Laagste punt van Nederland

**Laagste punt van Nederland**
	;
Land	Nederland
Locatie	Zuidplaspolder
Plaats	Nieuwerkerk aan den IJssel
Provincie	Zuid-Holland
Gemeente	Zuidplas
Hoogte	6,76 m onder NAP
Coördinaten	51° 59′ NB, 4° 38′ OL
Foto's
	Monument laagste punt van Nederland

Het laagste punt van Nederland bevindt zich in een weiland in de Zuidplaspolder ten noordoosten van Nieuwerkerk aan den IJssel. Het ligt op een hoogte van 6,76 meter onder NAP. Aan de rand van dit weiland langs de snelweg A20 staat het monument laagste punt van Nederland. De voet van dit monument stemt overeen met het niveau van het laagste punt.

Het laagste punt van Nederland is ontstaan bij de drooglegging van de Zuidplaspolder in 1841. De Zuidplas was een meer dat ten westen van Gouda lag, van Waddinxveen in het noorden tot Nieuwerkerk aan den IJssel in het zuiden. Het meer was ontstaan doordat er veen voor turf gewonnen werd. De bodem van het meer lag 5,9 meter beneden NAP.

Vaststelling[bewerken | brontekst bewerken]

De plaatsbepaling van het laagste punt van Nederland is onderwerp geweest van discussie, totdat het laatste woord werd gesproken door de Meetkundige Dienst van Rijkswaterstaat. Deze stelde vast dat dit punt zich bevindt in een weiland nabij de eendenkooi in de Zuidplaspolder bij de Derde Tochtweg in de toenmalige gemeente Nieuwerkerk aan den IJssel (nu onderdeel van de gemeente Zuidplas). Een meting op 29 juni 1995 door deze Dienst leverde de vaststelling op van 6,74 meter onder Normaal Amsterdams Peil (NAP). Door middel van een officiële publicatie werd per 1 januari 2005 een correctie bekendgemaakt; het laagste punt is circa 2 cm lager komen te liggen. De hoogte van het laagste punt in Nederland is nu 6,76 m onder NAP.^[1] Voor 1995 werd aangenomen dat het laagste punt van Nederland zich op 6,67 meter onder NAP in de polder Het Lage Land bevond.

Aangezien het NAP grofweg overeenkomt met de gemiddelde zeeniveau van de Noordzee, zou het water, zonder waterkeringen en bemalen, op deze plek zo'n zeven meter hoog staan.

Onder het laagste punt verstaat Rijkswaterstaat:^[2]

het punt dat de gemiddelde maaiveldhoogte weergeeft van een door mens en dier beloopbaar, nagenoeg horizontaal gebied van ongeveer een hectare en dat, gemeten ten opzichte van het NAP, lager ligt dan enig ander maaiveld in Nederland

Laagste polderpeil[bewerken | brontekst bewerken]

Het gebied met het laagste polderpeil van Nederland bevindt zich eveneens in de Zuidplaspolder. Dit gebied strekt zich uit van het zuiden van Waddinxveen in zuidwestelijke richting tot aan de A12. Volgens het Peilbesluit van 1994 bedraagt het winterpeil daar 7,10 meter onder NAP.^[3]

Het kunstwerk De Vergeten Plek in Waddinxveen van Eline Ouwendijk is een herinnering aan het laagste polderpeil.

Diepste punt[bewerken | brontekst bewerken]

Een voorbeeld van een kunstmatig gecreëerd laagste, of beter gezegd: diepste punt lag in schacht IV van de voormalige Staatsmijn Hendrik in Limburg. De bodem van deze 1058 meter diepe, inmiddels afgedichte schacht waar nog mensen zijn geweest, bevindt zich op 961,8 meter onder NAP. Het diepste boorgat in Nederland (stand mei 2021) ligt in de provincie Groningen. De boring Tjuchem-02-S1 in de voormalige gemeente Slochteren bereikte in 1972 een einddiepte van 5994,2 meter onder NAP.^[4]