] en [-in] uit het Standaardmandarijns worden veranderd in [-eng] en [-en].
De [w-] wordt [v-] en de klanken [in], [en] en [an] krijgen in het Sichuan een [ng-] erbij.
Voorbeeld:
- "an" 安, wat rust betekent, wordt veranderd in [ngan].
In het kort:
- zh- > z-
- ch- > c-
- sh- > s-
- n- > l-
- w- > v-
- -an > -eh van "bed"
- -ing > -eng
- -in > -en
- in > ngin
- en > ngen
- an > ngan
Enkele woorden[bewerken | brontekst bewerken]
| Sichuan woorden | |||
| Nederlands | Sichuanhua in Nederlands fonetische spelling | Sichuan in pinyin | Standaardmandarijn in pinyin |
|---|---|---|---|
| vrouw | Nuu-wie | X 女 | nü 女 |
| zelf | Dz Dz | zi zi 自己 | zìjǐ 自己 |
| wat? | Sum Moh? | X 什么 | shénme 什么 |
| door | Dzaauw | zāo 遭 | bèi 被 |
| vragen | Wen | X 问 | wèn 问 |
| lastig | Maa Fen | mafen 麻烦 | máfan 麻烦 |
| zien | K'en | X 看 | kān 看 |