Chinese renminbi

Renminbi
Land	China
Verdeling	1 yuan = 10 jiǎo = 100 fēn
ISO 4217-code	CNY
Afkorting of valutateken	RMB, ￥
Wisselkoers	1 EUR = 7,839 CNY 1 US$ = 7,121 CNY (22 dec. 2023)
Portaal    Economie

De Chinese renminbi is de officiële valuta van de Volksrepubliek China. "Renminbi" betekent "geld van het volk" en de term werd voor het eerste gebruikt in 1949. Het is een geldig betaalmiddel op het vasteland van China, behalve Hongkong en Macau. In Hongkong en Macau worden respectievelijk de Hongkongse dollar en de pataca gebruikt.

De bij de valuta renminbi behorende munteenheid heeft een aparte naam, de yuan. De afkorting RMB (en ook de ISO 4217-standaard CNY) worden ook als eenheid gebruikt. De eenheid wordt in een intern-Chinese context ook wel aangeduid met een teken dat gelijk is aan het yenteken.

De yuan is wellicht de eerste met decimale onderverdeling.^[1] Daarnaast was China de eerste cultuur die metalen (koperen) munten in gebruik nam (3e eeuw v.Chr.) en ook de eerste die papieren geld gebruikte (9e eeuw n.Chr.).^[1]

Uitspraak[bewerken | brontekst bewerken]

De (munt)eenheid van renminbi is yuan (元), in spreektaal meestal kuai (塊 / 块) genoemd. Een yuan is verdeeld in tien jiao (角) of mao (毛 - "veer") in de spreektaal, en een jiao bestaat uit tien fen (分). Fen zijn zo weinig waard dat ze bijna niet gebruikt worden in de steden, behalve in de grote supermarkten.

Taal[bewerken | brontekst bewerken]

Op alle recente munten staat vereenvoudigd Chinees en hanyu pinyin. Op alle recente bankbiljetten staat vereenvoudigd Chinees, hanyu pinyin, Mongools, Tibetaans, Oeigoers en Zhuangyu.

Munten en biljetten[bewerken | brontekst bewerken]

Renminbi bestaat in munten en papiergeld. Er zijn munten van 1, 2 en 5 fen, van 1, 2, en 5 jiao, en van 1 yuan. De munten van 2 jiao worden bijna niet meer gebruikt.

Briefjes zijn er van 1, 2 en 5 jiao, en van 1, 2, 5, 10, 20, 50 en 100 yuan. Op de voorkant van alle yuanbiljetten van de recentste serie staat het portret van Mao Zedong, terwijl op de achterkant telkens een bekend Chinees gebouw of landschap staat. Er bestaan ook — heel kleine — briefjes van fen, maar deze worden weinig gebruikt.

Gouden munten zijn (anno 2008): 5, 10, 20, 25, 50, 100, 150, 200, 250, 300, 400, 450, 500, en 1 000 yuan.

Wisselkoers[bewerken | brontekst bewerken]

Koppeling met dollar[bewerken | brontekst bewerken]

De renminbi is lange tijd gekoppeld aan de Amerikaanse dollar. Van 1951 tot 1971 was de vastgestelde koers 2,46 renminbi per Amerikaanse dollar. In twee stappen werd de koers bijgesteld naar 1,50 renminbi in 1981. De Chinese economie was gericht op importsubstitutie en de overgewaardeerde renminbi maakte de import van buitenlandse productiemiddelen aantrekkelijk.

Vanaf eind jaren 80 is de export een grotere rol gaan spelen. Om de export te stimuleren had het land een zwakke munt nodig en de waarde devalueerde fors ten opzichte van de dollar. In 1994 kwam hieraan een einde en de wisselkoers bleef gedurende 10 jaar stabiel op 8,3 renminbi per dollar. De export groeide en het land kreeg een fors overschot op de handelsbalans. Amerikaanse en Europese economen en politici klaagden over de kunstmatige lage koers en wilden een duurdere renminbi.^[2] In juli 2005 kwam er een voorstel in de Amerikaanse Senaat om alle Chinese exportproducten te belasten met een invoerrecht van 27,5% als het land de koers van de renminbi in de komende zes maanden niet laat stijgen.^[2] Andere economen geven echter aan dat bijstellen van de koers weinig tot geen effect zal hebben op de Amerikaanse en Europese economieën, omdat bedrijven in dat geval hun toevlucht zouden zoeken naar andere Aziatische landen zoals Thailand en Vietnam.

Onder buitenlandse druk kwam er medio 2005 een wijziging in het wisselkoersbeleid. De vaste koers versus de dollar werd losgelaten en de renminbi ging zweven, maar binnen nauwe marges. Op 21 juli 2005 heeft de regering de waarde van de munt verhoogd met 2,1% ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Hierdoor is de koers veranderd van 8,2765 naar 8,1111 en de koers mag schommelen binnen een nauwe marge van 0,3%. In juli 2008 kwam even een einde aan de geleidelijk appreciatie vanwege de kredietcrisis en het negatieve effect op de Chinese export.^[3] Vanaf medio 2010 werd het oude beleid weer hersteld. Van juli 2005 tot juni 2013 is de renminbi met 34% duurder geworden versus de dollar en zelfs met 42% als rekening wordt gehouden met de inflatie.^[3] Het overschot op de buitenlandse handel is verminderd en ook de toestroom aan de internationale reserves van China is afgenomen. De onderwaardering van de renminbi is hiermee grotendeels verdwenen.^[3]

Op 11 augustus 2015 verlaagden de Chinese financiële autoriteiten de spilkoers van de renminbi van 6,11 naar 6,22 voor 1 dollar, een devaluatie van 1,9%.^[4] Rond die spilkoers mag de munt nog 2% bewegen. De centrale bank stelde de dagkoers vast, maar dat zal vanaf deze dag ook door de markt gebeuren, door te kijken naar de waarde ontwikkeling op de "offshore" markt.^[4] Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) heeft positief gereageerd op het laatste besluit.^[5] De devaluatie stimuleert de export van Chinese producten.

Koppeling aan mandje[bewerken | brontekst bewerken]

Op 11 december 2015 besloten de Chinese beleidsmakers de waardeontwikkeling van de renminbi niet langer uitsluitend te koppelen aan de Amerikaanse dollar.^[6] In het vervolg wordt de waarde bepaald aan de hand van een valutamandje, waaronder naast de dollar ook de euro en de yen, waardoor de renminbi een handelsgewogen valuta wordt.^[6] In de laatste jaren is de dollar sterker geworden en daardoor ook indirect de renminbi waardoor de concurrentiepositie van China op de wereldmarkt is verslechterd.^[6] Met deze beleidsaanpassing zal de wisselkoers van de renminbi dalen ten opzichte van de dollar, zeker als de appreciatie van de dollar doorzet.^[6]

Begin augustus 2019 zakte de waarde voor het eerst in 11 jaar onder de psychologische grens van 7 renminbi per dollar.^[7] Een zwakkere munt maakt Chinese producten aantrekkelijker voor buitenlandse afnemers. In een verklaring zei de Chinese centrale bank dat dit een reactie was op het handelsprotectionisme van de Verenigde Staten.^[7] Donald Trump heeft eerder gezegd vanaf 1 september 10% belasting te heffen op Chinese importgoederen ter waarde van US$ 300 miljard waar nog geen invoerheffingen voor gelden.^[7] Op 6 augustus bestempelde het Amerikaanse ministerie van Financiën China als valutamanipulator.^[8] China voldoet aan de Amerikaanse definitie omdat het moedwillig de waarde van de valuta ten opzichte van de dollar heeft beïnvloed om daarmee een oneerlijk concurrentievoordeel te behalen bij de internationale handel.^[8] Praktisch heeft dit weinig effect, maar het is een volgende stap in de escalerende moeizame handelsrelatie tussen beide landen.^[8]

Offshore renminbi[bewerken | brontekst bewerken]

De Volksbank van China introduceerde in 2010 een "offshore" markt voor de yuan. De handel in de offshore yuan vindt voornamelijk in Hongkong plaats en deze yuan is vrij verhandelbaar. Deze koers, met de afkorting CNH, mag in principe vrij bewegen ten opzichte van andere valuta zoals de Amerikaanse dollar. De officiële wisselkoers van de yuan, de "onshore" met de afkorting CNY, wordt dagelijks door de Chinese Centrale Bank vastgesteld.

Opname in SDR[bewerken | brontekst bewerken]

Vanwege het grote aandeel van China in de internationale handel heeft het IMF onderzoek gedaan naar de mogelijkheid de renminbi op te nemen in het mandje van de Speciale trekkingsrechten (SDR). China had in de periode 2010-2014 een aandeel van 11% in de wereldhandel.^[10] In het financiële verkeer wordt de renminbi echter veel minder gebruikt. Het wordt nog nauwelijks aangehouden in de officiële reserves, er staan weinig internationale obligaties uit in deze valuta en bij de internationale handel wordt het ook weinig gebruikt.^[10]

In december 2015 viel het besluit dat de renminbi tot het mandje van belangrijkste wereldvaluta gaat behoren.^[11] Op 1 oktober 2016 werd dit besluit effectief en toen kreeg de renminbi in de SDR een gewicht van 10,9%. De belangrijkste munt in de SDR blijft de dollar met 41,7% en de euro met bijna 31%. De yen en het Britse pond volgen met elk ruim 8%.^[11] Strikt genomen voldoet de renminbi nog niet aan alle officiële criteria: de munt is nog niet volledig vrij verhandelbaar en de Chinese Centrale Bank verstoort de vrije koersvorming van de munt. Verder is ook de vrije in- en uitstroom van de munt uit China nog beperkt.^[11] De opname in de SDR zal de internationale status van renminbi, ook als reservemunt, sterk verhogen.

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

• Bloomberg Waarde offshore yuan vs dollar (CNH)
• Bloomberg waarde onshore yuan vs dollar (CNY)
• (en) (de) (fr) Yuan Renminbi - Historische en actuele bankbiljetten van China (CNY / RMB) 1953-2019. Gearchiveerd op 1 september 2019. Geraadpleegd op 6 november 2019.
• (en) (de) (fr) Yuan FEC - Deviezencertificaten (FEC) van de Volksrepubliek China 1980-1994. Gearchiveerd op 4 juni 2023.

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

• Geschiedenis van de valuta van Tibet

Zie de categorie Money of the People's Republic of China van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.