René Clément

René Clément
René Clément en 1995
Volledige naam René Jean Clément
Geboren Bordeaux, 18 maart 1913
Overleden Monaco, 17 maart 1996
Geboorteland Vlag van Frankrijk Frankrijk
Jaren actief 1934 - 1975
Beroep Filmregisseur en scenarioschrijver
(en) IMDb-profiel
(nl) Moviemeter-profiel
(mul) TMDB-profiel
Portaal  Portaalicoon   Film

René Clément (Bordeaux, 18 maart 1913 - Monaco, 17 maart 1996) was een Frans filmregisseur en scenarioschrijver.

Leven en werk[bewerken | brontekst bewerken]

René Clément werd geboren als de zoon van een decorateur. Geënthousiasmeerd door het beroep van zijn vader vatte hij architectuurstudies aan. Al vroeg raakte hij gepassioneerd door het medium film en begon hij 16mm-films te maken. In 1933 draaide hij zijn eerste 35mm-film, César chez les gaulois, een korte tekenfilm. In 1934 ontmoette hij in zijn functie van regieassistent en mede-scenarioschrijver scenarioschrijver en hoofdrolspeler Jacques Tati op de set van de komische korte film On demande une brute. In 1936 werkten ze samen aan Soigne ton gauche, een eveneens in het boksmilieu gesitueerde komische korte film waarvan Clément de regie op zich nam. Tijdens zijn dienstplicht werd Clément operateur bij de service cinématographique des armées. Na zijn legerdienst verwezenlijkte hij nog enkele documentaire korte films zoals het in Jemen gesitueerde L'Arabie interdite (1937).

Succesrijke jaren veertig na de Tweede Wereldoorlog[bewerken | brontekst bewerken]

Na de oorlog maakte hij zijn langspeelfilmdebuut. Het Comité de libération du cinéma français (met leden als Jacques Becker, Jean-Paul Le Chanois en Louis Daquin) vonden Cléments korte film Ceux du rail (1942) zo geslaagd dat het Clément de opdracht gaf een film met documentaire inslag te maken over het verzet van de Franse spoorwegarbeiders tijdens de Duitse bezetting. De film heette heel toepasselijk La Bataille du rail (1946) en lokte zoveel kijkers dat Jean Cocteau Clément als regieassistent vroeg voor zijn 'fantastische' film La Belle et la Bête (1946). Nog datzelfde jaar leverde Clément Le Père tranquille af, een tragikomedie die zich eveneens in het milieu van het Franse verzet afspeelde en die de Franse filmkassa's nog harder deed rinkelen. Les Maudits (1947), zijn derde opeenvolgende succesfilm, was gesitueerd aan het einde van de Tweede Wereldoorlog maar speelde zich nu af in het milieu van vluchtende nazi's en collaborateurs. Jeune premier acteur Henri Vidal had zijn doorbraak te danken aan zijn rol van ontvoerde dokter in dit duikbootdrama. Clément sloot de jaren veertig af met Jean Gabin in de tragikomedie Au-delà des grilles die het goed deed bij het publiek en de Oscar voor beste niet-Engelstalige film behaalde in 1951.

Jaren vijftig: literatuurverfilmingen[bewerken | brontekst bewerken]

In het op een roman van Vicki Baum gebaseerd romantisch drama Le Château de verre (1950) beleefden de getrouwde Michèle Morgan en Jean Marais een kortstondige romance. Twee jaar later knoopte Clément opnieuw aan met het grote succes dankzij het meermaals bekroonde drama Jeux interdits, naar een succesroman van François Boyer. In deze vierde door de Tweede Wereldoorlog geïnspireerde film debuteerde een prille Brigitte Fossey op vijfjarige leeftijd.

In de loop van de jaren vijftig verfilmde Clément nog drie andere romans.

  • Hij verfilmde Monsieur Ripois et la Némésis, een postuum gepubliceerde roman van de vroeg gestorven Louis Hémon, onder de titel Monsieur Ripois (1954). Gérard Philipe vertolkte er de titelrol van een op den duur meelijwekkende vrouwenversierder.
  • Het naturalistisch drama Gervaise (1956) sloot nauw aan bij de roman L'Assommoir van Émile Zola en werd erg gesmaakt door het publiek. Maria Schell gaf gestalte aan de tragische neergang van de wasvrouw Gervaise, een op het Filmfestival van Venetië met de Coupe Volpi bekroonde vertolking.

Jaren zestig[bewerken | brontekst bewerken]

Clément zette de jaren zestig in met de psychologische thriller Plein Soleil (1960), de succesrijke verfilming van The Talented Mr. Ripley van thrillerspecialiste Patricia Highsmith en de doorbraakfilm van Alain Delon. De volgende jaren hernieuwden Clément en Delon nog tweemaal hun samenwerking in de komedie Quelle joie de vivre (1961) en in de thriller Les Félins (1964),

De ambitieuze superproductie Paris brûle-t-il? (1966) was een oorlogsfilm met sterk documentaire inslag. De film was bedoeld om de Bevrijding van Parijs in 1944 te herdenken. De laatste weken van de Tweede Wereldoorlog in Parijs werden nauwgezet in beeld gebracht, mede door een indrukwekkend lange Frans-Amerikaanse cast.

Jaren zeventig: vroegtijdige zwanenzang[bewerken | brontekst bewerken]

Net zoals hij deed met Anthony Perkins in This Angry Age, Stuart Whitman in Le Jour et l'Heure, Jane Fonda in Les Félins en onder meer Kirk Douglas in Paris brûle-t-il? deed Clément ook in zijn laatste films telkens een beroep op een Amerikaanse acteur die hij tegenover een Franse acteur castte. In Le Passager de la pluie (1970) speelde geheimagent Charles Bronson een kat-en-muisspel met Marlène Jobert als vrouw die haar aanrander vermoord heeft. Deze thriller deed het uitstekend aan de Franse filmkassa. Het ontvoeringsdrama La Maison sous les arbres (1971) voerde Faye Dunaway en Frank Langella op als een naar Parijs verhuisd Amerikaans koppel van wie de kinderen gekidnapt worden. In de misdaadfilm La Course du lièvre à travers les champs (1972) kruist een op de vlucht zijnde Jean-Louis Trintignant toevallig het pad van gangsterbaas Robert Ryan. De thriller La Baby-Sitter (1975) werd Cléments laatste film. Babyoppas Maria Schneider wordt samen met de baby ontvoerd door de werkloze actrice Sydne Rome en haar medeplichtige Vic Morrow. Daarna, op 63-jarige leeftijd, hield Clément zijn carrière voor bekeken.

Clément was een van de favoriete schietschijven van de aanhangers van de nouvelle vague die in hem een vertegenwoordiger van de 'qualité française', de 'cinéma de papa' zagen (net zoals Jean Delannoy, Claude Autant-Lara, Christian-Jaque en Gilles Grangier). Vooral François Truffaut had het op hem gemunt. Clément bleef gekwetst en verbitterd achter en vond dat zijn carrière hinder ondervonden had van de recensenten van de Cahiers du cinéma.

Clément overleed in 1996 op 82-jarige leeftijd in Monaco.

Filmografie[bewerken | brontekst bewerken]

Regieassistent[bewerken | brontekst bewerken]

Regisseur[bewerken | brontekst bewerken]

Langspeelfilms[bewerken | brontekst bewerken]

Korte films[bewerken | brontekst bewerken]

Prijzen en nominaties[bewerken | brontekst bewerken]

Prijzen[bewerken | brontekst bewerken]

Nominaties[bewerken | brontekst bewerken]

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

  • André Farwagi: René Clément, Paris, Seghers, 1967.
  • Denitza Bantcheva: René Clément, Éditions du Revif, 2008
  • Denitza Bantcheva (onder de leiding van): L'Âge d'or du cinéma européen, Éditions du Revif, 2011
  • Dossier Modernité de René Clément, in Positif n°612, februari 2012
  • Notice René Clément, volume van de "Célébrations nationales", Ministère de la Culture, 2013

Documentaire[bewerken | brontekst bewerken]

  • 2013: René Clément, témoin et poète (Alain Ferrari)
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=René_Clément&oldid=58144086"