Lijst van politieke partijen in Polen
Dit artikel bevat een lijst van Poolse politieke partijen .
Sinds 1989 heeft Polen een meerpartijenstelsel, met tal van concurrerende politieke partijen, die samen regeringscoalities vormen.
Partijen in het parlement[bewerken | brontekst bewerken]
Het zetelaantal geeft het oorspronkelijke aantal bij de laatste verkiezingen gewonnen zetels weer, vóór ontwikkelingen zoals splitsing, of afvalligheid. Het getal tussen haakjes is het huidige zetelaantal (per 7 augustus 2016).
Lijst van partijen[bewerken | brontekst bewerken]
| Partij | Geschiedenis | Politieke standpunten | |||
|---|---|---|---|---|---|
| Naam | Afk. | Oprichting | Opheffing | Stroming | Opmerkingen |
| Akcja Polska Poolse Actie | AP | 1992 | 1998 | nationaal-conservatisme | |
| Akcja Wyborcza Solidarność Verkiezingsactie Solidariteit | AWS | 1996 | 2001 | christendemocratie, conservatisme | brede coalitie van rechtse partijen rondom de vakbond Solidariteit |
| Antyklerykalna Partia Postępu RACJA Antiklerikale Partij van Vooruitgang REDE | APP RACJA | 2002 | 2006 | sociaaldemocratie, antiklerikalisme, feminisme | in 2006 werd de partijnaam gewijzigd in Rede van Pools Links |
| Bezpartyjny Blok Wspierania Reform Partijloos Blok voor Steun aan de Hervormingen | BBWR | 1993 | 1997 | christendemocratie | |
| Biało-Czerwoni Wit-Roden | BC | 2015 | sociaaldemocratie, sociaalliberalisme | ||
| Blok Demokratyczny Democratisch Blok | 1947 | 1952 | coalitie van PZPR, SL en SD | ||
| Blok Senat 2001 Senaatsblok 2001 | 2001 | 2005 | |||
| Chrześcijańska Demokracja III Rzeczypospolitej Polskiej Christen-Democratie van de Derde Poolse Republiek | ChDRP ChD III RP | 1997 | christendemocratie | ||
| Chrześcijański Ruch Samorządowy Christelijke Beweging voor Lokaal Bestuur | ChRS | 2003 | christendemocratie | ||
| Chrześcijańskie Stowarzyszenie Społeczne Christelijke Sociale Vereniging | ChSS | 1957 | 1989 | blokpartij; in 1989 omgevormd tot de Christelijk-Sociale Unie | |
| Chrześcijańsko-Demokratyczne Stronnictwo Pracy Christen-Democratische Partij van de Arbeid | ChDSP ChD-SP | 1989 | 2000 | christendemocratie | in 2000 omgedoopt tot Partij van de Arbeid |
| Forum Prawicy Demokratycznej Forum van Democratisch Rechts | FPD | 1990 | 1991 | liberalisme, conservatisme | |
| Front Jedności Narodu Front voor de Eenheid van de Natie | FJN | 1956 | 1983 | coalitie; tot 1956 het Nationaal Front genaamd | |
| Front Narodowy Nationaal Front | FN | 1952 | 1956 | coalitie; in 1956 werd de naam gewijzigd in het Front voor de Eenheid van de Natie; in 1983 vervangen door de Patriottische Beweging voor de Nationale Wedergeboorte | |
| Jungdeutsche Partei in Polen / Partia Młodoniemiecka w Polsce Jong-Duitse Partij in Polen | JDP | 1931 | 1939 | nationaalsocialisme | |
| Katolicki Komitet Wyborczy "Ojczyzna" Katholiek Kiescomité "Vaderland" | KKW "Ojczyzna" | 1993 | 1993 | christendemocratie, nationaal-conservatisme | rechtse verkiezingscoalitie |
| Koalicja Konserwatywna Conservatieve Coalitie | KK | 1994 | 1999 | conservatisme, christendemocratie | |
| Koalicja Republikańska Republikeinse Coalitie | KR | 1991 | 1992 | conservatisme | opgegaan in de Conservatieve Partij |
| Komunistyczna Partia Polski (1918-1938) Communistische Partij van Polen | KPP | 1918 | 1989 | communisme | Tot 1925: Communistische Arbeiderspartij van Polen (Komunistyczna Partia Robotnicza Polski, KPRP) |
| Komunistyczna Partia Polski (1940-1942) Communistische Partij van Polen | KPP | 1940 | 1942 | communisme | Een groep ondergrondse organisaties ten tijde van de Tweede Wereldoorlog |
| Komunistyczna Partia Polski (1965-1996) Communistische Partij van Polen | KPP | 1965 | 1996 | communisme, maoïsme | |
| Komunistyczna Partia Polski (2002) Communistische Partij van Polen | KPP Kompol | 2002 | communisme | ||
| Konfederacja Polski Niepodległej Confederatie voor een Onafhankelijk Polen | KPN | 1979 | anticommunisme | ||
| Kongres Liberalno-Demokratyczny Liberaal-Democratisch Congres | KLD | 1990 | 1994 | liberalisme | in 1994 gefuseerd met de Democratische Unie tot Vrijheidsunie |
| Kongres Nowej Prawicy Congres van Nieuw Rechts | KNP | 2011 | conservatisme, liberalisme | ||
| Koalicja Odnowy Rzeczypospolitej Wolność i Nadzieja Coalitie voor de Vernieuwing van de Republiek Vrijheid en Hoop | KORWiN | 2015 | conservatisme, liberalisme | ||
| Kukiz'15 | 2015 | nationaal-conservatisme, populisme | |||
| Lewica i Demokraci Links en Democraten | LiD | 2006 | 2008 | sociaaldemocratie, sociaalliberalisme | coalitie van de Alliantie van Democratisch Links, de Democratische Partij, de Sociaaldemocratie van Polen en de Unie van de Arbeid |
| Libertas Polska | Libertas | 2009 | 2014 | nationaal-conservatisme, euroscepsis | |
| Liga Polskich Rodzin Liga van Poolse Gezinnen | LPR | 2001 | nationaal-conservatisme, nationaaldemocratie | ||
| Mniejszość Niemiecka Duitse Minderheid | MN | 1991 | geen politieke partij, maar vertegenwoordiging van Duitse minderheid in Polen | ||
| Nowaczesna Ryszarda Petru Modern - Ryszard Petru | .N | 2015 | centrisme, liberalisme | ||
| Partia Centrum Centrumpartij | Centrum | 2004 | 2008 | centrisme, christendemocratie | |
| Partia Chrześcijańskich Demokratów Partij van Christendemocraten | PChD | 1990 | 1999 | christendemocratie | |
| Partia Demokratyczna - demokraci.pl Democratische Partij - demokraci.pl | PD | 2005 | sociaalliberalisme | voortzetting van de Vrijheidsunie | |
| Partia Konserwatywna Conservatieve Partij | PK | 1992 | 1997 | conservatisme, liberalisme | |
| Partia Razem Partij Samen | Razem | 2015 | sociaaldemocratie | ||
| Partia Regionów Partij van de Regio's | Regiony | 2007 | linksnationalisme, agrarisme | ||
| Partia Republikanie Partij De Republikeinen | Republikanie | 1994 | 1998 | conservatisme, liberalisme | |
| Partia Wolności Partij van de Vrijheid | PW | 1990 | 1993 | anticommunisme | voortzetting van Strijdende Solidariteit |
| Partia X Partij X | Partia X | 1990 | 1999 | nationalisme | |
| Partia Zieloni Partij De Groenen | Zieloni | 2003 | ecologisme, pacifisme, feminisme | tot 2013 heette de partij: Groenen 2004 (Zieloni 2004) | |
| Patriotyczny Ruch Odrodzenia Narodowego Patriottische Beweging voor de Nationale Wedergeboorte | PRON | 1982 | 1989 | coalitie; verving het Front van Nationale Eenheid | |
| Platforma Obywatelska Burgerplatform | PO | 2001 | christendemocratie | ||
| Polska Jest Najważniejsza Polen is het Belangrijkst | PJN | 2010 | 2014 | christendemocratie, conservatief-liberalisme | in 2014 opgegaan in Polska Razem |
| Polska Lewica Pools Links | PL | 2008 | sociaaldemocratie | ||
| Polska Partia Ekologiczna - Zielonych Poolse Ecologische Partij - De Groenen | PPE-Z | 1991 | 2015 | ecologisme, socialisme | |
| Polska Partia Komunistyczna Poolse Communistische Partij | PPK | 1981 | 198? | eurocommunisme | |
| Polska Partia Narodowa Poolse Nationale Partij | PPN | 2004 | nationalisme, conservatisme | ||
| Polska Partia Niepodległościowa Poolse Onafhankelijkheidspartij | PPN | 1985 | 1992 | anticommunisme | |
| Polska Partia Pracy - Sierpień 80 Poolse Partij van de Arbeid - Augustus 80 | PPP | 2001 | socialisme | ||
| Polska Partia Przyjaciół Piwa Poolse Partij van Vrienden van het Bier | PPPP | 1990 | 1993 | satirische partij | |
| Polska Partia Robotnicza Poolse Arbeiderspartij | PPR | 1942 | 1948 | communisme | fuseerde in 1948 met de Poolse Socialistische Partij tot de Poolse Verenigde Arbeiderspartij |
| Polska Partia Socjalistyczna Poolse Socialistische Partij | PPS | 1892 | 1948 | socialisme | in 1906 verdeeld in de Poolse Socialistische Partij - Links en de Poolse Socialistische Partij - Revolutionaire Factie; fuseerde in 1948 met de Poolse Arbeiderspartij tot de Poolse Verenigde Arbeiderspartij |
| 1987 | |||||
| Polska Partia Socjalistyczna – Frakcja Rewolucyjna Poolse Socialistische Partij - Revolutionaire Factie | PPS-FR | 1906 | 1909 | socialisme | ontstaan in 1906 na een splitsing van de Poolse Socialistische Partij (PPS), vanaf 1909 weer PPS genaamd |
| Polska Partia Socjalistyczna – Lewica Poolse Socialistische Partij - Links | PPS-L | 1906 | 1918 | socialisme | ontstaan in 1906 na een splitsing van de Poolse Socialistische Partij |
| Polska Partia Zielonych Poolse Partij van Groenen | PPZ | 1988 | 1999 | ecologisme | |
| Polska Razem Polen Samen | PR | 2013 | conservatisme, liberalisme | rechtse afsplitsing van het Burgerplatform | |
| Polska Socjalistyczna Partia Pracy Poolse Socialistische Partij van de Arbeid | PSPP | 1981 | 1984 | socialisme | |
| Polska Unia Socjaldemokratyczna Poolse Sociaaldemocratische Unie | PUS | 1990 | 1991 | sociaaldemocratie | ontstaan uit de PZPR, opgegaan in de Unie van de Arbeid |
| Polska Zjednoczona Partia Robotnicza Poolse Verenigde Arbeiderspartij | PZPR | 1948 | 1990 | communisme | |
| Polski Związek Katolicko-Społeczny Poolse Katholiek-Sociale Unie | PZKS | 1981 | 1991 | bestaat nog steeds, maar is sinds 1991 niet meer politiek actief | |
| Polskie Stronnictwo Ludowe Poolse Volkspartij (ook: Poolse Boerenpartij) | PSL | 1985 | 1913 | agrarisme, christendemocratie | |
| 1945 | 1949 | ||||
| 1990 | |||||
| Polskie Stronnictwo Ludowe - Porozumienie Ludowe Poolse Volkspartij - Volksalliantie | PSL-PL | 1992 | 1999 | agrarisme, christendemocratie | voortgekomen uit de Volksalliantie |
| Polskie Stronnictwo Ludowe "Solidarność" Poolse Volkspartij "Solidariteit" | PSL "S" | 1991 | 1992 | agrarisme, conservatisme | in 1992 omgedoopt tot Christelijke Volkspartij (SLCh) |
| Porozumienie 11 Listopada Alliantie van 11 November | 1994 | 1995 | coalitie van rechtse partijen | ||
| Porozumienie Centrum Centrumalliantie | PC | 1990 | 2002 | christendemocratie | |
| Porozumienie dla Przyszłości - Centrolewica Alliantie voor de Toekomst - Centrumlinks | PdP Centrolewica | 2009 | 2009 | sociaaldemocratie, sociaal-liberalisme | coalitie van centrumlinkse partijen |
| Porozumienie Ludowe Volksalliantie of Plattelandsalliantie | PL | 1991 | 1992 | agrarisme | coalitie; in 1992 omgezet in de politieke partij PSL-PL |
| Porozumienie Polskich Chrześcijańskich Demokratów Alliantie van Poolse Christen-Democraten | PPChD | 1999 | 2002 | christendemocratie | |
| Porozumienie Polskie Poolse Alliantie | PP | 1999 | nationaal-conservatisme | in 2001-2003 gelieerd aan de Liga van Poolse Gezinnen | |
| Prawica Rzeczypospolitej Rechts van de Republiek | PR | 2007 | nationaal-conservatisme | ||
| Prawo i Sprawiedliwość Recht en Rechtvaardigheid | PiS | 2001 | nationaal-conservatisme | ||
| Przymierze dla Polski (partij) Verbond voor Polen | PdP | 2001 | agrarisme, nationaal-conservatisme | ||
| Przymierze dla Polski (coalitie) Verbond voor Polen | PdP | 1994 | 1995 | christendemocratie, nationaal-conservatisme | coalitie van kleine rechtse partijen |
| Przymierze Prawicy Verbond van Rechts | PP | 2001 | 2002 | nationaal-conservatisme | afsplitsing van de SKL en de ZChN, opgegaan in de PiS |
| RACJA Polskiej Lewicy Rede van Pools Links (ook: Redepartij) | Racja PL | 2006 | 2013 | sociaaldemocratie, antiklerikalisme, feminisme | tot 2006 de Antiklerikale Partij van Vooruitgang REDE genaamd; opgegaan in Jouw Beweging |
| Ruch dla Rzeczypospolitej Beweging voor de Republiek | RdR | 1992 | 1999 | christendemocratie, nationaal-conservatisme | |
| Ruch Katolicko-Narodowy Katholiek-Nationale Beweging | RKN | 1997 | nationalisme, katholicisme | ||
| Ruch Ludzi Pracy Beweging van Werkende Mensen | RLP | 1990 | 2002 | socialisme | |
| Ruch Narodowy Nationale Beweging | RN | 2012 | nationaaldemocratie, nationaal-conservatisme | ||
| Ruch Obywatelski Akcja Demokratyczna Burgerbeweging Democratische Actie | ROAD | 1990 | 1991 | opgegaan in de Democratische Unie | |
| Ruch Odbudowy Polski Beweging voor de Wederopbouw van Polen | ROP | 1995 | 2012 | nationaal-conservatisme | |
| Ruch Palikota Palikot-Beweging | RP | 2010 | 2013 | sociaalliberalisme | tot 2011 de Steunbeweging genaamd; in 2013 opgevolgd door Jouw Beweging |
| Ruch Patriotyczny Patriottische Beweging | RP | 2005 | 2014 | nationaal-conservatisme, agrarisme | feitelijk een coalitie van ROP, RKN en PdP |
| Ruch Polityki Realnej Beweging voor Reële Politiek | RPR | 1987 | 1990 | conservatisme, liberalisme | in 1990 werd de partijnaam gewijzigd in de Unie voor Reële Politiek |
| Ruch Poparcia Steunbeweging | 2010 | 2011 | sociaalliberalisme | in 2011 werd de partijnaam gewijzigd in de Palikot-Beweging | |
| Ruch Społeczno-Demokratyczny Democratisch-Sociale Beweging | RDS | 1990 | 1992 | sociaaldemocratie | |
| Ruch Społeczny Europa Plus Maatschappelijke Beweging Europa Plus | Europa + | 2013 | 2014 | sociaaldemocratie, sociaalliberalisme | coalitie |
| Ruch Stu Beweging van de Honderd | 1995 | 2001 | conservatief-liberalisme, christendemocratie | ||
| Ruch Trzeciej Rzeczypospolitej Beweging van de Derde Republiek | RTR | 1992 | 1995 | anticommunisme | |
| Samoobrona Zelfverdediging | Samoobrona SRP | 1992 | agrarisme | heette eerder Przymierze Samoobrona "Verbond Zelfverdediging" (1992-2000) en Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej "Zelfverdediging van de Republiek Polen" (2000-2012) | |
| Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy Sociaaldemocratie van het Koninkrijk Polen en Litouwen | SDKPiL | 1893 | 1918 | socialisme | |
| Socjaldemokracja Polska Sociaaldemocratie van Polen | SDPL | 2004 | sociaaldemocratie | afsplitsing van de Alliantie van Democratisch Links | |
| Socjaldemokracja Rzeczypospolitej Polskiej Sociaaldemocratie van de Republiek Polen | SdRP | 1990 | 1999 | sociaaldemocratie | in 1999 opgegaan in de Alliantie van Democratisch Links |
| Sojusz Lewicy Demokratycznej Alliantie van Democratisch Links | SLD | 1991 | sociaaldemocratie | tot 1999 een coalitie van linkse partijen en organisaties, daarna een partij | |
| Solidarna Polska Solidair Polen | SP | 2012 | nationaal-conservatisme, christendemocratie | ||
| Solidarność Pracy Solidariteit van de Arbeid | SP | 1990 | 1992 | sociaaldemocratie | opgegaan in de Unie van de Arbeid |
| Stronnictwo Demokratyczne Democratrische Partij | SD | 1939 | centrisme, sociaalliberalisme | ||
| Stronnictwo Konserwatywno-Ludowe Conservatieve Volkspartij | SKL | 1997 | 2014 | conservatisme, christendemocratie, agrarisme | |
| Stronnictwo Ludowe "Wola Ludu" Boerenpartij-Volkswil | SL Wola Ludu | 1943 | 1944 | agrarisme | in 1944 opgegaan in de Stronnictwo Ludowe, die in 1949 met de Poolse Volkspartij fuseerde tot Verenigde Boerenpartij (ZSL) |
| Stronnictwo Ludowo-Chrześcijańskie Christelijke Volkspartij, Christelijke Boerenpartij | SLCh | 1991 | 1997 | agrarisme, conservatisme | heette eerst PSL Solidarność; opgegaan in de Conservatieve Volkspartij |
| Stronnictwo Narodowe Nationale Partij | SN | 1928 | 1947 | nationaaldemocratie | |
| 1989 | 2001 | ||||
| Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne Nationaal-Democratische Partij | SND | 1991 | 2001 | opgegaan in de Liga van Poolse Gezinnen | |
| Stronnictwo "Piast" Partij "Piast" | Piast | 2006 | christendemocratie, agrarisme | heette tot 2007 "PSL Piast" | |
| Stronnictwo Pracy Partij van de Arbeid | SP | 1989 | christendemocratie | heette tot 2000 "Partij van de Arbeid" | |
| Twój Ruch Jouw Beweging | TR | 2013 | progressief liberalisme, antiklerikalisme | voortzetting van de Palikot-Beweging | |
| Unia Chrześcijańsko-Społeczna Christelijk Sociale Unie | UChS | 1989 | christendemocratie | voortzetting van de Christelijke Sociale Vereniging (ChSS) | |
| Unia Demokratyczna Democratische Unie | UD | 1991 | 1994 | christendemocratie, sociaalliberalisme | in 1994 gefuseerd met het Liberaal-Democratisch Congres tot Vrijheidsunie |
| Unia Lewicy Unie van Links | UL UL III RP | 2005 | sociaaldemocratie | coalitie van 2004-2005 | |
| Unia Polityki Realnej Unie voor Reële Politiek | UPR | 1990 | conservatisme, liberalisme | in 1987 opgericht als de Beweging voor Reële Politiek | |
| Unia Pracy Unie van de Arbeid | UP | 1992 | sociaaldemocratie | ||
| Unia Wolności Vrijheidsunie | UW | 1994 | 2005 | centrisme, liberalisme, christendemocratie | |
| Wyborcza Akcja Katolicka Katholieke Verkiezingsactie | WAK | 1991 | 1991 | christendemocratie, nationaal-conservatisme | door de Christelijk-Nationale Unie (ZChN) gedomineerde coalitie |
| Zjednoczenie Chrześcijańsko-Narodowe Christelijk-Nationale Unie | ZChN | 1989 | 2010 | christendemocratie, nationaal-conservatisme, nationaaldemocratie | |
| Zjednoczone Stronnictwo Ludowe Verenigde Volkspartij (ook: Verenigde Boerenpartij) | ZSL | 1949 | 1989 | agrarisme | |
| Związek Komunistów Polskich "Proletariat" Unie van Poolse Communisten "Proletariaat" | ZKP "P" | 1990 | 2002 | communisme | een van de voortzettingen van de PZPR |
Politieke partijen opgericht voor 1918[bewerken | brontekst bewerken]
Politieke partijen en belangengroepen ten tijde van de Poolse Delingen.
- Unie van Israël (1912-1939) - Agudat Israel; Związek Izraela
- Algemene Joodse Arbeidersbond (1897-1948) - Bund; Robotnicza partia żydowska
- Centraal Nationaal Comite in Warschau (1915-1917) - Centralny Komitet Narodowy w Warszawie (CKN)
- Nationale Liga - Liga Narodowa (LN)
- Mazurische Volkspartij (1896-1914) - Mazurska Partia Ludowa (MPL)
- Proletariaat (partij) (1882–1886) - Międzynarodowa Socjalno-Rewolucyjna Partia Proletariat; (I Proletariat)
- Nationale Unie van Arbeiders (1905-1920) - Narodowy Związek Robotniczy (NZR)
- Arbeiders van Zion (1906-1939) - Poalej Syjon
- Podolacy (Conservatieve Oost-Galicische partij van grootgrondbezitters) (ca. 1860-?) - Podolacy
- Progressieve Democratische Unie; Poolse Progressieve Partij (1904-1919) - Polska Partia Postępowa (PPP)
- Poolse Socialistische Partij (1892-1948, heropgericht 1987) - Polska Partia Socjalistyczna (PPS)
- Poolse Socialistische Partij - Revolutionaire Factie (1906-1909) - Polska Partia Socjalistyczna - Frakcja Rewolucyjna (PPS-FR)
- Poolse Socialistische Partij - Links (1906–1918) - Polska Partia Socjalistyczna - Lewica (PPS-Lewica)
- Poolse Socialistische Partij - Oppositie (1912-1914) - Polska Partia Socjalistyczna - Opozycja (PPS-Opozycja)
- Derde Proletariaat (1900-1909) - Polska Partia Socjalistyczna – Proletariat (III Proletariat)
- Poolse Socialistische Partij in Pruisen (1893-1919) - Polska Partia Socjalistyczna Zaboru Pruskiego (PPS Zaboru Pruskiego)
- Poolse Sociaal-Democratische Partij van Galicië (1890-1919) - Polska Partia Socjalno-Demokratyczna Galicji i Śląska Cieszyńskiego (PPSD)
- Poolse Boerenpartij (1895-1913) - Polskie Stronnictwo Ludowe (PSL; tot 1903 Boerenpartij, Stronnictwo Ludowe)
- Poolse Volkspartij - Unie van Onafhankelijke Boeren (1912-1914) Polskie Stronnictwo Ludowe - Zjednoczenie Niezawisłych Ludowców (PSL-ZNL)
- Pools-Katholieke Volkspartij (1912) - Polsko-Katolicka Partia Ludowa (PKPL)
- Sociaaldemocratische Partij van het Koninkrijk Polen en Litouwen (1893-1918) - Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL)
- Tweede Proletariaat (1889-1893) - Socjalno-Rewolucyjna Partia Proletariat (II Proletariat)
- Nationaal-Democratische Partij (Polen) (1895-1919) - Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne (SND)
- Nationale Onafhankelijkheidspartij (1917-1918) - Stronnictwo Niezawisłości Narodowej (SNN)
- Partij voor Realistische Politiek (1905-1923) - Stronnictwo Polityki Realnej (SPR)
- Nationale Eenwording (1915) - Zjednoczenie Narodowe (ZN)
- Unie van Progressieve Democraten (1904-1906) - Związek Postępowo-Demokratyczny (ZPD)
- Unie van Poolse Arbeiders (1889-1893) - Związek Robotników Polskich (ZRP)
Bronnen, noten en/of referenties
|