Régis de la Haye

Régis de la Haye
De la Haye in 2023
Algemene informatie
Volledige naam dr. R.M. de la Haye
Geboren 1 maart 1945
Kerkrade
Nationaliteit Vlag van Nederland Nederland
Religie rooms-katholiek
Beroep theoloog, kerkhistoricus, journalist, archivaris, genealoog, diaken
Carrière
1970-1979 journalist La Dépêche du Midi
1980-2010 archivaris RHCL
1996- docent Grootseminarie Rolduc
1998- diaken Onze-Lieve-Vrouwebasiliek (vanaf 2016 tevens parochie Sint-Pieter)
Portaal  Portaalicoon   Religie
Geschiedenis

Régis de la Haye, geboren Delahaye[noot 1] (Kerkrade, 1 maart 1945), is een Nederlands theoloog, kerkhistoricus, journalist, archivaris, genealoog en diaken. Hij geldt als kenner van de rooms-katholieke liturgie, de bisschoppen van Maastricht (met name Sint-Servaas), de Sterre-der-Zeedevotie en de Abdij van Moissac. De la Haye doceert kerkgeschiedenis aan het Grootseminiarie Rolduc en is freelance schrijver en ere-archivaris aan het RHCL in Maastricht.

Biografische schets[bewerken | brontekst bewerken]

Familieachtergrond en opleiding[bewerken | brontekst bewerken]

Régis de la Haye werd in 1945 geboren in het Zuid-Limburgse Kerkrade als oudste zoon van Albert Delahaye (1915-1987) en Frieda Koene (1916-2000). Na hem volgden in het gezin nog vijf broers en een zuster. In 1946 verhuisde het gezin naar Nijmegen, waar zijn vader een aanstelling kreeg als adjunct-gemeentearchivaris en Régis de lagere school bezocht. Omdat Albert Delahaye controversiële historische theorieën ontwikkelde, met name met betrekking tot de vroege geschiedenis van Nijmegen, werd zijn leven in die stad gaandeweg onmogelijk.[noot 2] In 1957 verhuisde het gezin naar Zundert, waar Albert Delahaye tot zijn pensioen als archivaris zou blijven werken.[3]

Zijn zoon Régis vertrok in hetzelfde jaar naar het internaat van de paters van de Heilige Harten van Jezus en Maria in Breda-Ginneken, waar hij aan het Bisschoppelijk Klein Seminarie Ypelaar zijn middelbare schoolopleiding kreeg (1957-1964).[noot 3] Naar eigen zeggen had hij er een heerlijke tijd.[5] Na een tussenjaar aan het Europa Seminarie te Rothem bij Maastricht (1964-1965), studeerde hij theologie aan het Seminarie van de Mission de France te Fontenay-sous-Bois bij Parijs (1965-1969) en journalistiek aan de École supérieure de journalisme te Rijsel (1966-1967).[6]

Loopbaan[bewerken | brontekst bewerken]

Na zijn studie vestigde De la Haye zich in het Zuid-Franse Moissac als regionaal correspondent van het dagblad La Dépêche du Midi (1970-1979). Daarna keerde hij terug naar Nederland, waar hij korte tijd werkzaam was op het toenmalige gemeentearchief van Willemstad (Noord-Brabant). Tegelijkertijd volgde hij parttime een hogere archiefopleiding in Utrecht (1979-1980) en later ook nog in Den Haag (1995-1996). Van 1980 tot 2010 was hij als hoger archiefambtenaar/archivaris verbonden aan het Rijksarchief in Limburg te Maastricht, het tegenwoordige Historisch Centrum Limburg (HCL). Daarnaast studeerde hij theologie aan de Universiteit voor Theologie en Pastoraat in Heerlen, met als hoofdvak kerkgeschiedenis (1989-1994). In 1995 promoveerde hij aan de Katholieke Universiteit Nijmegen op een proefschrift over de abdij van Moissac, Apogée de Moissac. L'abbaye clunisienne Saint-Pierre de Moissac à l'époque de la construction de son cloître et de son grand portail. Sinds 1996 is dr. De la Haye docent kerkgeschiedenis en kunstgeschiedenis aan de opleidingen van het bisdom Roermond, het Grootseminarie Rolduc en de katechisten-opleiding Kairos, een opleiding voor vrijwilligers die pastoraal werk willen doen.[6]

Overige activiteiten[bewerken | brontekst bewerken]

Privéleven[bewerken | brontekst bewerken]

De la Haye woonde vijftien jaar in Frankrijk, onder andere in Parijs en Moissac. Hij ziet zichzelf als francofiel.[8] In 1975 trad hij te Mossiac in het huwelijk met de Française Ghislaine Georget. Het echtpaar heeft twee dochters en woont in het centrum van Maastricht.[6]

Bibliografie (selectie)[bewerken | brontekst bewerken]

De la Haye heeft vele tientallen publicaties op zijn naam staan. De onderstaande lijst is een keuze uit zijn werk. Tot de voornaamste uitgaven behoren: De bisschoppen van Maastricht (populair-wetenschappelijk overzicht, 1985), Apogée de Moissac (dissertatie, 1995) en Bisdom langs de Maas. Geschiedenis van de kerk in Limburg (redactie en twee bijdragen, 2009).[1][6][9]

  • 1980: De Koepelkerk van Willemstad.
  • 1982: 'Het klooster Hoog-Cruts, een grensgeval', in: De Maasgouw, jrg. 101, pp. 177-196.
  • 1983: Lijst van Latijnse woorden en uitdrukkingen voorkomende in de kerkregisters berustend in het Rijksarchief in Limburg te Maastricht, samengesteld ten behoeve van het genealogisch onderzoek (Serie Leergeld I, uitgegeven door de Sectie Genealogie van het LGOG), 86 blz.
  • 1983: Afkortingen van het Nederlandse oud schrift (Serie Leergeld II, uitgegeven voor de Sectie Genealogie van het LGOG), 48 blz.
  • 1983: 'Copiae Copiarum, literaire filiaties in de regionale geschiedschrijving', in: De Maasgouw, jrg. 102, pp. 182-187.
  • 1984: De Maas over. 2000 jaar vaste oeververbindingen in Maastricht (Vierkant Maastricht #4), 112 blz.
  • 1984-1986: 'Zes generaties geweermakers De La Haye', in: Limburgs Tijdschrift voor Genealogie, jrg. 12 (1984), pp. 65 -68; #13 (1985), pp. 61 -66; #14 (1986), pp. 15-22, 85-92, 101-112.
Zeven bisschoppen van Maastricht en Sint-Petrus (glas-in-loodvenster noordertransept Sint-Servaasbasiliek, Maastricht)
  • 1985: De bisschoppen van Maastricht (Vierkant Maastricht #5).
  • 1986: 'De latijnse school van Hoog-Cruts. Met een lijst van leerlingen', in: Publications de la Société Historique et Archéologique dans le Limbourg (PSHAL) jrg. 122, pp. 102-148.
  • 1986: 'Un héritage maastrichtois: le siège épiscopal de Liège', in: Bulletin de l'Institut Archéologique Liégeois, pp. 233-250 (online tekst op academia.edu).
  • 1987/1994/2005: Limburgse Voorouders. Handleiding voor genealogisch onderzoek in Limburg. Maastricht, 144 blz.
  • 1988: 'De proprium-kalender van de Sint-Servaaskerk te Maastricht', in: PSHAL, jrg. 124, pp. 88-144.
  • 1988: 'Humbertus historie herscheven', in: De Sint Servaas. Tweemaandelijks restauratie-informatie bulletin, #39/40, pp. 322-324; #41/42, pp. 326-328 (online tekst op academia.edu).
  • 1988: 'Op zoek naar de juiste datering van een ordinarius', in: Nederlands Archievenblad, #92, pp. 230-243.
  • 1989: 'Duizend jaar beoefening van de genealogie in Limburg', in: PSHAL jrg. 125, pp. 211 -245.
  • 1990: 'Geschiedenis van de Maastrichtse Heiligdomsvaart', in: Hemelse Trektochten (Vierkant Maastricht #16), pp. 107-122 (online tekst op academia.edu).
  • 1991: 'Nieuws over Domitianus, bisschop van Maastricht (6e eeuw)', in: De Maasgouw, jrg. 110, pp. 31-34.
  • 1992: 'Martinus van Tongeren, een negentiende-eeuwse heilige?', in: Magister Artium. Onderwijs, kerk en kunst in Limburg. Opstellen Br. Sigismund Tagage aangeboden bij zijn zeventigste verjaardag, pp. 221-231. Sittard (online tekst op academia.edu).
  • 1992: 'De opgravingen van de Place Saint-Lambert te Luik', in: De Maasgouw, jrg. 111, pp. 261-268.
  • 1993: Inventaris van de archieven van de heerlijkeid en de schepenbank Wijlre 1464-1797 (1816).
  • 1993: 'Abraham Saint-Martin, un protestant montalbanais à Maastricht', in: Bulletin de la Société Archéologique de Tarn-&-Garonne, #118, pp. 7-21 (online tekst op academia.edu).
  • 1993?: 'Anne de Noalhan et sa vie dans la persécution', in: Bulletin de la Société Archéologique de Tarn-&-Garonne(?) (online tekst op academia.edu).
  • 1994: 'In welke eeuw leefde Sint Servaas?', in: De Maasgouw, jrg. 113, pp. 5-28 (online tekst op academia.edu).
  • 1994/1999: Aymeric de Peyrac. Chronique des Abbés de Moissac. Maastricht/Moissac.
  • 1994/2020: Theologie van Carnaval (scriptie Katholieke Universiteit Nijmegen / Universitair Centrum voor Theologie en Pastoraat, Heerlen) (online tekst op academia.edu).
  • 1995/2021: Apogée de Moissac. L'abbaye clunisienne Saint-Pierre de Moissac à l'époque de la construction de son cloître et de son grand portail. Maastricht/Moissac (online tekst op academia.edu).
  • 1995: 'Fabre d'Eglantine entre Namur et Maastricht', in: Venance Dougados et son temps. André Chénier. Fabre d'Eglantine. Actes du colloque international tenu à Carcassonne les 5, 6 et 7 mai 1994 (red.: Sylvie Caucanas en Rémy Cazals), pp. 87-98 (online tekst op academia.edu).
  • 1996: Middeleeuwse Vespers van Sint Servaas in Maastricht. Booklet bij cd Schola Maastricht o.l.v. Alphons Kurris (online tekst op academia.edu)
  • 1996: 'De reconstructie van de middeleeuwse Vespers van Sint Servaas', in: Achter de Minderbroeders. Opstellen over bijzondere stukken en voorwerpen van het Rijksarchief in Limburg (Publicaties Rijksarchief Limburg #4), pp. 137-154.
  • 1996: '"Hou je niet op met genealogieën"', in: Liber Amicorum Nico Hamers, pp. 80-85. Sittard (online tekst op academia.edu)
  • 1996: '1796: de eerste echtscheiding van Nederland', in: Limburgs Tijdschrift voor Genealogie, jrg. 24, pp. 72-75 (online tekst op academia.edu).
  • 1997: 'Het middeleeuws officie van het hoogfeest van Sint Servatius te Maastricht. Deel 1. Tekstkritisch onderzoek', in: PSHAL, jrg. 133, pp. 93-140 (online tekst op academia.edu).
  • 1999: 'Roda docens. Rolduc als priesteropleiding door de eeuwen heen', in: De vorming van de priester in de loop der eeuwen, pp. 143-159 (online tekst op academia.edu).
Kruisgang en abdijkerk van Moissac
  • 1999/2005: Les archives brûlées de Moissac. Reconstitution du chartrier de la ville de Moissac brûlé le 1er novembre 1793. Maastricht/Moissac (online tekst op academia.edu).
  • 2000: 'De schat van de Sint-Servaaskerk te Maastricht', in: De Maasgouw, jrg. 119, pp. 179-190.
  • 2001: 'Roda docens, Rolduc als priesteropleiding door de eeuwen heen', in: De vorming van de priester in de loop der eeuwen, pp. 143-159.
  • 2002: Les coutumes de Moissac. Edition synoptique et traduction des coutumes de Moissac du XIIe siècle. Maastricht/Moissac (online tekst op academia.edu).
  • 2002: Lemmata 'Maastricht' en 'Luik', in: Topographie Chrétienne des cités de la Gaule des origines au milieu du VIIIe siècle. XII. Province ecclésiastique de Cologne (Germania Secunda). Parijs.
  • 2003: 'Que sait-on de saint Monulphe?', in: Bulletin de la Société Archéologique d'Eure-&-Loir n° 79, pp. 14-25 (online tekst op academia.edu).
  • 2003: 'La triste fin de la vie bénédictine à Moissac', in: Bulletin de la Société Archéologique de Tarn-&-Garonne, #128, pp. 41-61 (online tekst op academia.edu).
  • 2004: Kom, Schepper Geest. Gebeden tot de Heilige Geest. Zoetermeer.
  • 2004: 'Daphne, een heilige in de maak', in: 'Toegewijd aan de dienst van God'. Facetten van 900 jaar Kloosterrade-Rolduc (PSHAL jrg. 140), pp. 375-392.
  • 2004: 'De reconstructie van de oudste muziek van Nederland', in: Archievenblad jaargang 108, nr. 7, pp. 26-29 (online tekst op academia.edu).
  • 2005: Onze-Lieve-Vrouwekerk. Deel I. De kerk en de mensen (Maastrichts Silhouet #62).
  • 2006: Sint Servaas volgens Jocundus. Het Leven en de Wonderen van Sint Servaas door de priester Jocundus (Vierkant Maastricht #41).
  • 2006: '‘Locus iste sanctus est...’ Over het iconografisch programma van de kapitelen van de kooromgang van de Onze Lieve Vrouwekerk van Maastricht', in: PSHAL, jrg. 142, pp. 9-47 (online tekst op academia.edu).
  • 2006: 'De ware legende van de heilige Winand, eerste prior van de dominicanen van Maastricht', in: Dominicanen, geschiedenis van kerk en klooster (Vierkant Maastricht #42), pp. 52-59 (online tekst op academia.edu).
  • 2007: 'Lambertus, laatste bisschop van Maastricht. Hubertus, eerste bisschop van Luik. Hun eigentijdse levensbeschrijvingen', in: PSHAL, jrg. 143, pp. 9-66.
  • 2007/2008: 'Het officie van de H. Lambertus', in: Tijdschrift voor Gregoriaans, #32, pp. 125-133; #33, pp. 2-6 (online tekst op academia.edu).
  • 2006: 'Bisschop Stefanus van Luik en het tiende-eeuws gregoriaans', in: Tijdschrift voor Gregoriaans, #32, pp. 105-112 (online tekst op academia.edu).
  • 2008: 'Pastoor Jacobs en de devotie tot de Sterre der Zee', in: De Maasgouw, jrg. 127-4, pp. 115-129 (online tekst op academia.edu).
  • 2008: 'Stefanus van Luik en het officie van de Drieëenheid', in: Tijdschrift voor Gregoriaans, #33, pp. 89-95 (online tekst op academia.edu).
  • 2009: 'Een lange voorgeschiedenis langs de Maas' en: 'De Franse Tijd (1794-1814), Luiks en Akens intermezzo (1801-1840)', in: Bisdom langs de Maas. Geschiedenis van de kerk in Limburg (redactie, met Paul Hamans). Maastricht.
  • 2009: 'O reinste der schepselen: een dubbel mysterie onthuld', in: De Maasgouw, jrg. 128-3, pp. 75-80 (online tekst op academia.edu).
  • 2010: 'Amandus, bisschop van Maastricht', in: Onder ‘t kruys. Kerkelijke en religieus leven in het gebied van Maas en Nederrijn (Publicaties van de Vereniging voor Nederlandse Kerkgeschiedenis, Gouda), pp. 15-29.
  • 2010: Diverse bijdragen in: Groot Verhalenboek van Maastricht. Sprokkels uit het archief. Maastricht/Zutphen (red.: R. Hackeng).[noot 4]
  • 2011: Diverse bijdragen in: Groot Verhalenboek van Maastricht. Meer sprokkels uit het archief. Maastricht/Zutphen (red.: R. Hackeng).[noot 5]
  • 2011: 'Jean de Bolland (1506-1665), wetenschapper in kerk en klooster', in: Maastricht kennisstad. 850 jaar onderwijs en wetenschap, pp. 54-71.
  • 2011: 'Een missionair seminarie ten tijde van het Concilie', in: Herders naar Zijn hart. Bijdragen over de vorming en het leven van de priester (Studia Rodensia #5), pp. 325-345. Bergambacht (online tekst op academia.edu).
  • 2012: Cursus Historische Chronologie (syllabus Zuyd Hogeschool / RHCL) (online tekst op academia.edu)
  • 2012: 'Généalogie au 'Pays sans Frontières'. Aix-la-Chapelle - Liège - Maastricht', in: Grenzen in genealogie en heraldiek. Frontiers in Genealogy and Heraldry. Frontières dans la généalogie et l'héraldique (Genealogica & Heraldica #30), pp. 215-225 (online tekst op academia.edu).
  • 2013: 'Marcus Teller (1682-1728), een Maastrichtse priester-componist herontdekt', in: De Maasgouw, jrg. 132, pp. 96-104.
Sterre-der-Zeekapel, Maastricht
  • 2014: Maastricht. 600 jaar Sterre der Zee. 300 jaar Broederschap. Maastricht.
  • 2014: Gebeden tot de Heilige Geest (Kort Bestek #18). Utrecht.
  • 2015: 'Kerk en cultuur in de Vroege Middeleeuwen', in: Limburg. Een geschiedenis tot 1500, pp. 187-205. Maastricht.
  • 2015: 'Genealogie versus Internet', in: Limburgs Tijdschrift voor Genealogie, jrg. 43 (2015), pp. 89-92 (online tekst op academia.edu).
  • 2015-2018: 'Hoe het Onzevader te vertalen' (deel 1 t/m 4), in: Communio. Internationaal Katholiek Tijdschrift, nr. 1 (2015), pp. 3-12; nr. 2 (2016), pp. 95-109; nr. 1 (2017), pp. 3-15; nr. 1 (2018), pp. 3-12 (online tekst op academia.edu).
  • 2016: 'La première sélection des manuscrits de l'abbaye de Moissac (janvier 1678)', in: Scriptorium, #70, pp. 154-177 + pl. 8.
  • 2016: 'Saint Amand évêque de Maastricht' (lezing 30 januari 2016 bij gelegenheid van de jaarlijkse Amandusherdenking van de vereniging Amandicum uit Saint-Amand-les-Eaux). Maastricht (online tekst op academia.edu).
  • 2017: 'Questions autour de Saint-Maffre', in: Bulletin de la Société Historique et Archéologique de Tarn-et-Garonne, #142, pp. 31-45 (online tekst op academia.edu).
  • 2018: 'De datering van Jezus’ kruisdood en Laatste Maaltijd', in: Communio. Internationaal Katholiek Tijdschrift, nr. 5, pp. 364-389.
  • 2018: 'Wapen van mgr. drs. Harrie M.G. Smeets, 24e bisschop van Roermond', in: Limburgs Tijdschrift voor Genealogie, #6, pp. 109-110 [met René Vroomen].
  • 2018: 'Het historisch dossier van de heilige Amandus', in: PSHAL, jrg. 154, pp. 75-114 (online tekst op academia.edu).
  • 2018: 'De datering van Jezus' kruisdood en Laatste Maaltijd', in: Communio. Internationaal Katholiek Tijdschrift, jaargang 43, nr. 5, pp. 364-389 (online tekst op academia.edu).
  • 2018: 'Les archives de l'abbaye de Moissac', in: Bulletin de la Société Archéologique et Historique de Tarn-et-Garonne, #143, pp. 85-104 (online tekst op academia.edu).
  • 2019: 'Les habitants des pays d’Outre-Meuse et le paradoxe des frontières', in: Le Duché de Limbourg et les pays d’Outre-Meuse. Actes du colloque international tenu à Liège et à Maastricht les 23 et 24 mai 2016 (Miscellanea Archivistica Studia #217), pp. 123-143 (online tekst op academia.edu).
  • 2019: 'Autres familles De la Haye au Pays sans Frontières', in: Cercle Historique de Fléron, #59 (maart 2019), pp. 1-15 (online tekst op academia.edu).
  • 2019: 'Waren de bisschoppen van Maastricht wel van Maastricht?', in: Limburgensia. De schatten van Schillings, pp. 39-44 [B. Aarts, A. van Pinxteren, J. Schatorjé (red.)]. Nijmegen.
  • 2019: 'De historische Servatius. Stand van zaken', in: PSHAL, jrg. 155, pp. 9-56 (online tekst op academia.edu).
  • 2020: De Bidweg van de Sterre der Zee, 5 eeuwen religieus erfgoed. Uitgave van de Broederschap van de Onbevlekte Ontvangenis van Onze Lieve Vrouw "Sterre der Zee", Maastricht (online tekst op academia.edu).
  • 2020: Niet te geloven! Teksten over de Eucharistie. Utrecht.
  • 2022: 'Genealogie als historische hulpwetenschap. Pleidooi voor interdisplinaire geschiedschrijving: lezing bij het afscheid van Henk Boersma als directeur van het LGOG', in: Limburgs Tijdschrift voor Genealogie, jrg. 50 nr. 4, pp. 135-143 (online tekst op academia.edu)
  • zonder jaar van uitgave: Lambert, dernier évêque de Maastricht. Hubert, premier évêque de Liège. Leurs biographies (geannoteerde vertaling in het Frans van de oudste vitae van Lambertus en Hubertus). Maastricht (online tekst op academia.edu).
  • zonder jaar van uitgave: 'Het zevental der sacramenten' (online tekst op academia.edu).