Pipo de Clown (televisieserie)

Pipo de Clown
Acteur Cor Witschge als Pipo de Clown
Genre Kinderprogramma
Speelduur per afl. 25 minuten (VARA)
5 minuten (NTR)
Bedenker Wim Meuldijk
Hoofdrollen Cor Witschge
Christel Adelaar
Marijke Bakker
Herbert Joeks
Willy Ruys
Janine van Wely
Cees van Oyen
Regie Jan Dassen (1958-1960)
Henk Barnard (1960-1961)
Guus Verstraete sr. (1961-1962)
John van de Rest (1963-1964)
Jan Boon (1966-1968)
Willem van Asperen (1966-1968)
Wim Meuldijk (1971)
Joes Odufré (1974)
Paul Cammermans (1975-1976)
Kees van Eyk (1976)
Nico Knapper (1978-1980)
Muziek Joop Reynolds
Land van oorsprong Nederland
Taal Nederlands
Uitzendingen
Start 17 september 1958
Afleveringen 618 + 1 special
Netwerk of omroep VARA (1958-1964)
NTS (1966-1968)
VARA (1971-1980)
RTL Telekids (2017-heden)
Zender Nederland 1
Nederland 2
RTL 8
Officiële website
(en) IMDb-profiel
Portaal  Portaalicoon   Televisie

Pipo de Clown is een Nederlandse televisieserie voor kinderen, bedacht door Wim Meuldijk. De oorspronkelijke serie met Cor Witschge in de rol van Pipo begon in 1958 en liep tot 1980. In 1975 verscheen de bioscoopfilm Pipo en de Piraten van Toen.

Later zijn verschillende nieuwe producties uitgebracht zoals de bioscoopfilm Pipo en de p-p-parelridder (2003) en de televisieserie De Nieuwe Avonturen van Pipo (2017).

Algemene verhaallijn[bewerken | brontekst bewerken]

De clown Pipo is weggelopen uit het circus van Dikke Deur en woont nu samen met zijn vrouw Mammaloe en zijn dochter Petra in een woonwagen die wordt getrokken door de ezel Nononono. Ze trekken de wereld door en beleven allerlei vreemde avonturen. Pipo's beste vriend is Klukkluk, een indiaan die een weinig succesvolle boogschietact heeft in Pipo's voorstellingen.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Oorspronkelijke tv-serie (1958-1980)[bewerken | brontekst bewerken]

In 1958 vroeg regisseur Willy van Hemert of Witschge, die een rol speelde in zijn productie, voor drie afleveringen de rol van clown wilde spelen. De acteur zag hier wel een leuke schnabbel in.[1]

De eerste aflevering is uitgezonden op 17 september 1958. Tot 1965 zijn de Pipo de Clown-verhalen verdeeld over meerdere afleveringen uitgezonden. In de eerste reeks woont de clownsfamilie op zolder en verplaatsen zij zich te voet. Pas in de tweede serie Pipo en de Bibberhaai krijgt Pipo zijn bekende woonwagen van de zigeuner Felicio, die zelf ook af en toe meedoet in de verhalen.

In de vijfde serie, Pipo en de Waterlanders, maken de pareldieven Snuf en Snuitje hun opwachting, gespeeld door Rudi Falkenhagen en Will Spoor. Ook verschijnt in deze serie Mik uit de serie Mik & Mak (ook geschreven door Meuldijk), gespeeld door Donald Jones.

Tussen 1966 en 1968 is Pipo te zien bij de NTS in korte afleveringen Dag vogels, dag bloemen, dag kinderen van ongeveer vijf minuten waarin Pipo zijn dochtertje Petra naar bed bracht. In twee jaar verschijnen 480 afleveringen.[2] Daarna verdwijnt Petra uit de serie door de arbeidsinspectie. Christel Adelaar was destijds zwanger en laat daarom de rol van Mammaloe over aan Marijke Bakker; haar rol was echter beperkt, ze hoefde alleen Pipo te roepen en dat ging bij elke aflevering op dezelfde manier.

Vanaf 1971 zond de VARA weer een aantal lange Pipo-verhalen uit. Echter is Cor Witschge nu vervangen door Cees van Oyen en Marijke Bakker door Janine van Wely, wegens een zakelijk conflict in verband met hun fotorechten en in hun hoedanigheid als Pipo en Mammaloe. De vervanging in de serie Pipo op Bizarra slaat echter niet aan bij het publiek, waardoor de oude acteurs bij de volgende serie zijn terug gevraagd. Wel mocht Van Wely terugkeren als Pipo's zus Plom, vanaf Pipo in Marobia. Pipo en de Piraten van Toen werd na de bioscoopuitgave een jaar later uitgezonden als vijfdelige serie.

Op 19 april 1980 is de laatste aflevering van de in totaal 577 uitzendingen.[3]

Nieuwe producties[bewerken | brontekst bewerken]

In de jaren 90 zijn met succes verschillende oude televisieseries van Pipo op VHS uitgebracht. In 1998 is vervolgens een nieuwe proefaflevering gemaakt onder de titel Pipo en de Bosbas.[4] De aflevering duurt een halfuur en is in 2001 op VHS uitgebracht. 100.000 exemplaren zijn verkocht.[5] Joep Dorren speelt de rol van Pipo. Rudi Falkenhagen keert terug als Snuf. Uiteindelijk is er geen (zesdelige) televisieserie gemaakt, maar een bioscoopfilm in 2003: Pipo en de p-p-parelridder. De film is gebaseerd op de televisieserie Pipo en het zingende zwaard uit 1960.

In het theaterseizoen 2009/2010 verscheen de musical Pipo en de Gestolen Stem. Raymond Kurvers speelt de rol van Pipo. De basis voor de musical is het verhaal Pipo en de verloren stem. Een hoorspel wat in 1962 op lp is uitgebracht.

In 2017 verscheen de theatervoorstelling Pipo’s Sapperdeflap Hoeradag in pretpark Julianatoren.[6] Mitch Blaauw speelt de rol van Pipo. Vervolgens verscheen ook een nieuwe televisieserie De Nieuwe Avonturen van Pipo bij RTL Nederland. Voor het theaterseizoen 2018/2019 verscheen de theatervoorstelling Pipo en de Piratenprinses.[7][8] In november en december 2018 volgde een Sinterklaasbewerking van deze show, Pipo en de Pakjespiet.[9]

Overzicht[bewerken | brontekst bewerken]

Nummer Titel van serie Uitzenddatum Afleveringen Zwart-wit of kleur Herhaling Uitgave
1 Pipo de Clown 17 september 1958 -
13 mei 1959
12 zwart-wit
2 Pipo en de Bibberhaai 17 oktober 1959 -
8 juni 1960
16 zwart-wit
3 Pipo en het zingende zwaard 17 september 1960 -
7 juni 1961
17 zwart-wit
4 Pipo in Kaliefland 16 september 1961 -
14 februari 1962
12 zwart-wit
5 Pipo en de Waterlanders 30 oktober 1963 -
10 juni 1964
15 zwart-wit 1968,
11 juni 1977 -
16 november 1977
6 Pipo en de druppels 20 juni 1964 1 zwart-wit
7 Dag vogels, dag bloemen, dag kinderen 1 oktober 1966 -
31 mei 1968
480 zwart-wit VHS, dvd
8 Pipo op Bizarra 29 maart 1971 -
23 juni 1971
15 kleur 9 mei -
7 juli 1972
9 Pipo in Marobia 1 januari 1974 -
19 maart 1974
12 kleur
10 Pipo en het Grachtengeheim 4 september 1975 -
25 september 1975
4 kleur 3 juli 1988 -
24 juli 1988
(30 jaar Pipo de Clown)
VHS, dvd
11 Pipo en de Lachplaneet 1 januari 1976 -
22 januari 1976
4 kleur 18 september -
9 oktober 1988
(30 jaar Pipo de Clown)
VHS, dvd
12 Pipo en de Piraten van Toen 2 september 1976 -
30 september 1976
5 kleur 25 juli 1994
(als film)
VHS, dvd
13 Pipo en de Noorderzon 14 april 1978 -
26 mei 1978
7 kleur 31 juli -
11 september 1988
(30 jaar Pipo de Clown)
VHS, dvd
14 Pipo in West Best 1 maart 1980 -
19 april 1980
8 kleur dvd
15 Pipo en de Bosbas Niet uitgezonden. 1998 (geproduceerd), 2001 (uitgave) 1 kleur VHS, dvd
16 Pipo de Clown 'De nieuwe avonturen van Pipo' 16 oktober 2017 -
27 oktober 2017
10 kleur dvd
  • Pipo en de piraten van toen werd op 26 juni 1975 uitgebracht als bioscoopfilm.
  • Van de serie Dag vogels, dag bloemen, dag kinderen werden 57 afleveringen op dvd uitgebracht (in vier delen) in 2010. Een aantal afleveringen werden eerder uitgebracht op VHS onder de titel Pipo - 8 videoverhaaltjes voor het slapen en Pipo-verhaaltjes voor het slapengaan 2.
  • De series Pipo en de Bibberhaai, Pipo en de Waterlanders en Pipo op Bizarra zijn niet volledig bewaard gebleven en zodoende niet op VHS of dvd verschenen. Van de serie Pipo op Marobia zijn enkel de filminlassen nog bewaard. De afleveringen 1-5, 7 en 15 van Pipo en de Waterlanders zijn meermaals herhaald door het themakanaal NPO Best.

Rolverdeling serie/film[bewerken | brontekst bewerken]

Personage Acteur/actrice Periode
Pipo de Clown Cor Witschge 1958-1968
1974-1980
Cees van Oyen 1971
Joep Dorren 2001, 2003
Mitch Blaauw 2017-heden
Mammaloe Christel Adelaar 1958-1963
Marijke Bakker 1966-1968
1974-1980
Janine van Wely 1971
Alexandra Blaauw 2001
Mariska van Kolck 2003
Liset Vrugteveen 2017-heden
Petra, dochter van Pipo Petra Barnard 1958-1960
Marjolein Knap 1966-1968
Stephanie 2001
Meta Speksnijder 2003
Klukkluk, indiaan Herbert Joeks 1958-1959, 1966-1974, 1976, 1980
Joris Gootjes 2017-heden
Dikke Deur, circusdirecteur en tegenstrever van Pipo Willy Ruys 1958-1959,[10] 1966-1968, 1974-1975
Rob van Houten 2001
Hero Muller 2003
Simon Zwiers 2017-heden
Snuf, boef Rudi Falkenhagen 1963-1974, 2001, 2003
Snuitje, boef Will Spoor 1963-1968
Marius Crans 1971
Michiel Kerbosch 2001
Felix-Jan Kuypers 2003
Mik Donald Jones 1963-1964
John Wijdenbosch 2003
Plom, zus van Pipo Janine van Wely 1974, 1976-1980
Felicio, zigeuner Jan Pruis 1959-1960, 1961-1964[11]

Dieren[bewerken | brontekst bewerken]

De circuswoonwagen werd getrokken door het trouwe ezeltje Nononono. Aan de woonwagen hing een kooi met daarin de papegaai Foefie.

Gastrollen[bewerken | brontekst bewerken]

Personage Acteur/actrice Periode
Meneer Hiep Wim Poncia 1959-1960
Simon O. Zemel Guus Verstraete sr. 1959-1960, 1962
Ridder Bambarin Frits Butzelaar 1960-1961, 1962
Tante Anoeska Shireen Strooker 1960-1961, 1962
Kalief Kassa Rob Milton[12] 1961-1962
Toedeloe Hannah van der Vlugt 1963-1964
Marijke Merckens 1964
Professor Piekhaar Han König 1963-1964
Nep Tinus Paul Meijer 1963-1964
Koningin Blieb Liesbeth Struppert 1963-1964
Koning Bloeb Ab Hofstee 1963-1964
Bobbie Kruzo' Frits Butzelaar 1963-1964
Heks Blauhilde Adèle Bloemendaal 1971
Kapitein Bereschuim Piet Hendriks 1971
Oppergier Kraza Eli Blom 1974
Waarzegster Elly van Stekelenburg 1974
Kalief Ali-ben-Koekoek Coen Flink 1974
Achmed Hum Jack Dixon 1974
Friedolien Elsa Lioni 1975
Dries Duiker Jan Hundling 1975
Baas Atlas Ton Vos 1975
Hakkie Buitenbeen Broes Hartman 1975
Vrouw bij viswinkel Carry Tefsen 1975
Ambtenaar Carol van Herwijnen 1975
Uni Belinda Meuldijk 1975
Puni Brigitte Vloothuis 1975
Muni Marian Lind 1975
Kapitein Labbedoe Hans Boskamp 1976
Mevrouw Labbedonia Elsa Lioni 1976
Uddebuh Henk Votel 1976
Professor Madoemapie Oslin Boekhoudt 1976
Heks Hammetee Burny Every 1976
Ben Ziene Henk Votel 1976
Schater Jack Horn 1976
Klater Marius Monkau 1976
Pretje Jennifer Willems 1976
Grim Ton Vos 1976
Hoon Ricardo Sibelo 1976
Televisie-omroeper Joop van der Donk 1976
Per Pleksen Frits Hassoldt 1978
Gamle Per Sacco van der Made 1978
Molenaar Piet Ekel 1978
Koningin Frigite Carola Gijsbers van Wijk 1978
Koningin Knakke Jennifer Willems 1978
Koning Kneus Onno Molenkamp 1978
Kletser Anton Geesink 1978
Dorpshoofd Ben Hulsman 1978
Een trekker Joost Prinsen 1978
Knersende Vlerk Frits Hassoldt 1980
Smoky Spaai Michiel Kerbosch 1980
Moeders Ugh Riek Schagen 1980
Ruisend Riet Cecile Knapper 1980
Geurend Gras Belinda Meuldijk 1980
Big Boss Billy Bulk Piet Römer 1980
Barpianist Joop Reynolds 1980
James Lost Piet Ekel 1980
Moki-Pil Henk Batenburg 1980

Muziek[bewerken | brontekst bewerken]

  • De muziek voor de oorspronkelijke televisieserie werd geschreven door Joop Reynolds; de tekst van zijn compositie Het Pipo lied werd geschreven door Wim Meuldijk.

Bekende uitspraken[bewerken | brontekst bewerken]

Het kenmerkende taalgebruik van personages droeg bij aan de populariteit van de serie. Sommige uitspraken hebben ingang gevonden tot de Nederlandse taal, zoals 'Sapperdeflap'.[13]

  • "Sapperdeflap!" (Pipo)
  • "Hou 's even vast, Mammaloe" (Pipo)
  • "Dag vogels, dag bloemen, dag (lieve) kinderen..." (Pipo)
  • "Boterham met pindakaas" (Klukkluk)
  • "Floepens, mis!" (Klukkluk)
  • "Ossie Possie" (Klukkluk)
  • "Hup, Nononono, vooruit met de voetjes" (Pipo)
  • "M M M Mooie P P Parels, F F Fijne P P Parels" (Snuf)
  • "Pipo, Koeien!" (angstkreet van de Dikke Deur)
  • "Soep met sliertjes!" (Felicio)
  • "Dat lust Felicio wel!" (Felicio)
  • "Dat zijn toch van de gekke" (Klukkluk)
  • "Mij zijn niet van de bange, mij zijn van de voorzichtige!" (Klukkluk)
  • "Oud Indiaans spreekwoord zegge altijd: ..." (Klukkluk)
  • "Oh, wat heb ik weer een pech..." (Dikke Deur)

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

  • Tussen 1969 en 1973 tekende Jan van der Voo, op basis van de teksten van Wim Meuldijk, een verstripte versie van de tv-serie voor de Donald Duck. Deze strip verving de Tom Poes-ballonstrip.[14][15]
  • In Avrobode nummer 36 van 1981 werd aangekondigd dat Snuf en Snuitje hun eigen tiendelige serie zouden krijgen, door de AVRO uit te zenden in 1983. Rudi Falkenhagen, die op dat moment succes oogstte met De Fabriek, zou weer meespelen. Naar een acteur voor Snuitje werd nog gezocht. Deze spin-off is er echter nooit gekomen.
  • In 1984 werd in het programma Pisa van Veronica een persiflage op Pipo de Clown gebracht door Harry Vermeegen en Henk Spaan waarin allerlei seksuele toespelingen de revue passeerden tussen Mammaloe, de Dikke Deur en Klukkluk.
  • Omstreeks 1998 werd bij het pretpark Speelstad Oranje in Drenthe het bungalowpark Pipodorp, later Vakantiestad Oranje genoemd, geopend. De vakantiebungalows zijn beschilderd als woonwagens door Chris Veldhof. De eerste jaren waren er ook optredens van Pipo, Mammaloe en Klukkluk. In 2014 werd dit als vakantiedorp gesloten.
  • De termen sapperdeflap (Pipo) en van de gekke (Klukkluk) zijn een vast onderdeel van de Nederlandse taal geworden.

Externe links[bewerken | brontekst bewerken]

Op andere Wikimedia-projecten